Skip to main content

Μελέτη: Κομβικός ο ρόλος της τεχνολογίας στο σύγχρονο επιχειρείν

Σε μία ξεχωριστή υβριδική εκδήλωση σε αίθουσα του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας, παρουσιάστηκαν την Τετάρτη 19/1, τα αποτελέσματα της μελέτης που έκανε το Πανεπιστήμιο Πειραιά για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, με θέμα: Οι επιπτώσεις της Πανδημίας Covid-19 στην επιχειρηματική συνέχεια και ανθεκτικότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων: ο κρίσιμος ρόλος της τεχνολογίας.

Την εκδήλωση άνοιξε με ομιλία του ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και της ΚΕΕΕ, κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, ενώ απηύθυναν χαιρετισμούς ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, ο Πρύτανης του ΠΑ.ΠΕΙ. κ. Άγγελος Κότιος, ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, κ. Γιώργος Πιτσιλής, ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ και μέλος της Δ.Ε. του Ε.Ε.Α., κ. Γιώργος Καββαθάς, ο Πρόεδρος του ΣΒΑΠ κ. Δημήτρης Μαθιός ενώ την εισαγωγή για την παρουσίαση της Μελέτης έκανε ο Καθηγητής και Αντιπρύτανης του ΠΑ.ΠΕΙ. κ. Γρηγόρης Χονδροκούκης.

Γ. Χατζηθεοδοσίου: Πώς βοηθάει τις επιχειρήσεις η ψηφιακή μετάβαση

Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο κ. Χατζηθεοδοσίου αναφέρθηκε σε βασικά συμπεράσματα της μελέτης και εστίασε στα προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα αλλά και στον κομβικό ρόλο των τεχνολογικών εργαλείων στο σύγχρονο επιχειρείν, κάτι που φαίνεται και από την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. «Η μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή βοηθά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να δημιουργήσουν ένα νέο ψηφιακό δίκτυο, παράγοντας που είναι καθοριστικός για να ανταποκριθούν αυτού του είδους οι επιχειρήσεις στον αυξημένο ανταγωνισμό και για να προωθήσουν τα προϊόντα τους σε μεγαλύτερες αγορές. Και βέβαια να εφαρμοστούν με μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας νέες καινοτόμες προτάσεις», τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Χατζηθεοδοσίου, ενώ αναφερόμενος στον τρόπο αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης και των ανατιμήσεων, κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις της επιμελητηριακής κοινότητας, οι οποίες στοχεύουν στη στήριξη των πληττόμενων επιχειρήσεων. «Τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης να φτάσουν παντού», υπογράμμισε ο Πρόεδρος της ΚΕΕΕ και του ΕΕΑ.

Άγγ. Κότιος: Αυτό που μένει από την κρίση είναι η διάδοση νέων τεχνολογιών

Μετά τον κ. Χατζηθεοδοσίου το λόγο έλαβε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Άγγελος Κότιος, ο οποίος επισήμανε ότι θα καταγράφονταν πολύ χειρότερες επιδόσεις του επιχειρείν μέσα στην πανδημία αν δεν υπήρχαν τα τεχνολογικά εργαλεία. «Αυτό που θα μας μείνει από την κρίση, είναι η διάδοση των νέων τεχνολογιών», εκτίμησε ο κ. Κότιος ενώ σημείωσε ότι η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα επέδειξε προσαρμοστικότητα στη χρήση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογικών εργαλείων.

Χρ. Σταϊκούρας: Στηρίξαμε ουσιαστικά τις ΜμΕ

Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, αφού ευχαρίστησε το ΕΕΑ για τη συνεργασία όλο αυτό δύσκολο διάστημα της υγειονομικής κρίσης, αναφέρθηκε στα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για να στηρίξει την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση. «Στηρίξαμε ουσιαστικά τις ΜμΕ, γιατί αυτές είναι πιο ευάλωτες σε κρίσεις και εξωτερικούς κραδασμούς», υπογράμμισε ο κ. Σταϊκούρας ενώ αναφερόμενος στον σχεδιασμό της κυβέρνησης, τόνισε ότι προωθείται ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους και της οικονομίας, προσθέτοντας ότι θα δοθούν φορολογικά κίνητρα για δαπάνες σχετικές με την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων.

Τις δράσεις της ΑΑΔΕ κατά το διάστημα της πανδημίας ανέφερε ο κ. Πιτσιλής ενώ τόνισε ότι «το μεγάλο μας στοίχημα είναι οι επιχειρήσεις να εξυπηρετούνται με ασφάλεια από την οθόνη του υπολογιστή τους».

