Από την έντυπη έκδοση
Της Αννας Δόγα
[email protected]
Με την προσοχή στραμμένη στο ανοικτό θέμα της διαπραγμάτευσης βρίσκονται τράπεζες και επενδυτές στην πιο κρίσιμη φάση της ανακεφαλαιοποίησης και ενώ εντός της εβδομάδας θα είναι ανοικτά βιβλία προσφορών και από τους τέσσερις του κλάδου.
Με καταγεγραμμένο το επενδυτικό ενδιαφέρον, το ζητούμενο είναι να αποτυπωθεί αυτό σε συμμετοχή στις αυξήσεις, την ίδια στιγμή που παραμένει ασαφής η πορεία της διαπραγμάτευσης και οι επενδυτές μένουν σε αναμονή των εξελίξεων. Η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς συνεχίζει τις επαφές με επενδυτές ανταποκρινόμενη στο ενδιαφέρον που υπάρχει και κρατά το βιβλίο ανοικτό, ενώ Alpha Bank, Eθνική και Eurobank θα προχωρήσουν σε book building εντός της εβδομάδας. Σήμερα αναμένεται η απόφανση του SSM επί των capital plans των τραπεζών με βάση την οποία θα καθοριστούν τα οριστικά μεγέθη των αυξήσεων.
Οι μακροοικονομικές εξελίξεις συνδέονται άρρηκτα με την επενδυτική πρόταση που παρουσιάζουν οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, αφού του στόρι κάθε τράπεζας προηγείται η παρουσίαση του γενικότερου περιβάλλοντος. Η επιβεβαίωση μετά τις εκλογές της ευρωπαϊκής πορείας και της δέσμευσης προς τις μεταρρυθμίσεις αποτιμάται θετικά από την επενδυτική κοινότητα, αλλά κάθε πρόσκομμα επίσης προσμετράται στις επενδυτικές αποφάσεις.
Στην εβδομάδα των book building συνέβη αυτό που οι τραπεζίτες απεύχονταν: μια δυστοκία στη διαπραγμάτευση. Είναι ενδεικτικό της σημασίας που δίνεται στην επιτυχία της ανακεφαλαιοποίησης ότι εκπρόσωποι των εταίρων με δηλώσεις τους επιχειρούν να καθησυχάσουν για το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, με την πίεση όμως να παραμένει. Ελληνες τραπεζίτες εκτιμούν ότι οι τράπεζες μπορούν να σηκώσουν από τις αγορές περί τα 8 με 9 δισ. ευρώ, έχοντας ένα ελκυστικό επενδυτικό στόρι σε συνδυασμό με χαμηλές αποτιμήσεις, καθώς και τη σταθεροποίηση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος και τις προοπτικές ανάκαμψης μιας εξαιρετικά πιεσμένης οικονομίας, αρκεί να μη δίνονται λάθος μηνύματα στους επενδυτές.
Τα book building
Η Τράπεζα Πειραιώς «τρέχει» το βιβλίο προσφορών επιδιώκοντας περί το 1,6 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ένα book building ανάλογο με δημόσια πρόταση για το 55% της τράπεζας, για το οποίο καταγράφεται επενδυτικό ενδιαφέρον και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ενώ ο CEO της τράπεζας Ανθιμος Θωμόπουλος βρίσκεται από χθες στη Νέα Υόρκη προκειμένου να ανταποκριθεί σε αιτήματα για ενημέρωση από μεγάλα funds.
Εντός των ημερών θα ανοίξει βιβλίο προσφορών η Alpha Bank, έχοντας σύμφωνα με πληροφορίες από την αγορά κλειδώσει τη συμμετοχή μεγάλων επενδυτών, «παραδοσιακών» της μετόχων αλλά και νέων. H τράπεζα τρέχει έως τις 12 Νοεμβρίου πρόταση ανταλλαγής ομολόγων με μετοχές για κατόχους υβριδικών τίτλων, ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης, αλλά και κατόχους ομολόγων υψηλής διαβάθμισης (senior bonds), συνολικής ονομαστικής αξίας 1,08 δισ. ευρώ και 3 εκατ. δολαρίων.
