Από την έντυπη έκδοση
Tης Βάσως Βεγίρη
[email protected]
Η γνωστή ρήση «ουδέν κακόν αμιγές καλού» βρίσκει για ακόμη μια φορά την έμπρακτη απόδειξή της, όσον αφορά την πορεία του ελληνικού κρασιού το 2021, καθώς πέρα από τη βελτίωση της τουριστικής κίνησης στη χώρα μας τους θερινούς μήνες, οι περιορισμοί που επέφερε η πανδημία στη λειτουργία της εστίασης εντός συνόρων αλλά και διεθνώς έστρεψαν τους καταναλωτές στην αναζήτηση δοκιμών νέων οίνων, με την Ελλάδα, όπως αναφέρουν στη «Ν» γνωστοί οινοπαραγωγοί της Βόρειας Ελλάδας, να βγαίνει ξεκάθαρα κερδισμένη από αυτήν την τάση, καθώς καταγράφηκε αύξηση εξαγωγών ελληνικών brands και μάλιστα και προς τρίτες χώρες (εκτός Ε.Ε.). «Επειδή ο κόσμος απομονώθηκε και επειδή το κρασί κυρίως καταναλώνεται λίγο κατευθυνόμενα, λ.χ. σε ένα εστιατόριο θα επιλέξεις ένα γαλλικό ή ιταλικό κρασί, όταν πας σε μια κάβα ή ένα σούπερ μάρκετ διαλέγεις πιο ριψοκίνδυνα. Η Ελλάδα (σ.σ.: τα ελληνικά κρασιά) δοκιμάστηκε πάρα πολύ το 2021 και το σύνολο των ελληνικών εξαγωγών πήγε πολύ καλά, ειδικά σε τρίτες χώρες, εκτός Ε.Ε.», επισημαίνει χαρακτηριστικά στη «Ν» ο οινολόγος Άγγελος Ιατρίδης, μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Οινοποιών Βορείου Ελλάδος (ΕΝΟΑΒΕ) και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Κτήμα Άλφα.
Το 2021, όπως προσθέτει, ήταν μια χρονιά απαιτητική και δύσκολη αμπελουργικά, λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων (καύσωνες), και το αποτέλεσμα κρίθηκε τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά από τη δουλειά μέσα στο αμπέλι, ήτοι κυρίως από τη δυνατότητα να προσφέρουν νερό κατά τη διάρκεια των έντονων καιρικών φαινομένων και όσοι το πέτυχαν κατάφεραν να έχουν πολύ υψηλή ποιότητα τόσο ως προς το άρωμα-ποιότητα όσο και ποσοτικά. «Σε ό,τι αφορά την πρώτη εκτίμηση της χρονιάς», προσθέτει ο κ. Ιατρίδης, «τα λευκά κρασιά που είναι ήδη στην αγορά είναι εξαιρετικά, έχουν θετικές κριτικές, είχαμε μια χρονιά με πλούσια αρώματα και πολύ καλές οξύτητες, μια χρονιά που συνδυάζει και τις δύο παραμέτρους όσον αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά».
Τα ελληνικά κρασιά, μάλιστα, άνοιξαν το 2021 και νέες αγορές εκτός Ε.Ε. όπως λ.χ. αυτές της Χιλής ή της Ουρουγουάης, ενώ παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση στην αγορά της Βόρειας Αμερικής και της ζήτησης στη γερμανική αγορά. Την εικόνα των μεγάλων αυξήσεων των εξαγωγών το 2021 επιβεβαιώνει στη «Ν» και ο επίσης γνωστός οινοποιός Βαγγέλης Γεροβασιλείου, ιδιοκτήτης του ομώνυμου οινοποιητικού κτήματος στη Θεσσαλονίκη.
Οι αυξήσεις των εξαγωγών, σύμφωνα με πρώτες εκτιμήσεις, φέρεται ότι ξεπερνούν πανελλαδικά σε μέσο όρο το 13%, ενώ οινοποιίες της Βόρειας Ελλάδας αναφέρουν αυξήσεις εξαγωγών ακόμη και 30%, με την πολύ καλή ποιότητα της σοδειάς του 2021 να προοιωνίζεται συνέχιση της ανόδου.
Η παραγωγή του 2021
Όπως επισημαίνεται, επίσης, στο Δελτίο Τρύγου που εξέδωσε μόλις προ μερικών ημερών η Ένωση Οινοποιών Βορείου Ελλάδος, «οι πρώτες ενδείξεις των οίνων που προκύπτουν από τη φετινή εσοδεία (σ.σ.: του 2021) δείχνουν υψηλής ποιότητας λευκούς με πλούσια ποικιλιακά αρώματα, βελούδινη γεύση και πολύ καλές οξύτητες και ερυθρούς με εξαιρετική φαινολική ωρίμαση, συμπύκνωση σε ποικιλιακά αρώματα και πολύ καλή δομή».
