Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Με ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό – επενδυτικό πρόγραμμα, συνολικής αξίας 1,650 δις. ευρώ, που όμως χρειάζεται νομοθετικές ρυθμίσεις για να μπορέσει να το εφαρμόσει στο σύνολό του, με κερδοφορία και χωρίς εκκρεμότητες στον ισολογισμό της η ΕΥΔΑΠ περνά φέτος σε νέα φάση.
Σύμφωνα με τα όσα είπε πριν λίγη ώρα σε ενημέρωση του Τύπου, με αφορμή τα αποτελέσματα της εταιρείας για το 2021, ο διευθύνων σύμβουλος της Χάρης Σαχίνης, σε διάφορα στάδια βρίσκονται έργα Αποχέτευσης και Ανακυκλωμένου νερού στην Ανατολική Αττική, αξίας 800 εκατ. ευρώ (τιμές προϋπολογισμού διαγωνισμών χωρίς τη συμμετοχή επιχορηγήσεων ύψους 90%).
Τα έργα Μετασχηματισμού της εταιρείας είναι ύψους 400 εκατ. για την αντικατάσταση Δικτύων Νερού για μείωση διαρροών, 200 εκατ. (και στις δύο αυτές περιπτώσεις εξετάζεται η πιθανή συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων), ενώ για νέες περιοχές δραστηριοποίησης και αξιοποίησης των δεξιοτήτων της επιχείρησης με στόχο την ανάπτυξη αγοράς και νέων υπηρεσιών θα διατεθούν 250 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, για όλα τα παραπάνω υπάρχουν ανοιχτά θέματα.
Αναφορικά με τα έργα που εκτελούνται ή πρόκειται να προκηρυχθούν προβληματίζει η πολύ μεγάλη αύξηση του κόστους των υλικών κατασκευής και της ενέργειας. Σύμφωνα με τον κ. Σαχίνη, η ανησυχία είναι μεγάλη, χωρίς ακόμα να έχει σαφή εικόνα από τους εργολάβους για τις ενδεχόμενες απαιτήσεις τους, πλέον των συμφωνηθέντων.
Θεωρεί δεδομένο ότι τα χρονοδιαγράμματα θα επηρεαστούν (τουλάχιστον κατά 2 έτη, από τα 4 έτη για την κατασκευή θα πάνε στα 6) και αυτό όχι μόνον εξαιτίας της συγκυρίας, αλλά και λόγω άλλων ζητημάτων όπως είναι τα πιθανά αρχαιολογικά ευρήματα. Ανέφερε πως καθυστερήσεις παρατηρούνται ήδη στο έργο των Γλυκών Νερών και σε λίγες εργολαβίες έχει ζητηθεί αναθεώρηση προϋπολογισμού. Το θέμα παρακολουθείται στενά σε συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών.
Τα έργα που εκτελούνται ή πρόκειται να προκηρυχθούν
Η ΕΥΔΑΠ όλα τα προηγούμενα χρόνια εκτελούσε κατά μέσο όρο ετησίως έργα αξίας 20 εκατ. ευρώ και από φέτος, εκτός απρόοπτου, θα φθάσει τα 125 εκατ. ευρώ.
Στην Ανατολική Αττική σε κατασκευή βρίσκονται δίκτυα ακαθάρτων σε Γλυκά Νερά (Δ. Παιανίας), Παλλήνη- Γέρακα – Ανθούσα (Δ. Παλλήνης), Ραφήνα- Καλλιτεχνούπολη – Νέος Βουτζας (Δ. Ραφηνας Πικερμιου), Πικέρμι – Ντράφι- Διώνη (Δ. Ραφήνας Πικερμίου) Ν. Μάκρη – Νεος Βουτζάς-Ζούμπερι – Αγ. Μαρίνα- Μαραθώνας (Δ. Μαραθώνα).
Οι διαγωνισμοί που είναι σε εξέλιξη αφορούν, τα ΚΕΛ (Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων) Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας, το δίκτυο ακαθάρτων Σπάτων-Αρτέμιδας και το ΚΕΛ Μαραθώνα και τα έργα μεταφοράς ακαθάρτων, το δίκτυο ακαθάρτων Καπανδριτίου και Αφιδνών και το δίκτυο ακαθάρτων οικισμού Παιανίας.
Διαγωνισμοί βρίσκονται σε εξέλιξη για την ανάθεση Οριστικών Μελετών δικτύων ακαθάρτων στις περιοχές, Λεονταρίου – Κάντζας Δήμου Παλλήνης, Νότιας Ακτής Σαρωνικού, Βαρνάβα Δήμου Μαραθώνος και Κίτσι Δήμου Κρωπίας.
