Περίπου 132 χρόνια θα χρειαστεί να περάσουν για να κλείσει το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, όπως υπολογίζει η Moody’s Analytics σε εφετινή έκθεσή της. Και τούτο γιατί αν και ο αριθμός των γυναικών στις χώρες του ΟΟΣΑ που κατέχουν μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών υπερβαίνει τον αντίστοιχο των ανδρών, εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται αισθητά σε ανώτερες και ανώτατες διευθυντικές θέσεις. Είτε επιβαρύνονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό με τις «οικογενειακές ευθύνες», είτε δεν διαθέτουν τον αντίστοιχο «κύκλο» στον εργασιακό χώρο, είτε συχνότερα έχουν να παλέψουν με στερεότυπα, μένουν συχνά μακριά από τα Διοικητικά Συμβούλια. Εάν αυτό άλλαζε και το μισθολογικό χάσμα έκλεινε, η παγκόσμια οικονομία θα είχε κέρδος 7 τρισ. δολαρίων, εκτιμά η Moody’s. Πώς όμως θα αλλάξει; Η Jackie Daylor, Partner, KPMG LLP and Board Member, Women Corporate Directors Foundation μίλησε στη Ναυτεμπορική για το τι χρειάζεται προκειμένου να δούμε περισσότερες γυναίκες σε θέσεις – κλειδιά στις επιχειρήσεις και ειδικά στα Διοικητικά Συμβούλια.
Πώς φτάνει κανείς να αναλάβει θέση σε διοικητικό συμβούλιο;
Το ταξίδι για είσοδο στο διοικητικό συμβούλιο μπορεί να ακολουθήσει διαφορετικούς δρόμους, αλλά σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ξεκινά με προγραμματισμό εκ των προτέρων. Οι γυναίκες που φιλοδοξούν να γίνουν διευθυντικά στελέχη θα πρέπει να αναζητούν ευκαιρίες για να αποκτήσουν ολοκληρωμένη εμπειρία στις επιχειρηματικές λειτουργίες, στη στρατηγική, στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και την τεχνολογία. Και καθώς οι γυναίκες αναπτύσσουν αυτές τις δεξιότητες, θα πρέπει να επεκτείνουν το δίκτυό τους εκτός της δικής τους εταιρείας και να αναπτύξουν διασυνδέσεις, που μπορεί τελικά να επιτρέψουν την τοποθέτησή τους σε διοικητικά συμβούλια.
Οι μελλοντικοί υποψήφιοι για τα διοικητικά συμβούλια πρέπει να κατανοούν τη ραχοκοκαλιά της εταιρικής διακυβέρνησης, η οποία μπορεί να προκύψει μέσω της έκθεσης στο διοικητικό συμβούλιο στον διοικητικό τους ρόλο ή μέσω άλλων ευκαιριών για αλληλεπίδραση με το διοικητικό συμβούλιο. Η κατανόηση της διακυβέρνησης είναι το κλειδί για την τελική καλή απόδοση σε μια συνέντευξη για είσοδο στο διοικητικό συμβούλιο, επομένως το να εστιάζει κανείς σε αυτήν την κρίσιμη διαφορά μεταξύ των ρόλων διαχείρισης (management) και διακυβέρνησης (governance) είναι σημαντική. Υπάρχουν πολλοί οργανισμοί που προσφέρουν εκπαίδευση σε κρίσιμα ζητήματα, όπως το ESG και η κυβερνοασφάλεια, συμπεριλαμβανομένου του Βoard Leadership Center της KPMG.
Μόλις μια υποψήφια νιώσει έτοιμη να κάνει το επόμενο βήμα, θα θελήσει συντάξει αναπτύξει ένα βιογραφικό σημείωμα που να αντικατοπτρίζει όχι μόνο τις εμπειρίες της, αλλά και την αξία που μπορεί να προσφέρει σε ένα διοικητικό συμβούλιο. Το να μοιράζεται τις φιλοδοξίες της για συμμετοχή στο διοικητικό συμβούλιο και το βιογραφικό της με άτομα στο προσωπικό της δίκτυο και με στελέχη που μπορεί να γνωρίζει, τα οποία υπηρετούν ήδη σε ένα διοικητικό συμβούλιο, είναι ένας ιδανικός τρόπος για να ξεκινήσει να εξερευνά τις δυνατότητες για μία θέση.
