Αναγκαία για τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θεωρείται η μεγέθυνσή τους δηλαδή το scale-up, με τη βοήθεια διάφορων χρηματοδοτικών εργαλείων που ανοίγουν ένα σημαντικό παράθυρο ευκαιρίας, ώστε η ελληνική επιχειρηματικότητα να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία.
Αυτά τα θέματα μικρομεσαίων επιχειρήσεων, προσέλκυσης επενδύσεων, δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, ψηφιακής μετάβασης, κλιματικής αλλαγής και διαχείρισης των εφοδιαστικών αλυσίδων, συζητήθηκαν από έξι στελέχη της ΕΥ Ελλάδος, που συμμετείχαν στο 33ο Greek Economic Summit του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητηρίου,
Οι ομιλητές που εκπροσώπησαν την ΕΥ ανέπτυξαν τις μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική οικονομία στους τομείς των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της προσέλκυσης επενδύσεων, των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, της ψηφιακής μετάβασης, της κλιματικής αλλαγής και της διαχείρισης των εφοδιαστικών αλυσίδων.
Κατά την πρώτη ημέρα του συνεδρίου, ο κος Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής του Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος, συντόνισε συζήτηση με την κα Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου, Πρόεδρο του ΕΒΕΑ και την κα Αθηνά Χατζηπέτρου, Διευθύνουσα Σύμβουλο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, με θέμα την Υποστήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και πιθανές πηγές χρηματοδότησης σε ένα περιβάλλον πληθωρισμού. Κατά την παρέμβασή του, ο κος Ιωσηφίδης ανέφερε ότι οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ), καταλαμβάνοντας ποσοστό 99,9% επί του συνόλου των ελληνικών επιχειρήσεων, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, εξαιτίας του μικρού τους μεγέθους, οι Μμε δεν έχουν τα περιθώρια επίτευξης οικονομιών κλίμακας, αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα, ενώ καθίστανται περισσότερο ευάλωτες σε κρίσεις όπως η σημερινή.
«Στην ΕΥ θεωρούμε ότι, για να ξεπεράσουν οι ΜμΕ τις ενδογενείς τους αδυναμίες και να αναπτυχθούν, είναι απαραίτητο το “scale-up” – δηλαδή η μεγέθυνσή τους» τόνισε ο ομιλητής και συμπλήρωσε: «Σήμερα υπάρχει διαθεσιμότητα πληθώρας εναλλακτικών χρηματοδοτικών εργαλείων πέραν του παραδοσιακού τραπεζικού δανεισμού, όπως οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, τα χαμηλότοκα και τα εγγυοδοτούμενα δάνεια και οι διαφόρων μορφών επιλογές ενίσχυσης ιδίων κεφαλαίων. Οι διάφορες αυτές μορφές πιθανής χρηματοδότησης ανοίγουν ένα σημαντικό παράθυρο ευκαιρίας, ώστε η ελληνική επιχειρηματικότητα να επιτύχει τη μεγέθυνση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Και αυτή είναι μια ευκαιρία που δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε».
Ο κος Ευάγγελος Μάξιμος Σκοπελίτης, Διευθυντής Brand, Marketing και Επικοινωνίας της ΕΥ Ελλάδος, συμμετείχε σε συζήτηση για την Προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα: Ευκαιρίες και χρηματοδότηση, την οποία συντόνισε ο κος Ηλίας Σπιρτούνιας, Γενικός Διευθυντής του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, με τον κο Μαρίνο Γιαννόπουλο, CEO του Enterprise Greece και τον κο Έλενο Καραΐνδρο, Γενικός Διευθυντής Στρατηγικής και Εξαγορών & Συγχωνεύσεων της Μυτιληναίος. Αναφερόμενος στα ευρήματα της έρευνας της EY, Attractiveness Survey Ελλάδα 2022, ο κος Σκοπελίτης τόνισε ότι η εικόνα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού έχει απογειωθεί, σημειώνοντας ότι, ως προς τα greenfield projects που παρακολουθεί η έρευνα, το 2021 ήταν η δεύτερη καλύτερη χρονιά για την Ελλάδα από τότε που ξεκίνησε η έρευνα το 2000, ενώ καταγράφεται σαφής βελτίωση και στην ποιοτική σύνθεση των επενδύσεων.
Παράλληλα, τρεις στους τέσσερις επενδυτές (75%) εκτιμούν ότι η ελκυστικότητα της Ελλάδας θα βελτιωθεί στα επόμενα τρία χρόνια, ενώ αυξάνεται κάθε χρόνο το ποσοστό των επιχειρήσεων που σχεδιάζουν να αναπτύξουν ή να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα. Επεσήμανε, ωστόσο, ότι «η σύγκριση δεν μπορεί να γίνεται με τον παλιό ‘κακό’ μας εαυτό, αλλά με τις χώρες που ανταγωνιζόμαστε άμεσα, πολλές από τις οποίες έχουν σημειώσει σημαντική βελτίωση».