Σχεδιασμός για εθελουσία έξοδο
Ο κ. Σαχίνης παράλληλα και στο πλαίσιο της ανάγκης για ανανέωση του προσωπικού της ΕΥΔΑΠ (2.300 άτομα τακτικό προσωπικό με μέσο όρο ηλικίας τα 55 έτη και 450 από τρίτες εταιρείες) έχει ζητήσει από την κυβέρνηση νομοθετικές ρυθμίσεις που θα του επιτρέψουν να πραγματοποιήσει εθελουσία έξοδο εργαζομένων με κίνητρα. Αναγκαία είναι παρέμβαση στο πλαφόν που υπάρχει ως προς τα κίνητρα καθώς και στη διαδικασία προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ.
Όπως είπε χαρακτηριστικά για να προσλάβει η ΕΥΔΑΠ τα 245 άτομα η διαδικασία που ολοκληρώθηκε πρόσφατα διήρκεσε 5 ολόκληρα χρόνια. Δεν αναφέρθηκε ούτε καν σε εκτίμηση για το πόσους εργαζόμενους θα μπορούσε να αφορά μια εθελουσία, σημειώνοντας πως το θέμα είναι υπό μελέτη.
Οι αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις
Νομοθετικές ρυθμίσεις χρειάζονται όμως και για να μπορεί η ΕΥΔΑΠ να συμμετέχει σε έργα ΣΔΙΤ καθώς και σε τρίτους οργανισμούς ύδρευσης – αποχέτευσης εκτός περιοχής αρμοδιότητας ή να παρέχει υπηρεσίες Λειτουργίας και Συντήρησης για Μονάδες Επεξεργασίας Νερού και Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων σε επιχειρήσεις ύδρευσης και δήμους σε όλη την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον κ. Σαχίνη οι συζητήσεις για τις νομοθετικές ρυθμίσεις που θεωρεί αναγκαίες για την περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας είναι ακόμα στην αρχή και ως εκ τούτου, όπως είπε απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, δεν γνωρίζει την ανταπόκριση που υπάρχει από την πλευρά της κυβέρνησης (αρμόδιο υπουργείο το Υποδομών).
Υπενθυμίζεται πάντως πως η ΕΥΔΑΠ αποκλείστηκε από το διαγωνισμό για το ΣΔΙΤ που αφορά στο Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα της Αθήνας. Το αίτημά της για νομοθετική ρύθμιση που θα της επέτρεπε τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δεν έγινε δεκτό. Για το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα της Αθήνας, στο μεταξύ, εκκρεμεί προσφυγή των εργαζομένων της επιχείρησης στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) κατά της αφαίρεσης της δραστηριότητας αυτής από την ΕΥΔΑΠ η οποία της αποφέρει ετησίως περί τα 25 εκατ. ευρώ.
Στο σχεδιασμό της ΕΥΔΑΠ είναι η περαιτέρω ανάπτυξη εγκαταστάσεων ΑΠΕ με προτεραιότητα την κάλυψη των δικών της ενεργειακών αναγκών και χωρίς να αποκλείεται και η παροχή ενέργειας σε τρίτους. Επίκειται η ανάπτυξη φωτοβολταϊκού πάρκου δυναμικότητας 40 MW.
Με βάση τις τρέχουσες τιμές και την κρατική επιδότηση, προβλέπεται ότι το κόστος ενέργειας για το 2022 της ΕΥΔΑΠ θα ανέλθει σε 43,4 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 69,5%. Μετά τις συνεχείς ανατιμήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, και για τη μείωση του κόστους λειτουργίας, η ΕΥΔΑΠ Α.Ε. επισπεύδει μεταξύ άλλων τις μελέτες και τους διαγωνισμούς σε ενεργοβόρες εγκαταστάσεις της για την αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων, πχ αντλιών, με ενεργειακά αποδοτικότερα, την τοποθέτηση συστημάτων ενεργειακού ελέγχου (monitoring) των εγκαταστάσεων για βελτίωση των ενεργειακών τους επιδόσεων, την αντικατάσταση του στόλου οχημάτων με ηλεκτρικά οχήματα, την επίτευξη του στόχου zero carbon water στο 2030 και τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στο ΚΕΛ Ψυττάλειας κατά 80% μέσα στο 2023.
Σήμερα η συνεισφορά των ΑΠΕ στη συνολική κατανάλωση ενέργειας της ΕΥΔΑΠ ανέρχεται σε 47,5%.
Τα αποτελέσματα του 2021
Ο κύκλος εργασιών της ΕΥΔΑΠ διαμορφώθηκε στα 360,8 εκατ. ευρώ από 330,3 εκατ. ευρώ το 2020, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 9,2% (+30,4 εκατ. ευρώ). Τα 25 εκατ. ευρώ από την αύξηση αυτή, οφείλονται στο έσοδο από τη Σύμβαση Λειτουργίας και Συντήρησης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (που ανήκει στην ΕΥΔΑΠ Παγίων) σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση που έχει συναφθεί. Χωρίς το έσοδο αυτό, ο κύκλος εργασιών θα είχε αυξηθεί κατά 5,4 εκατ. ευρώ (+1,6%) και θα είχε διαμορφωθεί στα 335,8 εκατ. ευρώ.
