Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Σε προετοιμασία για τη συμμετοχή τους, μέχρι τέλος του έτους, σε διαγωνισμούς για έργα υποδομών (κτηριακά, δρόμοι, φράγματα) κυρίως ΣΔΙΤ και ορισμένα ιδιωτικά, συνολικής αξίας που ξεπερνά τα 4 δις. ευρώ, βρίσκονται οι τεχνικές εταιρείες.
Πρόκειται για εκδήλωση ενδιαφέροντος ή κατάθεση προσφορών με το μέγεθος των έργων και το είδος της σύμβασης να παραπέμπει στους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους, ΓΕΚ Τέρνα, Ελλάκτωρ, Άβαξ, Ιντρακάτ, Μυτιληναίος, ενώ να επισημανθεί ότι δεν μπορεί να εκτιμηθεί η χρονική διάρκεια ενός διαγωνισμού.
Ειδικότερα για τις συμβάσεις ΣΔΙΤ η μέχρι τώρα εμπειρία δείχνει ότι μεσολαβούν πολλά χρόνια από τη στιγμή που εκκινεί ο διαγωνισμός και μέχρι να υπογραφούν οι συμβάσεις.
Προφανώς δεν συμβαίνει το ίδιο με τα ιδιωτικά έργα και αυτό το διάστημα είναι αρκετά. Ξεχωρίζουν τα έργα στο Ελληνικό που πρόκειται να προκηρύξει το επόμενο διάστημα η Lamda Development, συνολικού προϋπολογισμού επένδυσης περί τα 600 εκατ. ευρώ (τα δύο εμπορικά κέντρα Vouliagmenis Mall και Riviera Galleria και οι αθλητικές εγκαταστάσεις στο πάρκο), αλλά και τα τρία νοσοκομεία – δωρεά στο δημόσιο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (παιδιατρικό στη Θεσσαλονίκη και γενικής ιατρικής σε Σπάρτη και Κομοτηνή) με προϋπολογισμό περί τα 300 εκατ. για τα οποία ζητούνται προσφορές 30/12/22.
Η λίστα των ΣΔΙΤ που θα απασχολήσουν τον τεχνικό κόσμο μέχρι το τέλος του 2022, εκτός βεβαίως αν οι ημερομηνίες μετατεθούν, κάτι αρκετά σύνηθες, περιλαμβάνει τα 4 ΣΔΙΤ (υποβολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος 31/10/22) που πρόσφατα προκήρυξε το υπουργείο Υποδομών, συνολικού ύψους 1,1 δις ευρώ, 2 οδικά και 2 φράγματα: «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση της Αναβάθμισης του οδικού άξονα ΕΟ2 (Μαυροβούνι – Έδεσσα, Παράκαμψη Γιαννιτσών, Παράκαμψη Χαλκηδόνας), προϋπολογισμός 445 εκατ., «Κάθετος Άξονας Δράμα – Αμφίπολη (Παλαιοκώμη), 248 εκατ., «Έργα αξιοποίησης του υδατικού δυναμικού του Ταυρωνίτη ποταμού Π.Ε. Χανίων Κρήτης» 267 εκατ. και «Κατασκευή φράγματος ποταμού Ενιπέα Φαρσάλων (στη θέση Παλιοδέρλι)», 230 εκατ. ευρώ.
Για 2/12/22 έχει καθοριστεί η υποβολή προσφορών για το ΣΔΙΤ λειτουργίας και συντήρησης του Μετρό Θεσσαλονίκης (292 εκατ.).
Για 30 Σεπτεμβρίου έχει οριστεί (έχει μετατεθεί πολλές φορές) η υποβολή προσφορών για 17 σχολεία Κεντρικής Μακεδονίας (ΣΔΙΤ, 160 εκατ.) και για 21 Νοεμβρίου έχουν μεταφερθεί οι προσφορές για τις φοιτητικές κατοικίες του Πανεπιστημίου Κρήτης (206 εκατ.).
Την επόμενη μέρα (22/11) οι εταιρείες έχουν κληθεί να δηλώσουν παρόν για το ΣΔΙΤ που αφορά 5 νέες αστυνομικές διευθύνσεις (56,8 εκατ. ευρώ) και στις 14 Οκτωβρίου για την επεξεργασία στερεών αποβλήτων της Σαντορίνης.
Επίσης, έχει ανακοινωθεί ότι εντός του τρέχοντος έτους (χωρίς να έχουν καθοριστεί ακόμα οι ημερομηνίες) θα υποβληθούν δεσμευτικές προσφορές για την παραχώρηση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), προϋπολογισμού 1,3 δις (Χανιά – Ηράκλειο, μήκους 157,5 χλμ.).
Το υπουργείο Υποδομών έχει ανακοινώσει ακόμη ότι εντός του 2022 η Αττικό Μετρό θα προκηρύξει την επέκταση της Γραμμής 2 του Μετρό της Αθήνας, στο τμήμα Ανθούπολη – Ίλιον, προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ, το μοναδικό δημόσιο έργο που καταγράφουμε σε αυτό το ρεπορτάζ.
Όπως φαίνεται η συχνότερη επιλογή της κυβέρνησης είναι τα ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιιδωτικού Τομέα). Αν παρατηρήσει κανείς την καταγραφή που υπάρχει στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα τα συμβασιοποιημένα ΣΔΙΤ είναι μόλις 14 και αυτά που βρίσκονται στο στάδιο της διαδικασίας (υποβολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ανταγωνιστικός διάλογος κ.λ.π.) 41.
Τα 7 από τα 14 (ολοκληρωμένα) ΣΔΙΤ συμβασιοποιήθηκαν το 2014 (πυροσβεστικοί σταθμοί, σχολικές μονάδες, Σύστημα Τηλεματικής Αστικών Συγκοινωνιών, Ανάπτυξη Ευρυζωνικών Υποδομών σε «λευκές» περιοχές κ.λ.π.) και τα υπόλοιπα που αφορούν κυρίως Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων μεταγενέστερα.
Με άλλα λόγια στα 8 χρόνια που μεσολάβησαν από το 2014 μέχρι σήμερα έχουν συμβασιοποιηθεί μόλις 7 ΣΔΙΤ, αλλά όπως προαναφέραμε έχουν εξαγγελθεί διαγωνισμοί για δεκάδες.
Στελέχη της κατασκευαστικής αγοράς σημειώνουν σχετικά ότι η διαδικασία ανάθεσης ΣΔΙΤ είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Το γεγονός ότι χρειάζεται να συμφωνήσει δημόσιος και ιδιωτικός τομέας τόσο για την χρηματοδότηση όσο και για τη λειτουργία απαιτεί χρόνο. Υπογραμμίζουν επίσης ότι υπάρχει μεγάλη ανωριμότητα διαχείρισης τέτοιων συμβάσεων από τις αναθέτουσες αρχές οι οποίες είναι συχνά πανεπιστήμια, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης κ.α.