Κατά τη δεύτερη μέρα του συνεδρίου, η κα Ευτυχία Κασελάκη, Εταίρος, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες EY Ελλάδος – Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Ανθρώπινου Δυναμικού, συμμετείχε σε συζήτηση με θέμα την Επείγουσα ανάγκη για επανακατάρτιση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων, την οποία συντόνισε η κα Βενετία Κουσία, Πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, ενώ συμμετείχαν, επίσης, ο κος Egbert Holthuis, Head, DG Employment, Social Affairs and Inclusion της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κος Σπύρος Πρωτοψάλτης, Διοικητής της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και η κα Χριστίνα Λεϊμονή, COO, Microsoft Ελλάδος, Μάλτας και Κύπρου.
Η κα Κασελάκη αναφέρθηκε στις «δυνατές δεξιότητες», αυτές που στην EY ονομάζουμε “power skills”, κάνοντας ειδική αναφορά στα μεσαία στελέχη, που καλούνται να υλοποιήσουν τη στρατηγική των επιχειρήσεων, και ως ενδιάμεσοι μεταξύ ηγεσίας και εργαζομένων, θα πρέπει να διαχειριστούν τις προσδοκίες και των δύο αυτών πλευρών. Συνεπώς, χρειάζεται να διαθέτουν ενσυναίσθηση, δεξιότητες επικοινωνίας, αλλά και ικανότητα μιας «από κάτω προς τα πάνω» επιρροής, διατηρώντας την καθαρότητα τις κρίσης τους και διαχειριζόμενοι τις διαφορετικές οπτικές.
Αναφέρθηκε, επίσης, στον ρόλο των μεσαίων στελεχών στην επιτυχία των μεγάλων μετασχηματισμών, τονίζοντας ότι, σύμφωνα με μια έρευνα της ΕΥ σε συνεργασία με το Saïd Business School του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, αυτή κρίνεται από το «συναισθηματικό ταξίδι» των εργαζομένων, από το πώς, δηλαδή, οι άνθρωποι αισθάνονται και αντιδρούν στην αλλαγή. Τα μεσαία στελέχη θα πρέπει να μπορούν να εμπνέουν, να διηγούνται μια ολοκληρωμένη ιστορία, να διαθέτουν προσαρμοστικότητα και να διαχειρίζονται και να αξιοποιούν τη διαφορετικότητα.
Τέλος, αναφέρθηκε στη σημασία των μεσαίων στελεχών και στις δεξιότητες που οφείλουν να διαθέτουν για να συμβάλλουν στη βελτίωση της ευεξίας και της ψυχικής υγείας των εργαζομένων, οι οποίοι σήμερα αισθάνονται αποσυνδεδεμένοι από τους οργανισμούς όπου εργάζονται.
Η κα Κασελάκη κατέληξε: «Για να προχωρήσουν, λοιπόν, μπροστά οι επιχειρήσεις, είναι απαραίτητο όλα τα ‘μυαλά’ όλων των γενεών και όλων των βαθμίδων να συνδημιουργήσουν για να επιτευχθεί η καινοτομία. Έτσι, οι άνθρωποι σε όλα τα επίπεδα της ηγεσίας, αλλά κυρίως τα μεσαία στελέχη, πρέπει να δουλέψουν με τον εαυτό τους και να τον φροντίσουν, να αποκτήσουν αυτογνωσία, προκειμένου να μπορέσουν να στηρίξουν τις ομάδες τους και να τους δώσουν τον χώρο να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους».
Ο κος Γιώργος Παπαδημητρίου, Εταίρος, EY Ελλάδος και EY Markets and Accounts Leader για την περιοχή της Κεντρικής, Ανατολικής, Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας (CESA), συνομίλησε με τον κο Κυριάκο Πιερρακάκη, Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης για Τα μεγάλα στοιχήματα για την ψηφιακή μετάβαση της Ελλάδας. Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο κος Παπαδημητρίου ανέφερε ότι, κατά γενική ομολογία, ο τομέας ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους τα τελευταία χρόνια.
«Έχει υπάρξει ένα πολύ σημαντικό, θετικό και μετρήσιμο αποτύπωμα στην καθημερινή ζωή των πολιτών και των επιχειρήσεων, όσον αφορά στη σχέση τους με τον δημόσιο τομέα», τόνισε. Στη συνέχεια ακολούθησε συζήτηση με τον Υπουργό γύρω από το τι έχει επιτευχθεί μέχρι τώρα στον ψηφιακό μετασχηματισμό, τις προοπτικές και τον σχεδιασμό για το μέλλον, καθώς και τις πιθανές προκλήσεις και το πώς θα μπορούσαμε να τις διαχειριστούμε.
