Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι μετεξελίσσονται σε εταιρείες τεχνολογίας, επισημαίνει στη συνέντευξή του στη «Ν» ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Ελλάδος, Χάρης Μπρουμίδης.
Βάσει των στοιχείων που παραθέτει η πελατειακή βάση της Vodafone στο IoT αυξάνεται 40% ετησίως και τα σχετικά έσοδα 30%. Την ίδια στιγμή τα έσοδα από τα έργα ΤΠΕ (Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών) εξαιρουμένου του δημοσίου τομέα αυξάνονται 20% ετησίως. Σημειώνεται ότι η εν λόγω εταιρεία έχει μια συνολική ανάπτυξη ετησίως της τάξεως του 3%.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Μπρουμίδης η εταιρεία δραστηριοποιείται ενεργά στις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και η εκτίμησή του είναι ότι μέχρι και το 2023 θα έχει αναλάβει έργα της τάξης των 200 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με το επενδυτικό πρόγραμμα της Vodafone Ελλάδος, ύψους 600 εκατ., ο επικεφαλής της εταιρείας σημειώνει μεταξύ άλλων ότι εντός του πρώτου εξαμήνου θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή υποθαλάσσιων καλωδίων οπτικών ινών σε Αιγαίο και Ιόνιο, επένδυση ύψους 40 εκατ. ευρώ.
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
Πως βλέπετε να εξελίσσονται οι πάροχοι τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών τα επόμενα χρόνια;
Μπορώ να σας μιλήσω μέσα από το δικό μας παράδειγμα. Τα τελευταία χρόνια η Vodafone έκανε άλματα για τον πλήρη μετασχηματισμό της σε εταιρεία τεχνολογίας, αλλάζοντας ριζικά δομές, λειτουργίες και συστήματα και ψηφιοποιώντας το σύνολο της δραστηριότητάς της, προς όφελος των καταναλωτών, των εταιρικών πελατών και των εργαζομένων της.
Τα πληροφοριακά μας συστήματα αναβαθμίστηκαν, ενώ προσφέρουμε πλέον κορυφαίες ψηφιακές υπηρεσίες στις ελληνικές επιχειρήσεις και τον δημόσιο τομέα, όπως τα Mobile Private Networks, τις λύσεις IoT (Internet of Things) και τα σύγχρονα έξυπνα δίκτυα SD-WAN. Επίσης έχουμε υιοθετήσει ένα υβριδικό και agile μοντέλο εργασίας, που ευνοεί την αυτόνομη λήψη αποφάσεων και την ευέλικτη εξ αποστάσεως εργασία χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς.
Όλα αυτά έχουν αντίκτυπο στους πελάτες μας. Είμαστε ικανοποιημένοι με τη ζήτηση και το κλίμα που επικρατεί στην αγορά γύρω από την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων. Και κυρίως είμαστε ικανοποιημένοι γιατί το χαρτοφυλάκιο υπηρεσιών μας, που ξεπερνά τα όρια των παραδοσιακών υπηρεσιών επικοινωνίας και αξιοποιεί τεχνολογίες αιχμής, όπως cloud, IoT και AI (Τεχνητή Νοημοσύνη) γνωρίζει σημαντική επιτυχία στην αγορά.
Για να έχετε μία τάξη μεγέθους, η πελατειακή μας βάση στο IoT αυξάνεται κατά σχεδόν 40% χρόνο με το χρόνο και τα σχετικά έσοδα 30%. Εξαιρουμένου του δημοσίου τομέα, τα έσοδά μας από τα έργα ΤΠΕ (Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών) αυξάνονται περίπου 20% κατ’ έτος.
Σήμερα, έχουμε σε μεγάλο βαθμό ολοκληρώσει τον κύκλο του μετασχηματισμού μας σε εταιρεία τεχνολογίας. Είμαστε μία fully converged εταιρεία, πολύ πιο digital, με υποδομές και υπηρεσίες σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, που μας κάνει έναν εντελώς διαφορετικό οργανισμό σε σχέση με το παρελθόν.