Η Eurobank μεταθέτει για μία ημέρα το αρχικό χρονοδιάγραμμα προκειμένου να έχει την εικόνα της απόφασης του SSM, αλλά και εν αναμονή της εξέλιξης στη διαπραγμάτευση. Ετσι, την Τετάρτη, ημέρα που λήγει το Liability Management Exercise, θα συνεδριάσει το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας για να οριστικοποιήσει την ομάδα των anchor investors και στη συνέχεια, είτε το βράδυ της ίδιας ημέρας είτε το πρωί της Πέμπτης, θα ανοίξει το βιβλίο της αύξησης, το οποίο αναμένεται να διαρκέσει έως την Κυριακή. Ενδεχομένως την Πέμπτη θα ξεκινήσει το book building η Εθνική Τράπεζα, ενώ στην ατζέντα της γενικής συνέλευσης που δημοσίευσε περιλαμβάνει, πέραν της έκδοσης κοινών μετοχών, και δύο εκδόσεις υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών (CoCo’s).
Η πρώτη αφορά τις αόριστης διάρκειας υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες μέσω των οποίων το ΤΧΣ θα καταβάλει, εφόσον χρειαστεί, το 75% της κρατικής βοήθειας για την κάλυψη μέρους ή του συνόλου του δυσμενούς σεναρίου.
Η δεύτερη έκδοση coco’s απευθύνεται στους ιδιώτες, με στόχο την κάλυψη έως και του συνόλου των κεφαλαιακών αναγκών της Εθνικής, δηλαδή 4,6 δισ. ευρώ. Οι δυνητικοί επενδυτές θα πάρουν υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες και θα έχουν τη δυνατότητα, όταν η Εθνική ολοκληρώσει τη μεταβίβαση της Finansbank, στις αρχές του 2016, να επιλέξουν αν θα πάρουν πίσω το κεφάλαιό τους με εξασφαλισμένη απόδοση, ή αν θα τις μετατρέψουν σε μετοχές.
Η απόφαση για το αν θα εκδοθεί μετατρέψιμο ομολογιακό δάνειο θα ληφθεί, όπως διευκρινίζει η διοίκηση της Εθνικής, μετά την ολοκλήρωση της ιδιωτικής τοποθέτησης και με βάση τα κεφάλαια που θα έχουν συγκεντρωθεί από ξένους επενδυτές και την πορεία της ενεργητικής διαχείρισης στοιχείων παθητικού.
Σημειώνεται ότι αύριο λήγει το LME της τράπεζας. Πάντως, έως το τέλος του μήνα, αναμένονται οι προσφορές για τη Finansbank. Για την τράπεζα που έχει λογιστική αξία 3,4 δισ. ευρώ έχουν διατυπώσει ενδιαφέρον η National Bank του Κατάρ, η Garanti Bank και η Fibabanka και πλέον αναμένονται οι τελικές προσφορές έως το τέλος του Νοεμβρίου. Σύμβουλοι της Εθνικής για τη διαδικασία είναι οι Goldman Sachs και Morgan Stanley.
Τα capital plans
Σήμερα εκτός απροόπτου θα ενημερωθούν οι διοικήσεις των τραπεζών για την απόφανση του SSM επί των capital plans, τα οποία έχουν ενδιαφέρον, αφού ανάλογα με τις δράσεις που θα εγκριθούν θα μειωθούν τα τελικά νούμερα των αυξήσεων, κάτι που έχει διαφορετική σημασία ανά τράπεζα.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι ο SSM θα λάβει στην πορεία υπ’ όψιν σε έναν βαθμό και το καταγεγραμμένο στα βιβλία προσφορών επενδυτικό ενδιαφέρον, αφού η διαδικασία της διαγνωστικής άσκησης δεν ήταν όπως αποδείχθηκε, αμιγώς τεχνοκρατική και στην τελική ευθεία, εξισορρόπησε τους στόχους για χρηματοπιστωτική σταθερότητα και διασφάλιση του ιδιωτικού χαρακτήρα. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται ότι δεν θα εξαντληθεί η αυστηρότητα, με την απόρριψη από τον SSM κεφαλαιακών δράσεων, για τράπεζες που συγκεντρώνουν επενδυτικό ενδιαφέρον και παρουσιάζουν μια μικρή απόσταση από τον στόχο τους.