Η χρονιά, σύμφωνα με την Ένωση, ήταν μια από τις καλύτερες για τον αμπελώνα της Ραψάνης, εξαιρετική και χαρακτηριστική χρονιά είχε επίσης η Πύδνα Πιερίας, ενώ στη Ζίτσα Ιωαννίνων υπήρξε ελαφρά μείωση αποδόσεων αλλά πολύ καλή ποιότητα. Εξαιρετική εσοδεία για τα ερυθρά κρασιά με πλούσιο φαινολικό δυναμικό και καλές οξύτητες και για τα λευκά κρασιά με πλούσιο αρωματικό χαρακτήρα και εκφραστικότητα στο στόμα πέτυχε το Μέτσοβο, ενώ εξαιρετικά χαρακτηρίζονται τα πρώτα δείγματα και από τα κρασιά της Καστοριάς. Στο Αμύνταιο της Φλώρινας αποδείχτηκε για ακόμη μία φορά ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει θετικά τόσο τις αμπελουργικές όσο και τις οινολογικές επιδόσεις της ποικιλίας της περιοχής (σ.σ.: λόγω του ευνοϊκού μικροκλίματος των λιμνών).
Στη δε Νάουσα Ημαθίας μειωμένες οξύτητες, υψηλές τανίνες και πολλές χρωστικές εκτιμάται ότι θα δώσουν κρασιά με έντονα σκούρα χρώματα ιδανικά για παλαίωση, ενώ στην Επανομή οι ελληνικές ποικιλίες αντεπεξήλθαν καλύτερα, απ’ ό,τι οι ξενικές, στις ακραίες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν. Στη Χαλκιδική η χρονιά εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει ιδιαίτερα αρωματικά και γεμάτα λευκά και ροζέ κρασιά με φυσιολογικά επίπεδα οξύτητας και ερυθρά με μέτριο αλκοολικό βαθμό και έντονο φρουτώδη χαρακτήρα. Ειδικότερα όσον αφορά την ορεινή Χαλκιδική – Αρναία, τα λευκά κρασιά εμφανίζουν ιδιαίτερα αρωματικά χαρακτηριστικά με πολύ καλές οξύτητες και τα ερυθρά πολύ καλή φαινολική ωρίμαση, ενώ στο Άγιον Όρος η εσοδεία του 2021 θα χαρίσει οίνους υψηλής ποιότητας. Τέλος, οι αμπελώνες της Δράμας δίνουν αρωματικούς λευκούς οίνους με έντονο φρουτώδη χαρακτήρα και ισορροπημένους ερυθρούς οίνους με υψηλό δυναμικό παλαίωσης και στον Ίσμαρο (Μαρώνεια Ροδόπης) τα λευκά και ροζέ κρασιά αναμένεται να είναι ιδιαίτερα αρωματικά και τα ερυθρά να διακρίνονται για τον έντονο φρουτώδη χαρακτήρα τους.
Τα βασικά προβλήματα του κλάδου
Παρά την πολύ καλή σοδειά του 2021 και την υψηλή ποιότητα των οίνων που αυτή ήδη δίνει στην ελληνική και τη διεθνή αγορά, τόσο στη Βόρεια Ελλάδα όσο βέβαια και πανελλαδικά δεν λείπουν τα προβλήματα.
Το μεγαλύτερο εξ αυτών, όπως επισημαίνει εκ μέρους της Ένωσης Οινοποιών Βορείου Ελλάδος ο κ. Ιατρίδης, είναι η συρρίκνωση του ελληνικού αμπελώνα, λόγω εγκατάλειψης πολλών αμπελιών από μικροκαλλιεργητές εξαιτίας συνταξιοδότησης και γήρανσης του πληθυσμού των αμπελουργών.
«Εκεί που πρέπει να γίνει η μεγάλη επένδυση στο κρασί είναι ο αμπελώνας, οι τοπικές παραγωγές», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Παράλληλα ο κλάδος ζητεί ευελιξία στις σχέσεις εργασίας, τουλάχιστον όσον αφορά τις εξωτερικές εργασίες, και ζητείται οι εταιρείες να έχουν το ίδιο δικαίωμα με τους καλλιεργητές να απασχολούν τους εργάτες γης σε ημερήσια βάση και όχι με πρόσληψη.
Περαιτέρω, δυνατό «πονοκέφαλο» για την ελληνική οινοποιία προκαλεί πλέον η κατακόρυφη αύξηση -μέχρι και 70% όπως επισημαίνει ο κ. Ιατρίδης- της τιμής του γυαλιού και η μεγάλη επίσης αύξηση του μεταφορικού κόστους, που επιβαρύνουν πολύ το κόστος παραγωγής, γι’ αυτό και ζητείται από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων η ενίσχυση των μέτρων για τη στήριξη των επιχειρήσεων ως προς το ενεργειακό τους κόστος.
Περαιτέρω, και σε επίπεδο Ε.Ε., η ΕΝΟΑΒΕ εκτιμά πως η χώρα μας πρέπει να γίνει πιο πιεστική όσον αφορά καλύτερους όρους ως προς το ποσοστό των αδειών φύτευσης που διανέμει κάθε χρόνο η Ε.Ε.
