Η οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης κινδυνεύει να εκτροχιαστεί εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Οι αυξημένες τιμές στην ενέργεια και τα προβλήματα στο εμπόριο θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν τις επιχειρήσεις στην ΕΕ οι οποίες έχουν ήδη αποδυναμωθεί από την πανδημία.
Επιπροσθέτως, τα οικονομικά μοντέλα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) δείχνουν ότι ο αυξανόμενος πληθωρισμός θα μπορούσε να οδηγήσει περισσότερους Ευρωπαίους κάτω από το όριο της φτώχειας.
Αυτά είναι ορισμένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της νέας έκθεσης με τίτλο «Πόσο κακό κάνει ο πόλεμος της Ουκρανίας στην ευρωπαϊκή ανάκαμψη;», η οποία δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα από την ΕΤΕπ.
«Ο πληθωρισμός και οι υψηλότερες τιμές στην ενέργεια δημιουργούν νέους κινδύνους για τις επιχειρήσεις στην ΕΕ οι οποίες έχουν ήδη αποδυναμωθεί από την πανδημία. Τα μοντέλα μας δείχνουν ότι σε έναν χρόνο το ποσοστό των επιχειρήσεων που θα διατρέχουν κίνδυνο χρεοκοπίας θα έχει αυξηθεί από 10% σήμερα σε 17%», δήλωσε η Επικεφαλής Οικονομολόγος της ΕΤΕπ, Debora Revoltella, η ομάδα της οποίας συνέταξε την έκθεση.
Οι εταιρείες σε χώρες οι οποίες βρίσκονται πιο κοντά στην Ουκρανία και τη Ρωσία, όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Λετονία και η Λιθουανία, θα υποστούν τη μεγαλύτερη πίεση. Επιπλέον, οι εταιρείες στην Ελλάδα, την Κροατία και την Ισπανία θα «υποφέρουν»’ περισσότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ.
«Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο, θα πρέπει να εφαρμόσουμε σαφείς πολιτικές για την προστασία των επιχειρήσεων και να διασφαλίσουμε ότι οι δημόσιες επενδύσεις θα αξιοποιηθούν πλήρως για να επιταχυνθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις», πρόσθεσε η Revoltella.
Πόσο πλήττονται οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα
Για την Ελλάδα, τα μοντέλα της ΕΤΕπ προβλέπουν αύξηση κατά 27,6 ποσοστιαίες μονάδες στο ποσοστό των επιχειρήσεων που αναμένεται να αναφέρουν ζημίες. Πρόκειται για την υψηλότερη αύξηση που προβλέπεται στην ΕΕ, η οποία θα οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στις υψηλότερες τιμές στην ενέργεια.
Η παραγωγή σε ορισμένες χώρες, όπως η Λιθουανία, η Ελλάδα και η Κροατία, παραμένει σχετικά ενεργοβόρα, ενώ η παραγωγή στο Λουξεμβούργο βασίζεται πολύ λίγο στην ενέργεια.
Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ αναμένεται τώρα να υπερβεί το 6% το 2022, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,5 μονάδες σε σχέση με τις εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν πριν από λίγους μήνες.
Οι αυξανόμενες τιμές θα μπορούσαν να πλήξουν σημαντικά τη ζήτηση. Οι αυξήσεις των τιμών κατά περίπου 2 έως 2,5 μονάδες οι οποίες οφείλονται στον πόλεμο θα μπορούσαν να μειώσουν την πραγματική ιδιωτική κατανάλωση κατά 1,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΤΕπ. Ακόμη πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι η αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και την ενέργεια θα πλήξει σκληρά τα φτωχότερα νοικοκυριά.
Τα μοντέλα της ΕΤΕπ δείχνουν ότι οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας πλήττουν δυσανάλογα τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα μεταξύ των μελών της ΕΕ. Τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος στις πλουσιότερες χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης είναι σε καλύτερη θέση ώστε να απορροφήσουν την αύξηση των τιμών σε σύγκριση με τα νοικοκυριά στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, κυρίως επειδή το ποσοστό αποταμίευσης και τα συνολικά εισοδήματα εκεί τείνουν να είναι υψηλότερα.
Σύμφωνα με τα μοντέλα της ΕΤΕπ, ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση κατά 2,5 μονάδες του τμήματος του ελληνικού πληθυσμού που κινδυνεύει να βρεθεί κάτω από το όριο της φτώχειας, σε σχέση με το 2020 όταν το ποσοστό αυτό διαμορφώθηκε στο 26,87%.
