Του Γιάννου Μητσού, Senior Advisor του Τομέα ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης ΣΕΒ
Οι μέρες που ζούμε, με ακρίβεια, ενεργειακή κρίση και μεγάλη αναστάτωση στις διεθνείς αλυσίδες αξίας, δημιουργούν ένα εύλογο ερωτηματικό. Είναι πραγματικά τόσο σημαντικός παράγοντας για την ανταγωνιστικότητα της χώρας ο διαρκώς επιταχυνόμενος βηματισμός προς την 4η βιομηχανική εποχή, τις τεχνολογίες αιχμής και τον ψηφιακό μετασχηματισμό;
Η σύντομη απάντηση είναι πως είναι παράγοντας επιβίωσης στην ανταγωνιστικότατη μετά-Covid εποχή. Επιτρέπει βελτιώσεις στις γραμμές παραγωγής και τα δίκτυα εφοδιασμού που αυξάνουν την αποδοτικότητά τους, και αποτελεί καθοριστικό παράγοντα προκειμένου να αυξηθεί η συνεισφορά της βιομηχανίας στο ΑΕΠ, και μαζί με αυτό να ενισχυθεί και η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Οι μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι ήδη προχωράνε σε σημαντικές τεχνολογικές επενδύσεις όπως για Ιnternet οf Τhings (IoT), big data, αυτόνομες μηχανές, τεχνητή νοημοσύνη, συστήματα επιτήρησης χώρων, λύσεις κυβερνο-ασφάλειας, και άλλα πολλά. Η πολιτεία με τη σειρά της, έκανε τεράστια βήματα τα τελευταία χρόνια με πετυχημένες παρεμβάσεις ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για τους πολίτες που άλλαξαν τα δεδομένα.
Ζητούμενο πλέον είναι η τεχνολογική εστίαση να επεκταθεί και για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις γιατί, σε αντίθεση με εξωγενείς παράγοντες, όπως πχ το κόστος ενέργειας, η βελτίωση της τεχνολογικής δυνατότητας της χώρας και των επιχειρήσεων, και μαζί με αυτήν η βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εμάς τους ίδιος.
Σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού η Ελλάδα βελτιώνεται με μεγάλη ταχύτητα. Όμως η απόσταση από την Ευρώπη δεν μειώνεται γιατί και οι άλλες χώρες επιταχύνουν σημαντικά έχοντας επίσης αντιληφθεί την οικονομική και κοινωνική σημασία της τεχνολογικής προσαρμογής.
Ζητούμενο λοιπόν πλέον δεν είναι η επιτάχυνση σε σχέση με το παρελθόν, που έχει πλέον επιτευχθεί, αλλά το κλείσιμο της ψαλίδας σε σχέση με τους εταίρους μας στην ΕΕ, μέσα από την ταχεία επέκταση των επιτυχημένων παρεμβάσεων σε όρους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, που άλλαξαν τη ζωή των πολιτών και στις επιχειρήσεις. Πολιτεία και επιχειρήσεις έχουν σημαντικές αποφάσεις μπροστά τους. Στο πρόσφατο Special Report του ΣΕΒ παρουσιάζεται ένα πλαίσιο προτάσεων για το πως η Ελλάδα μπορεί να πετύχει την ταχύτερη δυνατή προσαρμογή της χώρας στη Βιομηχανία 4.0.
Καταρχάς, είναι αναγκαία η ολοκλήρωση και η συμφωνία μιας εθνικής στρατηγικής, κάτι που για 22 χώρες της ΕΕ έχει, ήδη, προχωρήσει. Ο διυπουργικός συντονισμός σε θέματα χρηματοδότησης, κινήτρων, μηχανισμών καινοτομίας και αναβάθμισης δεξιοτήτων παράλληλα με την περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις, είναι άμεσο ζητούμενο. Κρίσιμη επίσης είναι και η αναδιάταξη των προτεραιοτήτων της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού με ταχείας υλοποίησης έργα ειδικά για την προσαρμογή των επιχειρήσεων, όλων των μεγεθών, στις απαιτήσεις της Βιομηχανίας 4.0.
Βέβαια, εξίσου κρίσιμες είναι και οι αποφάσεις των επιχειρήσεων, και ιδιαίτερα των μεσαίων και μικρών που αντιμετωπίζουν και τη μεγαλύτερη ψηφιακή υστέρηση. Αποφάσεις για επενδύσεις σε σύγχρονα συστήματα, όσο και για τη μεταστροφή της επιχειρηματικής τους φιλοσοφίας με έμφαση στην τεχνολογία. Για παράδειγμα, τα μοντέλα λειτουργίας και λήψης αποφάσεων μπορούν να προσαρμοστούν και να αξιοποιήσουν τις τεχνολογικές δυνατότητες της Βιομηχανίας 4.0.
Από την τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση, μέχρι το Internet of Things και την επαυξημένη πραγματικότητα, η πραγματική διείσδυση των τεχνολογιών αιχμής είναι ανταγωνιστική προϋπόθεση, όταν συγκρίσιμες χώρας όπως η Δανία, το Βέλγιο και η Πορτογαλία έχουν πολύ υψηλότερες επιδόσεις. Αντίστοιχα, δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί επαρκώς η εγχώρια παραγωγή συστημάτων αιχμής όπως αντανακλάται από την 20η θέση στο σχετικό δείκτη του Innovation Scoreboard.
Η Ελλάδα έχει δείξει κατά τα τελευταία χρόνια πως μπορεί να επιταχύνει σημαντικά το βηματισμό της σε όρους προσαρμογής στις ανάγκες του ψηφιακού μετασχηματισμού. Η απλοποίηση της ζωής των πολιτών που έχει επιτευχθεί δεν είχε προηγούμενο. Στην οικονομία όμως, έχουμε ακόμα δρόμο ώστε να μετουσιώσουμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό σε πυλώνα ανταγωνιστικότητας.
Η 4η βιομηχανική επανάσταση είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί. Η Βιομηχανία 4.0 μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και των επιχειρήσεων. Αν χαθεί όμως, η ευκαιρία γρήγορα μπορεί να μετατραπεί σε απειλή.