Τις επόμενες ημέρες θα πραγματοποιηθούν επίσης οι συνεδριάσεις των εκτελεστικών επιτροπών της EBRD (Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη), και του IFC (International Finance Corporation της Διεθνούς Τράπεζας) που θα μετάσχουν στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των ελληνικών τραπεζών.
Κρίσιμη είναι η εβδομάδα για την Attica Bank, η οποία αναμένει την αντίστοιχη έγκριση του capital plan από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η τράπεζα σχεδιάζει να προχωρήσει στη συνέχεια σε αύξηση κεφαλαίου και καθώς οι κεφαλαιακές ανάγκες που προέκυψαν από τη διαγνωστική άσκηση είναι υψηλές, το ζητούμενο είναι αν η τράπεζα μπορεί να προσελκύσει και ιδιωτικά κεφάλαια πέρα από τη συνδρομή του βασικού της μετόχου, του ΤΣΜΕΔΕ, που έχει δεσμευτεί ότι θα λάβει μέρος στην αύξηση. Η συμμετοχή του ασφαλιστικού ταμείου είναι αναγκαία συνθήκη για την κεφαλαιακή ενίσχυση της τράπεζας, αλλά όχι ικανή από μόνη της, χωρίς δηλαδή ιδιωτικά κεφάλαια, εκτιμούν παράγοντες της τραπεζικής αγοράς.
Εθνική Τράπεζα: Πρώιμα δείγματα ανάκτησης καταθέσεων στο γ’ τρίμηνο
Στα 345 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκαν τα οργανικά προ προβλέψεων κέρδη του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας στο τρίτο τρίμηνο, ενώ καταγράφηκαν πρώιμα δείγματα ανάκτησης καταθέσεων.
Η τράπεζα ενίσχυσε τον δείκτη κάλυψης των καθυστερήσεων στο 72% σε επίπεδο Ομίλου και σε 73% στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα, ο ρυθμός δημιουργίας νέων δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών αυξήθηκε σε 766 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο, ενώ η τάση αναστράφηκε κατά τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, έτσι ώστε σημειώθηκε καθαρή μείωση δανείων σε καθυστέρηση συνολικού ύψους 360 εκατ. ευρώ. Ο δείκτης καθυστερήσεων άνω των 90 ημερών ανήλθε σε 33,8% από 32,1% κατά το δεύτερο τρίμηνο. Το ποσοστό κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non performing exposures – NPEs) παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο σε τριμηνιαία βάση, σε 53%.
Οι εγχώριες προβλέψεις διαμορφώθηκαν σε 232 εκατ. ευρώ κατά το Γ’ τρίμηνο, με το κόστος κινδύνου να παραμένει σε υψηλά επίπεδα (271 μ.β.), λόγω των αυξημένων νέων επισφαλειών εξαιτίας των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Στην Τουρκία, ο δείκτης καθυστερήσεων άνω των 90 ημερών παρέμεινε αμετάβλητος σε 6,1% κατά το τρίτο τρίμηνο, ενώ ο δείκτης κάλυψης δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών αυξήθηκε σε 78,2%. Στη ΝΑ Ευρώπη και τις υπόλοιπες διεθνείς δραστηριότητες ο δείκτης καθυστερήσεων άνω των 90 ημερών ανήλθε σε 28,3%, με την κάλυψη των επισφαλειών να αυξάνεται σε 56,6% από 55,6% κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους.
Στην Ελλάδα καταγράφηκε στο τρίτο τρίμηνο αύξηση καταθέσεων ύψους 345 εκατ. ευρώ έπειτα από σωρευτικές εκροές 10,6 δισ. ευρώ κατά τα τρία προηγούμενα τρίμηνα και η αύξηση καταθέσεων σε τριμηνιαία βάση ήταν της τάξης του 1% στην Ελλάδα και 10,8% στην Τουρκία σε όρους τουρκικής λίρας. Ο δανεισμός από το ευρωσύστημα ήταν μειωμένος κατά 2 δισ. ευρώ στο τέλος του τρίτου τρίμηνου και υπάρχει η δυνατότητα άντλησης επιπλέον ρευστότητας ύψους περίπου 8 δισ. ευρώ.
Τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων του Ομίλου διαμορφώθηκαν σε 345 εκατ. ευρώ, επηρεαζόμενα από μειωμένες τραπεζικές εργασίες, ως απόρροια της επιβολής ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, καθώς και από την περαιτέρω υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν σε 140 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση της τάξεως του 10,4% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Αυτό αντανακλά κυρίως την πίεση στα καθαρά έσοδα από προμήθειες, αρνητικά επηρεαζόμενα από την τραπεζική αργία και την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, καθώς και από αυξημένα κόστη σχετιζόμενα με τα ομόλογα Πυλώνα ΙΙ. Στον αντίποδα, τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν κατά 2,6% σε τριμηνιαία βάση, ως αποτέλεσμα της μείωσης του κόστους σε συνδυασμό με τη βελτίωση της σύνθεσης των καταθέσεων, παρά την άντληση ρευστότητας από τον υψηλότερου κόστους μηχανισμό ELA. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο αυξήθηκε κατά 17 μονάδες βάσης σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, σε 266 μ.β. Οι δαπάνες προσωπικού μειώθηκαν κατά 2,3% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Στην Τουρκία η Finansbank συνέχισε την ανοδική της πορεία για ένα ακόμη τρίμηνο. Σε όρους τουρκικής λίρας, το σύνολο των δανείων αυξήθηκε κατά 16,1% σε ετήσια βάση και κατά 5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο ενώ τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων αυξήθηκαν κατά 6,8% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Moodys: Απομακρύνεται το bail in για την Πειραιώς
Σε συνέχεια της αξιολόγησης στη βαθμίδα C των ομολόγων της Πειραιώς που διατέθηκαν για ανταλλαγή, ο οίκος Moodys προχώρησε χθες σε έκθεση στην οποία σημειώνει πως η συγκεκριμένη αξιολόγηση καλύπτει το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης ενέργειας.
Οπως αναφέρει η ελάφρυνση κατά 600 εκατ. ευρώ των κεφαλαιακών απαιτήσεων της τράπεζας που πέτυχε μέσω της ανταλλαγής, επιφέρει απώλειες στους ομολογιούχους, οι οποίες είχαν προβλεφθεί κατά την αξιολόγηση.
Συγκεκριμένα, οι απώλειες εκτιμώνται στο 57% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων και αυτό το σενάριο είχε ήδη εκτιμηθεί από τον οίκο στο πλαίσιο των επιπτώσεων του bail in που προβλέπει ο κανονισμός της ανακεφαλαιοποίησης.
Ο οίκος συμπεραίνει ότι η μεγάλη αποδοχή στην ανταλλαγή μπορεί να οδηγήσει την τράπεζα στο να μη χρησιμοποιήσει το «εργαλείο» του bail in στην ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης.
Η Moody’s εκτιμά πως η πρόταση επαναγοράς που υπέβαλε η Πειραιώς στις 15 Οκτωβρίου προσφέρει κεφαλαιακή ελάφρυνση στο σύνολο των 4,9 δισ. ευρώ που χρειάζεται συνολικά να αντλήσει ως το τέλος του έτους. Ο υψηλός βαθμός αποδοχής σημαίνει πως η Πειραιώς θα είναι σε θέση να ενεργοποιήσει και τις ρήτρες συλλογικής δράσης, αναγκάζοντας όλους τους ομολογιούχους να αποδεχτούν την πρόταση.
Ο οίκος αξιολόγησης υποστηρίζει ότι επιπλέον 800 εκατ. ευρώ μπορούν να βρεθούν από άλλες κεφαλαιακές δράσεις. Στις δράσεις αυτές περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η πώληση θυγατρικών και η συμπερίληψη της αναβαλλόμενης φορολογίας.