Ποιες είναι οι απαραίτητες ικανότητες; Ποιο είναι το προφίλ των υποψηφίων αυτών;
Τα διοικητικά συμβούλια είναι υπό πίεση να διαφοροποιήσουν τη σύνθεσή τους. Όταν τα συμβούλια αναζητούν νέους υποψηφίους, συχνά λαμβάνουν υπόψη τη στρατηγική της εταιρείας για να προσδιορίσουν τις δεξιότητες που είναι επιτακτικής ανάγκης για τη μελλοντική ανάπτυξη. Οι τρέχουσες προτεραιότητες προσέλκυσης προσωπικού διαφέρουν από εταιρεία ανά εταιρεία, αλλά πολλά διοικητικά συμβούλια αναζητούν υποψηφίους, που έχουν εμπειρία στην τεχνολογία/κυβερνοχώρο, τα ESG, τη διαχείριση ρίσκου, το μάρκετινγκ, τους ανθρώπινους πόρους ή τη χρηματοοικονομική. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι οι λεγόμενες μαλακές δεξιότητες είναι εξίσου σημαντικές.
Τελικά, η προσαρμογή του υποψηφίου με τις αξίες και την κουλτούρα μιας εταιρείας είναι σημαντική.
Ιστορικά, οι υποψήφιοι για τα διοικητικά συμβούλια προέρχονται από τη C-suite, αλλά αυτό εξελίσσεται και ορισμένα συμβούλια διευρύνουν τη δεξαμενή υποψηφίων σε ηγετικούς ρόλους ακριβώς κάτω από τη C-suite. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη Spencer Stuart, το ένα τρίτο των νέων διευθυντών των ΗΠΑ για τον S&P 500 το 2022 ήταν πρόεδροι τμημάτων ή επιχειρησιακοί επικεφαλής.
Πώς βοηθάει τις γυναίκες να εξελιχθούν το Women Corporate Directors;
Ο ρόλος και η έκταση αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου έχει εξελιχθεί εξαιτίας χιλιάδων ζητημάτων. Η δύναμη του Women Corporate Directors (WCD) είναι πως βοηθάει να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των διευθυντικών στελεχών, προσφέροντας παγκόσμια εκπαιδευτικά προγράμματα με την πιο πρόσφατη συλλογιστική σε καυτά ζητήματα, που επηρεάζουν τις επιχειρήσεις σήμερα. Τα 2.500 μέλη του είναι μέρος μίας ισχυρής παγκόσμιας κοινότητας ομολόγων, που δικτυώνονται μεταξύ τους για να ενισχύσουν σχέσεις, να αυξήσουν τις γνώσεις και να διαχειριστούν αλλαγές στην παγκόσμια αγορά. Η δικτύωση με άλλες γυναίκες του χώρου έχει αποδειχθεί ισχυρό στοιχείο που κάνει τη διαφορά για το WCD.
Η KPMG υπήρξε επί μακρόν χορηγός του WCD επειδή πιστεύουμε ότι η ποικιλομορφία των φύλων στα διοικητικά συμβούλια είναι επιτακτική ανάγκη για τη χρηστή διακυβέρνηση. Μέσω των συνεργατών μας στην KPMG, όπως η Βερώνη Παπατζήμου στην Ελλάδα, αλλά και την corporate director Ράνια Αικατερινάρη που υπηρετούν ως συμπρόεδροι του WCD σε όλο τον κόσμο, βοηθάμε στην καλλιέργεια ποιοτικού προγραμματισμού σε τοπικό επίπεδο.
Οι γυναίκες που υπηρετούν επί του παρόντος σε εταιρικά συμβούλια θα πρέπει να επισκεφτούν τον ιστότοπο του WCD για να μάθουν περισσότερα για τον οργανισμό και να συμπληρώσουν μια αίτηση συμμετοχής.
Το θέμα του IWD για φέτος είναι «Αγκαλιάστε την Ισότητα». Πώς βλέπετε τα ζητήματα ισότητας στις επιχειρήσεις;
Το θέμα του IWD ενθαρρύνει καθέναν από εμάς να στηρίξει ενεργά και να αγκαλιάσει την ισότητα μέσα στη σφαίρα επιρροής του. Από την άποψη ενός διοικητικού συμβουλίου, αυτό θα σήμαινε το να οδηγήσεις τις γυναίκες – διευθυντικά στελέχη στο να προεδρεύσουν της επιτροπής υποψηφίων, ζητώντας από τις εταιρείες αναζήτησης να παρουσιάζουν πάντα μια ποικιλία υποψηφίων διοικητικών συμβουλίων, και καθοδηγώντας γυναίκες που έχουν φιλοδοξίες στο διοικητικό συμβούλιο και στη συνέχεια προτείνοντάς τις για ανοιχτές θέσεις.
Τα καλά νέα είναι ότι οι γυναίκες παγκοσμίως σημειώνουν πρόοδο κερδίζοντας έδρες στο διοικητικό συμβούλιο, αλλά τα κακά νέα είναι ότι ο ρυθμός της προόδου είναι πολύ αργός. Είτε συμφωνεί κανείς με τις νομοθετικές ποσοστώσεις για την εκπροσώπηση των φύλων στα διοικητικά συμβούλια είτε όχι, οι ποσοστώσεις μπορούν να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την παροχή δίκαιης ευκαιρίας στις γυναίκες να κερδίσουν μια θέση σε ένα εταιρικό συμβούλιο.
Ποιο είναι το τοπίο της διαφορετικότητας στα διοικητικά συμβούλια του ελληνικού επιχειρείν;
Σύμφωνα με τον δείκτη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ισότητας των Φύλων για το 2022, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 23% των εδρών στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, με το ποσοστό να έχει αυξηθεί από μόλις 12% το 2020. Αυτή η επιτυχία θα μπορούσε να οφείλεται στη νομοθεσία που θεσπίστηκε το 2020 απαιτώντας από τις εισηγμένες εταιρείες να φτάσουν το 25% στην εκπροσώπηση των γυναικών. Οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, πρωτοστατούν στις πρωτοβουλίες για ίση εκπροσώπηση των φύλων, με το ποσοστό των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια να είναι 35,5% κατά μέσο όρο. Ο υπόλοιπος κόσμος πιθανότατα πρέπει να κοιτάξει προς την Ελλάδα και τη Δυτική Ευρώπη και να μάθει από αυτά που έχετε κάνει.
Πώς θα μπορούσε η Ελλάδα να ενισχύσει τον ρόλο των γυναικών στις επιχειρήσεις;
Η Ελλάδα έκανε ένα σημαντικό βήμα με τη ρήτρα του 2020 για το ποσοστό της εκπροσώπησης στα διοικητικά συμβούλια. Οι εταιρείες που επιδιώκουν να διαφοροποιήσουν τα διοικητικά συμβούλια τους θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο συνεργασίας με οργανισμούς όπως το WCD για να βρουν κατάλληλους διαφορετικούς υποψηφίους και να διατηρηθεί η δυναμική.
Για να επιταχυνθεί πραγματικά η αλλαγή στη «δεξαμενή» των γυναικείων ταλέντων, οι εταιρείες θα πρέπει να επικεντρωθούν στη κάλυψη του χάσματος μεταξύ του αριθμού ανδρών και γυναικών σε διοικητικούς και ηγετικούς ρόλους και να χτίσουν μια υποστηρικτική κουλτούρα για τις γυναίκες, προσφέροντας επαγγελματικά εκπαιδευτικά προγράμματα, ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας και παροχές παιδικής μέριμνας. Το να έχει μία εταιρεία ένα διαφοροποιημένο διοικητικό συμβούλιο μπορεί να συμβάλει και στην ποικιλομορφία της ομάδας των μάνατζερς.