Για τις συνέπειες της πανδημίας και την ανάγκη λήψης επιπλέον μέτρων με στόχο τη στήριξη των επιχειρήσεων και τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, μίλησε ο κ. Γιώργος Καββαθάς ενώ ο κ. Δημήτρης Μαθιός μίλησε για την πορεία της μεταποίησης εν μέσω πανδημίας.

Τα αποτελέσματα της Μελέτης παρουσίασε ο Επίκουρος Καθηγητής κ. Θωμάς Δασακλής.

Στην εκδήλωση παρέστησαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κ.κ. Θεόδωρος Δρίτσας και Τρύφων Αλεξιάδης, Πρόεδροι Επιμελητηρίων, μέλη της Διοικητικής Επιτροπής και του Δ.Σ. του Ε.Ε.Α., εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης και της επιχειρηματικής κοινότητας.

Την παρουσίαση της εκδήλωσης έκανε ο δημοσιογράφος κ. Νίκος Υποφάντης.

H Σύνοψη της Μελέτης

Η πανδημία έχει προκαλέσει δραματικές αλλαγές στο ευρύτερο μάκρο-περιβάλλον των επιχειρήσεων, που ενθαρρύνουν τις εταιρείες να υιοθετήσουν την ψηφιακή τεχνολογία σε ευρύτερη κλίμακα και υπό πίεση χρόνου. Σύμφωνα με μελέτες, η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει στις επιχειρήσεις να μεταμορφώνουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα γρήγορα, και όχι με παραδοσιακούς ή γραμμικούς τρόπους. Ιδιαίτερα, η ψηφιοποίηση του επιχειρηματικού κόσμου βοηθά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να δημιουργήσουν ένα νέο ψηφιακό δίκτυο, το οποίο επιτρέπει την υπέρβαση της κυριαρχίας των μεγάλων επιχειρήσεων. Δεδομένου ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της οικονομίας μιας χώρας, η εμφάνιση και η ανάπτυξη της ψηφιακής αγοράς είναι πολύ σημαντικές.

Οι τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής επανάστασης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και της συνέχειας των επιχειρήσεων. Τεχνολογίες όπως η ψηφιακή αλυσίδα εφοδιασμού, η ανάλυση δεδομένων, η τεχνητή νοημοσύνη, η μηχανική μάθηση, η ρομποτική, το ψηφιακό εμπόριο και το Διαδίκτυο των πραγμάτων, μπορούν να αυξήσουν την ανθεκτικότητα και την ευελιξία των οργανισμών και να τους επιτρέψουν να αποδίδουν καλύτερα από τους ομολόγους τους σε ταραχώδη ή ασταθή περιβάλλοντα.

Γενικά, οι ΜΜΕ υιοθετούν διαφορετικό βαθμό ψηφιακών μετασχηματισμών, οι οποίοι μπορούν να συνοψιστούν σε τρεις συνιστώσες: α) ΜΜΕ με υψηλό επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας που ανταποκρίνονται στις προκλήσεις επιταχύνοντας τη μετάβαση προς τις ψηφιοποιημένες επιχειρήσεις, β) ΜΜΕ που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας αλλά χαμηλό επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας που αποφασίζουν να ψηφιοποιήσουν μόνο τη λειτουργία πωλήσεων και, γ) ΜΜΕ που έχουν πολύ περιορισμένο ψηφιακό γραμματισμό αλλά υποστηρίζονται από υψηλό επίπεδο κοινωνικού κεφαλαίου.

Άλλα ευρήματα μελετών υποδηλώνουν ότι οι πρακτικές καινοτομίας των ΜΜΕ έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην απόδοση και την επιβίωση τους. Εμπειρικά ευρήματα αποκαλύπτουν ότι η ικανότητα καινοτομίας είναι απαραίτητη για την επιβίωση μιας ΜΜΕ κατά τη διάρκεια μιας κρίσης και επιβεβαιώνουν την ύπαρξη θετικού αντίκτυπου της καινοτομίας μάρκετινγκ και της καινοτομίας διαδικασιών στις οικονομικές επιδόσεις των ΜΜΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Στην έρευνα που πραγματοποίησε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιά και επιστημονικά υπεύθυνο τον Καθηγητή Γρ. Χονδροκούκη, Αντιπρύτανη Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης Παν. Πειραιώς, επιβεβαιώνεται σε σημαντικό βαθμό ότι μία από τις διαστάσεις της ψηφιακής ετοιμότητας των επιχειρήσεων σχετίζεται με τις ψηφιακές γνώσεις και δεξιότητες που διαθέτει το προσωπικό τους και το βαθμό στον οποίο τις αξιοποιούν στην εργασία τους. Περισσότερες από τρεις στις τέσσερις επιχειρήσεις (75,9%) διαθέτουν ανθρώπινο δυναμικό που στη συντριπτική τους πλειοψηφία (περισσότερο από 80%) χειρίζεται ηλεκτρονικό υπολογιστή στην εργασία του.

Είναι αναμφισβήτητο ότι η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και οι αναπτυξιακές στρατηγικές απαιτούν την αξιοποίηση των σύγχρονων εργαλείων της πληροφορικής. Αυτό, είναι κάτι το οποίο ασπάζεται η πλειοψηφία των επιχειρήσεων του δείγματος, δεδομένου ότι μόνο 2,7% από τους ερωτηθέντες θεωρούν ότι δεν υπάρχει κάποια σκοπιμότητα, τέτοια, που να προκαλεί διέγερση του ενδιαφέροντος της επιχείρησης για αναβάθμιση των τεχνολογικών της υποδομών.

Στον αντίποδα, μία στις τρεις από τις επιχειρήσεις του δείγματος επιδιώκει και καταφέρνει να προκαλεί τεχνολογικές εξελίξεις ή/και να τις υιοθετεί πριν τους περισσότερους ανταγωνιστές της. Αντίστοιχο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που σχετίζονται με την εξέλιξη του του τζίρου που προήλθε από πωλήσεις αγαθών/υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου. Έτσι, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων (54,05%) είδε αύξηση του σχετικού τζίρου κατά τη διάρκεια της πανδημίας ενώ ένα μικρό ποσοστό (13,52%) διαπίστωσε μείωση.

Η άποψη των ερωτηθέντων σχετικά με το βαθμό που θεωρούν ότι η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών συνέβαλε στην ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με την προηγούμενη καταγραφή, με μία περεταίρω μετατόπιση υπέρ των θετικών απόψεων. Έτσι, 10% θεωρούν ότι η σχετική συμβολή ήταν περιορισμένη (πολύ λίγο, λίγο – η επιλογή «καθόλου» δεν εμφανίζεται) ενώ περισσότερες από τρεις στις τέσσερις επιχειρήσεις του δείγματος (77,9%) πιστεύουν ότι η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών συνέβαλε σημαντικά στην ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων (πολύ, πάρα πολύ, απόλυτα). Η διάμεσος τιμή των στοιχείων που συλλέχθηκαν αντιστοιχεί στην περιοχή που περιγράφεται ως «πάρα πολύ».

Αντίστοιχα ευρήματα προκύπτουν από το ερώτημα που αναφέρεται στο βαθμό στον οποίο οι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών συμβάλει στη γρηγορότερη ανάκτηση των ρυθμών της επιχείρησης μετά από μία κρίση. Περισσότεροι από τους μισούς (58,4%) το πιστεύουν πάρα πολύ ή απόλυτα, 34,9% πολύ ή αρκετά, ενώ, λιγότερο το πιστεύει μόνο το 6,7% των ερωτηθέντων (καθόλου, πολύ λίγο, λίγο). Η διάμεσος τιμή των στοιχείων που συλλέχθηκαν αντιστοιχεί στην περιοχή που περιγράφεται ως «πάρα πολύ».

Τέλος, εξετάστηκαν στην έρευνα τα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων που παρουσίασαν εξαιρετικές επιδόσεις κατά την περίοδο της πανδημίας. Ως τέτοιες ορίζονται αυτές οι επιχειρήσεις του δείγματος που κατάφεραν να αυξήσουν τον κύκλο εργασιών τους κατά την περίοδο της πανδημίας σε ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο από 30%. Αυτές αντιπροσωπεύουν το 9,4% του δείγματος. Στην περίπτωση των επιχειρήσεων που είχαν σημαντική αύξηση του τζίρου κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αντιστοιχούν στο 78,6% και οι μικρές στο 21,4%.

Περισσότερες από επτά στις δέκα από αυτές τις επιχειρήσεις παρουσίασαν αντίστοιχες επιδόσεις κατά την περίοδο 2009-2019 (αύξηση του κύκλου εργασιών σε ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 30%). Σε ποσοστό 92,8% δραστηριοποιούνται στο χώρο των υπηρεσιών. Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν σημαντική συμβολή στην απασχολησιμότητα, αφού, έχουν ως επί το πλείστο αύξηση του αριθμού των εργαζομένων που απασχολούν.

Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, αυτές οι επιχειρήσεις παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις τεχνολογικές εξελίξεις. Περισσότερο από 85% αυτών των επιχειρήσεων υιοθετούν ή/και προκαλούν τις τεχνολογικές εξελίξεις του κλάδου τους. Είναι αξιομνημόνευτό ότι οι μισές επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας θεωρούν ότι οι υιοθέτηση τεχνολογικών εξελίξεων αποτελεί και σημαντική συνιστώσα για την δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.