Ποια η προσδοκία σας αναφορικά με την δραστηριοποίηση στα έργα ΤΠΕ;
To Vodafone Business δραστηριοποιείται ενεργά στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, διεκδικώντας μερίδιο από έργα τεχνολογίας που ξεπερνούν τα 2,2 δις. Εκτίμησή μας είναι ότι βάσει της υπάρχουσας δυναμικής, μπορούμε να επιτύχουμε συμβόλαια της τάξης των 200 εκατ. μέχρι και το 2023, για έργα που θα υλοποιηθούν έως το 2026. Μέχρι σήμερα έχουμε αναλάβει έργα του δημοσίου, αξίας 70 εκατ. ευρώ.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στα έργα ψηφιοποίησης που ανέρχονται συνολικά στα 600 εκατ. ευρώ, υποδομών και cloud (130 εκατ.), smart cities (90 εκατ.), κυβερνοασφάλειας (50 εκατ.), στις επεκτάσεις του Σύζευξις ΙΙ, στην ψηφιακή μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος υγείας.
Έχουμε το μέγεθος, την τεχνογνωσία και την αξιοπιστία να διεκδικήσουμε με αξιώσεις, και από κοινού με τους κατάλληλους και προσεκτικά επιλεγμένους συνεργάτες, ψηφιακά έργα που θα αλλάξουν ριζικά την λειτουργία του κράτους και θα έχουν ορατό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών.
Παράλληλα, αντιμετωπίζουμε θετικά το γεγονός ότι βρίσκεται υπό συζήτηση η απένταξη ψηφιακών έργων του Ταμείου Ανάκαμψης που δεν φαίνεται ότι μπορούν να υλοποιηθούν με επιτυχία. Πιστεύω ότι η συγκεκριμένη συγκυρία αποτελεί ευκαιρία να διοχετευθούν τα σχετικά κονδύλια σε άλλα έργα που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη των ψηφιακών υποδομών και υπηρεσιών στη χώρα.
Οι ανταγωνιστές σας ανακοίνωσαν ότι θα καλύψουν με δίκτυα οπτική ίνας μέχρι το σπίτι (FTTH) μεγαλύτερο αριθμό συνδέσεων σε σχέση με εσάς. Εφόσον αυτό συμβεί δεν θα σας οδηγήσει σε απώλεια μεριδίου αγοράς;
Θεωρώ καταρχάς πολύ σημαντικό ότι ο κλάδος μας επενδύει στην ανάπτυξη σύγχρονων δικτύων. Το δικό μας επενδυτικό πλάνο, ύψους 600 εκατ. ευρώ, που υλοποιείται εδώ και δύο χρόνια, στη σταθερή τηλεφωνία έχει στόχο να συνδεθούν με δίκτυα FTTH και FTTC (οπτική ίνα στην υπαίθρια καμπίνα) 800.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις μέχρι το τέλος του 2024 και ήδη έχουμε ξεπεράσει τις 540.000 συνδέσεις. Στην κινητή στόχος μας είναι πληθυσμιακή κάλυψη με 5G 70% στο τέλος του 2023 και 90% τέλος 2025. Μέχρι σήμερα, έχουμε επιτύχει κάλυψη 49%.
Τα μερίδια αγοράς δεν θα επηρεαστούν από το πόσες συνδέσεις οπτικής ίνας θα κατασκευάσει ο καθένας μας, από τη στιγμή που όλοι έχουμε πρόσβαση στα δίκτυα που υλοποιούνται και παρέχουμε υπηρεσίες λιανικής σε όλους τους καταναλωτές.
Δράττομαι της ευκαιρίας να σημειώσω ότι επειδή η ψηφιοποίηση της Ελλάδας υστερεί, το ίδιο και οι υποδομές μας, σκόπιμο θα ήταν οι επενδύσεις όλων να γίνονται με κριτήριο την κάλυψη όσο περισσότερων περιοχών είναι εφικτό και όχι με τη λογική overbuild ή και επιθετικών κινήσεων σε συγκεκριμένες περιοχές.
Πότε θα ολοκληρωθεί το υποθαλάσσιο καλώδιο που υλοποιείτε στα νησιά;
Η κατασκευή υποθαλάσσιων καλωδίων οπτικών ινών σε Αιγαίο και Ιόνιο, συνολικού μήκους 670 χλμ, επένδυση ύψους 40 εκατ. ευρώ, θα ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο υποδομής που φέρνει μία νέα εποχή σε σχεδόν 1 εκατ. κατοίκους, χιλιάδες επιχειρήσεις και πολλά εκατομμύρια επισκεπτών 10 ελληνικών νησιών, προσφέροντας τους πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες νέας γενιάς μέσω του Gigabit δικτύου της Vodafone.
Το υποθαλάσσιο αυτό καλώδιο θα συνδέσει αφενός την Αττική με νησιά των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων και την Κρήτη και αφετέρου την Κέρκυρα με την ηπειρωτική χώρα. Θα καλύψει την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για ψηφιακές υπηρεσίες επικοινωνίας και ψυχαγωγίας από τα νοικοκυριά και για υπηρεσίες νέας γενιάς από τις επιχειρήσεις.