Η κα Κιάρα Κόντη, Εταίρος, Επικεφαλής Yπηρεσιών Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης της ΕΥ Ελλάδος, και της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας, συμμετείχε σε πάνελ, με θέμα Το μέτωπο της κλιματικής αλλαγής – μετά την COP27, τι;
Η κα Κόντη μίλησε για τις επιπτώσεις των πρόσφατων εξελίξεων σχετικά με τη σύνοδο COP27 και τόνισε την ανάγκη εφαρμογής κλιματικών σεναρίων για την κατάρτιση στρατηγικής για το κλίμα. Αναφέρθηκε, επίσης, στον ρόλο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στο πλαίσιο της ανάγκης για βιώσιμη χρηματοδότηση της αγοράς, προκειμένου να επιταχυνθεί η μετάβαση στην πράσινη οικονομία, καθώς και στις ευκαιρίες που φέρνει η σύγκληση των διεθνών προτύπων μη χρηματοοικονομικής αναφοράς και ειδικότερα αυτών που αφορούν στο κλίμα.
Σχετικά με τις εξελίξεις στις αγορές αντιστάθμισης άνθρακα, η κα Κόντη τόνισε ότι υπάρχει σαφής πρόοδος ως προς τις μεθοδολογίες υπολογισμού των μονάδων άνθρακα (carbon credits). Ωστόσο, παραμένουν σημαντικά προβλήματα, όπως η διπλο-μέτρηση μονάδων άνθρακα, καθώς και η επικύρωση συγκεκριμένων μεθοδολογιών υπολογισμού. Τέλος, αναφέρθηκε στον ρόλο της τεχνολογίας σχετικά με τα carbon credits, σημειώνοντας ότι «η τεχνολογία του blockchain αναμένεται να ενισχύσει τη διαφάνεια των υπολογισμών μονάδων άνθρακα».
Ο κος Θάνος Μαύρος, Εταίρος, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες EY Ελλάδος – Επικεφαλής Τμήματος Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών για την Κεντρική, Ανατολική, Νοτιοανατολική Ευρώπη και Κεντρική Ασία, συμμετείχε σε συζήτηση με θέμα τη Διαχείριση των εφοδιαστικών αλυσίδων την οποία συντόνισε ο κος Στράτος Παπαδημητρίου, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά, με τη συμμετοχή της κας Νανάς Γούλα, Product Supply Senior Director της P&G για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, και της κας Αφροδίτης Κουτσοπούλου, Αντιπρόεδρος Εφοδιαστικής Αλυσίδας της ΑΒ Βασιλόπουλος.
Ο κος Μαύρος αναφέρθηκε στις αντιδράσεις των επιχειρήσεων στις πρόσφατες διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού που περιλαμβάνουν, κυρίως, τη μείωση της εξάρτησής τους από μία αποκλειστική / κυρίαρχη χώρα-πάροχο, τη λειτουργία περισσότερο περιφερειακών μοντέλων εφοδιαστικής αλυσίδας, και την αύξηση της παραγωγικής τους παρουσίας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Με τα δεδομένα αυτά, παρατήρησε ο ομιλητής, οι επενδυτές βλέπουν τη χώρα μας για πρώτη φορά σοβαρά ως εμπορευματικό κέντρο για τις αγορές της Ανατολικής Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με περαιτέρω ενέργειες για την επιτάχυνση των επενδύσεων σε έργα μεταφορών και logistics, ο κος Μαύρος ανέφερε, μεταξύ άλλων, τη διασύνδεση των κύριων λιμενικών υποδομών με τα οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα, την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου των αυτοκινητοδρόμων, την επιτάχυνση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα στα περιφερειακά λιμάνια και, στη λειτουργία σιδηροδρομικών υπηρεσιών, την αναβάθμιση και ηλεκτροκίνηση του σιδηροδρομικού δικτύου και την αναβάθμιση των υποδομών logistics ενδοχώρας.
Αναφερόμενος στο ανθρώπινο δυναμικό, τόνισε ότι «οι Έλληνες και οι Ελληνίδες επαγγελματίες εφοδιαστικής αλυσίδας που υπάρχουν σήμερα στη χώρα, αλλά και αυτές/αυτοί που κατέχουν σημαντικές θέσεις σε κορυφαίες επιχειρήσεις στο εξωτερικό, αποτελούν μοναδικό κεφάλαιο, το οποίο συνιστά και συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας».