Την ακτινογραφία των βραχυχρόνιων μισθώσεων στη χώρα μας, καταγράφοντας μεταξύ άλλων τις αιτίες που οδήγησαν στην αύξηση των ακινήτων που διατίθενται στις διάφορες πλατφόρμες, αλλά και τους παράγοντες που σχετίζονται με την προσφορά και τη ζήτηση, παρουσίασαν οι εμπλεκόμενοι φορείς στο διήμερο Συνέδριο ShortStay Conference 2023.
Περισσότεροι από 800 σύνεδροι βρέθηκαν επί δύο ημέρες το Συνεδριακό Κέντρο του Αρχαίου Ελαιώνα, όπου πραγματοποιήθηκε το ShortStay Conference 2023, το μοναδικό συνέδριο στην Ελλάδα αποκλειστικά αφιερωμένο στην αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης και των βιλών. Ιδιοκτήτες και διαχειριστές διαμερισμάτων, ολόκληρων σπιτιών, συγκροτημάτων σπιτιών, apart hotels, serviced apartments, villas, ακόμα και υβριδικού τύπου καταλυμάτων που συνδυάζουν διάφορες μορφές διαμονής, παρακολούθησαν τις εργασίες της 5ης διοργάνωσης του συνεδρίου, ενημερώθηκαν για τις εξελίξεις και τα νέα προϊόντα, ενώ προέκυψαν πολλές νέες συνεργασίες και συνέργειες ανάμεσα στους εκθέτες που προέρχονταν από περισσότερες από 10 χώρες.
Τα βασικά συμπεράσματα του συνεδρίου ShortStay Conference 2023
Η δυναμική της αγοράς Σύμφωνα με στοιχεία της Key Data, που παρουσίασε στο συνέδριο η Sally Henry, Vice President of Business Development for EMEA, η δυναμική της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα το 2022 μεταφράστηκε σε 20.876.000 διανυκτερεύσεις και έσοδα 3.468.000.000 ευρώ. Σήμερα, 155.000 ιδιοκτησίες είναι εγγεγραμμένες στις δύο πιο γνωστές πλατφόρμες, Airbnb & Vrbo, 20.740 εκ των οποίων στην Αθήνα. Αναλόγως δυναμικά μπήκε και το 2023, καθώς οι κρατήσεις τον Ιανουάριο ήταν 43% περισσότερες από τον πρώτο μήνα του 2022.
Τα στοιχεία που παρουσίασε ο Tom Payne, Enterprise Account Executive της Transparent, δείχνουν ότι στο Ηράκλειο τα διαθέσιμα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης που βρίσκονται αυτή τη στιγμή εγγεγραμμένα στις διάφορες online πλατφόρμες ενοικίασης, σημειώνουν άνοδο κατά 25% σε σχέση με το 2022, φτάνοντας τα 1.307. Ακολουθεί η Θεσσαλονίκη με άνοδο 27% και 3.090 καταλύματα, η Καλαμάτα και η Κέρκυρα με άνοδο έκαστη 26% και τα Χανιά στο +24% και 2.421 καταλύματα. Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 11.000 καταλύματα βραχυχρόνιας, ενώ στην Αττική ξεπερνούν τις 20.000. H Οία ήταν η αγορά με το μεγαλύτερο μερίδιο των επαγγελματικά διαχειριζόμενων ενοικιάσεων (74%) και ακολουθεί η Μύκονος (61%), ενώ σημαντικό ποσοστό κατέχει η Αθήνα (52%). Η Transparent αποκάλυψε ότι οι πληρότητες στη βραχυχρόνια μίσθωση το 2022 ξεπέρασαν αυτές των ξενοδοχείων και ανήλθαν στο 66%, αντί 62%.
Σε ό,τι αφορά την πλατφόρμα της VRBO, του Expedia Group, ο James Cassidy, Senior Director Partner Success, ανέφερε ότι το Top10 των προορισμών στην Ελλάδα είναι τα Χανιά, η Αττική, το Ρέθυμνο, το Νότιο Αιγαίο, η Κέρκυρα, η Σαντορίνη, η Ρόδος, τα Ιόνια Νησιά, το Ηράκλειο και η Κεφαλονιά. Οι πέντε μεγαλύτερες αγορές τουριστών για την Ελλάδα είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες (όπου η VRBO έχει πολύ ισχυρή παρουσία), το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Γαλλία και ο Καναδάς.
Σημαντική αύξηση και δυναμική παρουσιάζουν κρατήσεις πολυτελών καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ευρώπη, μια τάση που ενισχύεται ιδιαίτερα στην εποχή μετά την πανδημία. Σύμφωνα με τον κ. Wolf Worster Managing Director της Sirreti τα πολυτελή καταλύματα, όπως οι βίλες, παρουσιάζουν αύξηση κρατήσεων κατά 5%, ακολουθώντας την τάση που ξεκίνησε πέρυσι και θέλει τη ζήτηση να είναι ισχυρή. Όπως τόνισε τα βασικά στοιχεία που ορίζουν ένα πολυτελές κατάλυμα είναι η τοποθεσία, τα φυσικά χαρακτηριστικά του καταλύματος, οι υπηρεσίες και η ιδιωτικότητα με την ασφάλεια.
Σε πάνελ που ακολούθησε με ομιλητές τους κ.κ. Θεοχάρη Μιχαηλίδη CEO και GM της Villa Rentals, Μάνο Δαφέρμο CEO και GM της CreteVillas4u και Γιάννη Κοτζιά GM της Phaedrus Living, επιβεβαιώθηκε το έντονο ενδιαφέρον των ταξιδιωτών για τα πολυτελή καταλύματα. Οι ομιλητές τόνισαν ότι οι πωλήσεις αυτών των καταλυμάτων γίνονται κυρίως μέσω ταξιδιωτικών πρακτορείων και ιδανικά οι ιδιοκτήτες τέτοιων καταλυμάτων θα πρέπει να αναζητήσουν και να συνεργαστούν με διαχειρίστριες εταιρείες, που έχουν πρόσβαση στα κανάλια πωλήσεων. Τόνισαν ακόμη, ότι τόσο η τοποθεσία, η ποιότητα όσο και η ιδιωτικότητα αλλά και η παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου καθορίζουν και τη ζήτηση και την τιμή. Απαντώντας στο θέμα του πάνελ που ήταν “To be or not to be… luxury?”, δήλωσαν σαφώς θετικά, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως προορισμός για τον τουρισμό πολυτελείας.
Οι νομοθετικές και φορολογικές αλλαγές
Οι επικείμενες νομοθετικές και φορολογικές αλλαγές στον κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης απασχόλησαν ιδιαίτερα το συνέδριο. Από τον Νοέμβριο του 2022 η Κομισιόν έχει εισηγηθεί τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μητρώου Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης ενώ ταυτόχρονα προβλέπεται και η επιβολή ΦΠΑ στη δραστηριότητα.
Όπως εξήγησε ο Νάσος Γαβαλάς, πρόεδρος του STAMA, του Συνδέσμου που εκπροσωπεί τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο βραχυχρόνιων μισθώσεων και επικεφαλής της Mint Properties, οι ιδιώτες είναι αυτοί που θα πληγούν περισσότερο από την επιβολή ΦΠΑ και όχι οι εταιρείες. Σημείωσε ωστόσο ότι ο ΦΠΑ, εκτός από υποχρεώσεις, δημιουργεί και δικαιώματα, όπως συμμετοχή σε προγράμματα χρηματοδοτήσεων. Πάντως ο Γραμματέας του STAMA και CEO της UP STREET, Κωνσταντίνος Κιάμος, εκτίμησε ότι οι επικείμενες εκλογές φαίνεται να οδηγούν σε αναβολή των όποιων αλλαγών στην Ελλάδα. Και τα δύο μέλη του ΔΣ του STAMA υποστήριξαν τη θέση του Συνδέσμου ότι θα πρέπει οι όποιες αλλαγές να διαχωρίσουν τους ιδιώτες που αναζητούν ένα επιπλέον εισόδημα από τις εταιρείες, τονίζοντας ότι «οι ιδιώτες είναι μέρος του οικοσυστήματος της βραχυχρόνιας μίσθωσης».
Την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών για την κατάθεση νομοθετικών προτάσεων στο πλαίσιο της δημόσιας συζήτησης που γίνεται γύρω από τον κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης, ανέδειξαν η κα. Δάφνη Μπατσαρά, επικεφαλής του γραφείου Batsara & Associates και ο κ. Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, στο πλαίσιο του πάνελ «Ελλάδα, Κανονισμοί, Περιορισμοί και Τέλη».
Σύμφωνα με την κα Μπατσαρά, «είναι απαραίτητο να επεξεργαστούμε εμείς οι ίδιοι, ως κλάδος, προτάσεις για το μέλλον της αγοράς στην οποία δραστηριοποιούμαστε και όχι να περιμένουμε κάποιο νομοθέτημα, προκειμένου στη συνέχεια να αντιδράσουμε». Ο κ. Παραδιάς σημείωσε ότι η ΠΟΜΙΔΑ συνεργάστηκε με τον STAMA προκειμένου να εκφράσουν από κοινού μια σειρά «αληθειών» και επιχειρημάτων για τον κλάδο, που «ορισμένοι αποσιωπούν τεχνηέντως», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον ίδιο, θα πρέπει το ίδιο το κράτος να φροντίσει να υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά ακινήτων προς εκμίσθωση σε μόνιμους κατοίκους, π.χ. παρέχοντας φορολογικά κίνητρα, όπως η μείωση των συντελεστών φορολόγησης, εφόσον πρόκειται για μακροχρόνιες μισθώσεις.
Επίσης, θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι η βραχυχρόνια μίσθωση δεν αφαίρεσε ακίνητα από την αγορά, αλλά αντιθέτως πρόσθεσε, διότι πολλά καταλύματα ήταν κλειστά επί χρόνια, ή πρόκειται για παλιά γραφεία και βιομηχανικά ακίνητα, που μεταμορφώθηκαν σε κατοικίες για τον σκοπό αυτό. Τα στελέχη της λογιστικής εταιρείας KRS, που ειδικεύεται στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης, εξήγησαν στο κοινό τις φορολογικές υποχρεώσεις που έχουν όσοι δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον κλάδο.
Ο Δρ. Φώτης Σπυρόπουλος και ο υποψήφιος Διδάκτωρ Μάνος Τεχνίτης, από την Spyropoulos Law Firm, ανέλυσαν το νομικό πλαίσιο που διέπει τη βραχυχρόνια μίσθωσης και πώς μπορούν οι ιδιοκτήτες/διαχειριστές καταλυμάτων να λύσουν τις πιθανές διαμάχες με συνένοικους.