Τι συνέβαλε και ο Όμιλος της Vodafone υλοποίησε μεγάλες επενδύσεις σε οπτική ίνα σε άλλες χώρες, π.χ. στην Πορτογαλία, αλλά όχι στην Ελλάδα;
Αξίζει να δούμε το παράδειγμα της Ιβηρικής, όπου η Vodafone είχε παρουσία στη σταθερή τηλεφωνία αρκετά χρόνια πριν από εμάς εδώ στη Vodafone Ελλάδας. Εκεί η αγορά και το κράτος συστρατεύθηκαν στρατηγικά στον σκοπό της ανάπτυξης δικτύων FTTH διευκολύνοντας με κάθε δυνατό τρόπο τις επενδύσεις.
Αρκετά χρόνια πριν από την ψήφιση του Cost Reduction Directive, αξιοποιήθηκαν υφιστάμενα τότε δίκτυα υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (ενέργεια, ύδρευση – αποχέτευση κτλ.), μέσα από τα οποία διοχετεύθηκαν ουσιαστικά δίκτυα οπτικών ινών, γι’ αυτό και σήμερα οι χώρες της Ιβηρικής έχουν πάρα πολύ υψηλό δείκτη κάλυψης σε FTTH.
Οι συνέργειες αυτές βοήθησαν στη δραστική μείωση των απαιτούμενων κεφαλαίων, καθώς στα έργα NGA (νέας γενιάς δικτύων) το μεγαλύτερο κομμάτι του προϋπολογισμού αφορά έργα πολιτικού μηχανικού, δηλαδή κατασκευές. Στην περίπτωση της Ιβηρικής αυτά δεν χρειάστηκαν να γίνουν ή έγιναν σε πολύ μικρότερο βαθμό. Άρα με κατ’ αναλογία μικρότερα κεφάλαια από τα δικά μας, έγινε εφικτή πολύ μεγαλύτερη κάλυψη.
Μάλιστα, όλα αυτά έγιναν σε συνθήκες δημοσιονομικής λιτότητας και κρίσης της οικονομίας. Μπορούμε να πάρουμε μεγάλα μαθήματα από τις δύο αυτές χώρες για το μέλλον και για το πως υποβοηθούνται ουσιαστικά οι επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές.
Πως βλέπετε την είσοδο της ΔΕΗ στις τηλεπικοινωνίες; Υπάρχει περίπτωση συνεργασίας μαζί της;
Θα είμαστε σε θέση να το εξετάσουμε εφόσον υλοποιηθεί το δίκτυο της ΔΕΗ, είναι τεχνικά άρτιο με την έννοια της εμπειρίας που παρέχει στον πελάτη και μας προσφερθεί συμφέρουσα τιμή χονδρικής.
Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι η ζήτηση για FTTH είναι μικρή; Εν τέλει η διαθεσιμότητα θα αυξήσει την ζήτηση;
Πράγματι, η ζήτηση είναι «αναιμική» ακόμη και στις συνδέσεις FTTH των 100 και 200 Mbps. Μάλιστα, στηρίζεται στον μεγαλύτερο βαθμό στο κουπόνι του προγράμματος Superfast Broadband (SFBB).
Δεν πιστεύω όμως ότι αυτό οφείλεται στη διαθεσιμότητα των δικτύων, ούτε στην τιμή της υπηρεσίας. Η ζήτηση θα μεγαλώνει όσο αυξάνεται η ψηφιοποίηση δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Τόνωση της ζήτησης θα δούμε όταν αυξηθούν οι ανάγκες των καταναλωτών και των μικρών επιχειρήσεων για υψηλότερες ταχύτητες.
Καινοτομίες και ανοίγματα προς το αύριο όπως η ψηφιακή υγεία, η ψηφιακή εκπαίδευση, το ηλεκτρονικό εμπόριο, η χρήση AR/VR στην ψυχαγωγία και οι δημιουργικές βιομηχανίες μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση της ζήτησης.
Επιπλέον, οι επενδύσεις σε δίκτυα νέας γενιάς δεν γίνονται προφανώς για να καλύψουν κάποια τρέχουσα ανάγκη, αλλά έχουν μακροπρόθεσμο ορίζοντα και κύκλο ζωής τουλάχιστον για ¼ του αιώνα. Χτίζουμε δίκτυα όχι μόνο για το σήμερα, αλλά κυρίως για τις δεκαετίες που έρχονται.
Αναμένετε το επόμενο διάστημα, έπειτα από την ολοκλήρωση της συγχώνευσης Nova – Wind, ένταση του ανταγωνισμού και ίσως ένα νέο πόλεμο τιμών;
Δεν μπορώ να γνωρίζω τι κάνουν οι άλλοι πάροχοι. Ωστόσο, αυτό που μπορώ να σχολιάσω σχετικά είναι ότι ο ανταγωνισμός μας βοηθάει να είμαστε καλύτεροι και αυτό αποτελεί αρχή μας. Ανταγωνισμός στην αγορά μας υπήρχε και θα υπάρχει και αν δείτε τα στοιχεία του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, θα διαπιστώσετε ότι οι τηλεπικοινωνίες είναι ο μοναδικός κλάδος που συνεισφέρει αρνητικά στον πληθωρισμό.
Είστε ικανοποιημένος από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των συνεργασιών σας για το Vodafone TV;
H συνεργασία με την DISNEY για το DISNEY+, η οποία μας επιτρέπει να προσφέρουμε την υπηρεσία με προνομιακούς, αποκλειστικούς όρους, ήρθε να προστεθεί στην ήδη υπάρχουσα αποκλειστική συνεργασία μας με την HBO. Τα πρώτα δείγματα αυτού του μοναδικού πακέτου/συνδυασμού (HΒΟ & Disney +) είναι πολύ θετικά και ήδη έχουμε ρεκόρ για το Vodafone TV, διότι έχουμε ξεπεράσει το ορόσημο των 150.000 συνδρομητών.
Είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον των υπηρεσιών περιεχόμενου στη χώρα καθώς πιστεύουμε ότι τα επόμενα χρόνια οι Έλληνες θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν καλύτερες υπηρεσίες σε προνομιακές τιμές και φιλοδοξούμε η Vodafone να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το κομμάτι: να προσφέρουμε όλο το περιεχόμενο που επιθυμεί η Ελληνική οικογένεια για την διασκέδασή της, κάτω από μία πλατφόρμα, ένα τηλεκοντρόλ και μέσα από μία συνδρομή.
Δυστυχώς, η επαναφορά του Τέλους Συνδρομητικής αποτελεί τροχοπέδη σε αυτήν την αναπτυξιακή πορεία διότι δημιουργεί απρόσμενες ανισορροπίες εις βάρος των προμηθευτών περιεχομένου που έχουν έδρα στην Ελλάδα και δημιουργεί υπηρεσίες 2 ταχυτήτων, ευνοώντας τους ξένους παρόχους περιεχομένου. Θεωρούμε ότι αυτή η ανισορροπία πρέπει να αποκατασταθεί το συντομότερο δυνατό ώστε όλοι οι πάροχοι να λειτουργούμε επί ίσοις όροις.
Έχουμε μπει στην εποχή του 5G ωστόσο η επικοινωνία διακόπτεται και στις πιο κεντρικές περιοχές της Αττικής και αυτό αφορά όλα τα δίκτυα. Που οφείλεται;
Η Ελλάδα έχει από τα καλύτερα δίκτυα κινητής στον κόσμο και από άποψη αξιοπιστίας και αυτό πιστοποιείται από τους διεθνείς φορείς. Όμως, τέλειο δίκτυο δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει πουθενά. Θα μπορούσαμε ίσως να φθάσουμε πιο κοντά στην τελειότητα αν π.χ. άλλαζαν τα όρια της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που στην Ελλάδα είναι στο 70% αυτών που ισχύουν σε άλλες χώρες και αν βελτιωνόταν περαιτέρω η διαδικασία της αδειοδότησης.
Είστε ικανοποιημένος από την εξέλιξη των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης για τη συνδεσιμότητα;
Τα κονδύλια που αφορούν τη συνδεσιμότητα είναι κατ’ αναλογία σχετικά χαμηλά. Θα ήταν σκόπιμο να εξεταστεί η επέκταση δράσεων – όπως είναι οι καλωδιώσεις κτηρίων ή το κουπόνι σύνδεσης – ή ακόμα και η προσθήκη έργων συνδεσιμότητας, όπως π.χ. θα μπορούσε να είναι το FWA (Fixed Wireless Access) σε μη αστικές (rural) περιοχές – μια τεχνολογία που επιτρέπει την απρόσκοπτη ασύρματη σύνδεση συσκευών σε σταθερά σημεία (σπίτια, επιχειρήσεις).