Συνολικά από τις κύριες δραστηριότητές της, (ύδρευση και αποχέτευση) παρουσίασε αύξηση εσόδων κατά 6,1 εκατ. ευρώ (+1,9%). Η συνολική κατανάλωση νερού διαμορφώθηκε στα 406,8 εκατ. κ.μ. έναντι 399,8 εκατ. κ.μ. το 2020, αυξημένη κατά 1,8%.
Το συνολικό λειτουργικό κόστος της ΕΥΔΑΠ (δηλαδή το άθροισμα του Κόστους Πωληθέντων, των Εξόδων Λειτουργίας Διοίκησης, των Εξόδων Λειτουργίας Διάθεσης και της Απομείωσης Χρηματοοικονομικών Περιουσιακών Στοιχείων) παρουσίασε αύξηση κατά 10,1% ή +29 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε στα 317,6 εκατ. ευρώ από 288,6 εκατ. ευρώ το 2020. Βασικός παράγοντας της αύξησης, αποτέλεσε η αύξηση κατά 19% στις παροχές τρίτων από 37,6 εκατ. ευρώ το 2020 σε 44,9 εκατ. ευρώ το 2021 κυρίως λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους.
Οι δείκτες μέτρησης αποδοτικότητας επηρεάστηκαν από τον σχηματισμό της πρόβλεψης για το επιπλέον κόστος του αδιύλιστου ύδατος για την περίοδο 2013-2019, ύψους 135,3 εκατ. ευρώ, η οποία επιβάρυνε τα αποτελέσματα της προηγούμενης χρήσης.
Τα κέρδη προ φόρων χρηματοδοτικών επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν στα 85,5 εκατ. ευρώ από -57,1 εκατ. ευρώ το 2020. Το EBITDA margin διαμορφώθηκε στο 23,7% από -17,3% το 2020.
Η αύξηση του EBITDA επηρέασε τα κέρδη προ φόρων χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBIT) της Εταιρείας, τα οποία παρουσίασαν αύξηση κατά +138,5 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 46,3 εκατ. ευρώ από -92,2 εκατ. ευρώ το 2020. Το EBIT margin διαμορφώθηκε στο 12,8% από -27,9% το 2020.
Τα κέρδη προ φόρων της διαμορφώθηκαν στα 59,4 εκατ. ευρώ από -80,4 εκατ. ευρώ το 2020 και τα κέρδη μετά από φόρους σε 30,7 εκατ. ευρώ από ζημιές -66,1 εκατ. ευρώ το 2020. Το καθαρό περιθώριο κέρδους διαμορφώθηκε στο 8,5% από -20% το 2020.
Οι Καθαρές Λειτουργικές Ταμιακές εισροές για τον όμιλο μειώθηκαν από 93,2 εκατ. ευρώ το 2020 σε 38,2 εκατ. ευρώ το 2021, σημειώνοντας πτώση κατά -55 εκατ. ευρώ. Στη μείωση αυτή συνέβαλλε η αύξηση του υπολοίπου των απαιτήσεων από πελάτες συνέπεια της αναστολής διανομής λογαριασμών, λόγω της υποχρέωσης συμμόρφωσης της Εταιρείας στο Ν.4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών», η οποία οδήγησε σε χρονικές καθυστερήσεις ανάδειξης αναδόχου ταχυδρομικών υπηρεσιών. Η ΕΥΔΑΠ έχει δώσει ήδη οριστική λύση στο θέμα και η είσπραξη των λογαριασμών έχει ομαλοποιηθεί. Οι Καθαρές Επενδυτικές Ταμιακές ροές για τον όμιλο διαμορφώθηκαν σε εκροή 18,7 εκατ. ευρώ, ενώ το 2020 υπήρχε εκροή ύψους 18,6 εκατ. ευρώ.
Το μέρισμα για τη χρήση του 2021
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΥΔΑΠ ενέκρινε την υποβολή πρότασης προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων, για τη διανομή μερίσματος, ποσού 0,28 ευρώ ανά μετοχή, (συνολικό μικτό ποσό ευρώ 29.820 χιλ. ευρώ) για τη χρήση 2021. Με βάση την τιμή κλεισίματος στις 31/12/2021, η μερισματική απόδοση διαμορφώνεται σε 3,6%. Θα εξεταστεί επίσης η δυνατότητα περαιτέρω διανομής μερίσματος από τα κέρδη παρελθουσών χρήσεων.