Μετά τις κινήσεις αυτές η τράπεζα θα διεκδικήσει την άντληση 3,5 δισ. ευρώ από ιδιώτες επενδυτές και το ΤΧΣ, ώστε να πετύχει κεφαλαιακή επάρκεια 11,1 δισ. ευρώ από τα 6,2 δισ. ευρώ, τα οποία είναι σήμερα, και δείκτη CET1 20,2%. Με τον τρόπο αυτό καλύπτει και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία είναι της τάξης του 40,5% επί του συνόλου των δανείων και αναμένεται να κινηθούν περαιτέρω ανοδικά και την επόμενη χρονιά.
FT: Επιστροφή στις αγορές το πρώτο εξάμηνο του 2016
Της Έφης Τριήρη
Για επιστροφή στις διεθνείς αγορές ομολόγων σε διάστημα μικρότερο των έξι μηνών προετοιμάζεται η Ελλάδα, σύμφωνα με δημοσίευμα των FT, το οποίο επικαλείται τη βελτίωση που έχει συντελεστεί μετά τη συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με τους διεθνείς πιστωτές της τον περασμένο Ιούλιο.
Συνεπώς, το δημοσίευμα επισημαίνει ότι η Ελλάδα σχεδιάζει επιστροφή στις αγορές, ίσως και εντός του πρώτου εξαμήνου του 2016. Πηγή που επικαλούνται οι FT αναφέρει ότι παρότι η επιστροφή στις αγορές «εξαρτάται από μια θετική αλυσιδωτή αντίδραση γεγονότων, έχουν ήδη γίνει συζητήσεις». Εάν η Αθήνα καταφέρει να πωλήσει ομόλογα στις διεθνείς αγορές το 2016, αυτό θα αντιπροσωπεύει μια αξιοθαύμαστη αλλαγή πορείας στις προοπτικές της χώρας, αναφέρει το δημοσίευμα.
Οπως τονίζεται από τραπεζικές πηγές στην Ελλάδα, τις οποίες επικαλούνται οι FT, η επιτυχής ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα επαναφέρει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, ενώ υπενθυμίζουν ότι «μπορεί να δούμε να επαναλαμβάνεται το 2014 – δηλαδή πρώτα να εκδώσουν ομόλογα οι τράπεζες και μετά να ακολουθήσει το Δημόσιο».
Πηγές της ΤτΕ που επικαλούνται οι FT αναφέρουν ότι πρέπει να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση και να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Εν συνεχεία, θα ανοίξει ο δρόμος για τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ, με τη γνωστή εξαίρεση (waiver), κάτι που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εκδώσει νέα ομόλογα. «Αλλά δεν μπορούμε να πούμε αυτή τη στιγμή πότε ακριβώς», αναφέρουν.
Σημειώνεται ότι οι τιμές των ελληνικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά ήδη έχουν ανακάμψει σημαντικά από τον Απρίλιο, οπότε πωλούνταν στα 60 λεπτά του ευρώ, φτάνοντας τώρα στα 94 λεπτά, για όσα λήγουν το 2017 και στα 92,7 λεπτά του ευρώ για όσα λήγουν το 2019. Χθες, το spread του 10ετούς ελληνικού κρατικού ομολόγου διαμορφώθηκε στο 7,6% με το spread έναντι του αντίστοιχου γερμανικού να υποχωρεί και πάλι κάτω από τις 700 μονάδες βάσης για πρώτη φορά από τις 19 Οκτωβρίου, οπότε είχε διαπεράσει και πάλι πτωτικά το συγκεκριμένο φράγμα για πρώτη φορά σε διάρκεια έτους.
Σε χαμηλά επίπεδα διατηρούνται και οι αποδόσεις των διετών και πενταετών, στο 7,5% και 7,4% αντίστοιχα. Αξιοσημείωτος είναι και ο όγκος συναλλαγών που αρχίζει να επιστρέφει δειλά στην ΗΔΑΤ τον τελευταίο μήνα, διαμορφούμενος χθες στα 9 εκατ. ευρώ.