Από την έντυπη έκδοση
Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]
Ενθαρρυντικά είναι τα σημάδια από τον κλάδο της χάρτινης συσκευασίας, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ICAP. Ειδικότερα, οριακά ανοδική ήταν η εγχώρια παραγωγή των προϊόντων χάρτινης συσκευασίας το 2016. Τόσο η αγορά χαρτιού-χαρτονιού όσο και η αγορά των τελικών χάρτινων ειδών συσκευασίας παρουσιάζει ανάκαμψη από το 2014 και μετά. Η κατηγορία που καλύπτει το μεγαλύτερο μερίδιο της ζήτησης διαχρονικά είναι τα χαρτοκιβώτια από κυματοειδές χαρτί-χαρτόνι.
Παραγωγή
Σύμφωνα με την κα Χριστίνα Γκαραγκούνη, Consultant Οικονομικών μελετών της ICAP, η οποία επιμελήθηκε τη συγκεκριμένη μελέτη, η συνολική εγχώρια παραγωγή χαρτιού και χαρτονιού που προορίζεται για είδη συσκευασίας ακολούθησε σε γενικές γραμμές ανοδική πορεία την περίοδο 1993-2008 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 3,4%. Από το 2009, ωστόσο, η παραγωγή (σε τόνους) σημειώνει υποχώρηση, τάση η οποία συνεχίστηκε και το 2016 (-0,8%). Το μεγαλύτερο μερίδιο κατέλαβε η κατηγορία «χαρτόνι για συμπαγή κουτιά – κιβώτια», η οποία απέσπασε το 52% της εγχώριας παραγωγής το 2016. Η εγχώρια παραγωγή στα τελικά είδη συσκευασίας παρουσιάζει άνοδο την τριετία 2014-2016. Ειδικότερα, το 2016 η παραγωγή αυξήθηκε οριακά (κατά 0,5%) σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ζήτηση
Η εγχώρια αγορά χαρτιού και χαρτονιού (ζήτηση σε τόνους) μειώθηκε το διάστημα 2009-2013 με μέσο ετήσιο ρυθμό 5,6%, ωστόσο από το 2014 σημειώθηκε σταδιακή ανάκαμψη. Το 2016 το συνολικό μέγεθος της ζήτησης της εγχώριας αγοράς χαρτιού-χαρτονιού αυξήθηκε κατά 2,4% περίπου σε σχέση με το 2015. Η εξαγωγική επίδοση του τομέα εμφανίζεται αυξημένη και εκτιμάται σε 32% περίπου της παραγωγής το 2016.
Η ζήτηση στην αγορά των τελικών ειδών χάρτινης συσκευασίας ακολούθησε πτωτική πορεία από το 2009 μέχρι και το 2014, οπότε άρχισε να ανακάμπτει. Το 2016 το συνολικό μέγεθος της εγχώριας αγοράς τελικών ειδών συσκευασίας εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 1,25% περίπου σε σχέση με το 2015.
Οι εξαγωγές των τελικών ειδών κάλυψαν το 6,4% της εγχώριας παραγωγής. Η κατηγορία χαρτοκιβώτια από κυματοειδές χαρτί-χαρτόνι καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς τελικών ειδών χάρτινης συσκευασίας με εκτιμώμενο ποσοστό 59% το 2016. Ακολουθεί η κατηγορία των χάρτινων κουτιών από συμπαγές χαρτόνι με 26%, οι χάρτινες σακούλες-τσάντες με 8%, τα χαρτιά περιτύλιξης-συσκευασίας με 5% και οι χαρτόσακοι με 2%.
Η ζήτηση των προϊόντων χάρτινης συσκευασίας (σύνολο αγοράς χαρτί – χαρτόνι και τελικά είδη συσκευασίας) επηρεάζεται από την πορεία διαφόρων άλλων κλάδων της οικονομίας, οι οποίοι αποτελούν τους τελικούς πελάτες των εξεταζόμενων προϊόντων (φαρμακευτικές εταιρείες, βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, καλλυντικών, απορρυπαντικών, αγροτικά προϊόντα, κ.λπ.).
Σημαντικός παράγοντας διαμόρφωσης της ζήτησης είναι και η τιμή των τελικών προϊόντων που εξαρτάται από την εξέλιξη των τιμών των πρώτων υλών στην διεθνή αγορά.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, ο κλάδος της παραγωγής χαρτιού-χαρτονιού παρουσιάζει υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, καθώς λίγες μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις ελέγχουν σχεδόν το σύνολο της αγοράς.
Από την άλλη, ο τομέας των τελικών ειδών χάρτινης συσκευασίας είναι κατακερματισμένος και έντονα ανταγωνιστικός, καθώς μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων ασχολείται με την παραγωγή των συγκεκριμένων προϊόντων. Ορισμένες επιχειρήσεις εξειδικεύονται στην παραγωγή ενός μόνο τύπου χάρτινης συσκευασίας (π.χ. χαρτοκιβωτίων, χαρτοσακούλες), ενώ άλλες ασχολούνται με περισσότερες από μία κατηγορίες προϊόντων. Στελέχη του κλάδου εκτιμούν ότι η αγορά των τελικών ειδών χάρτινης συσκευασίας για τα επόμενα δύο χρόνια θα σημειώσει μικρή ετήσια αύξηση (της τάξης του 2%) εφόσον υπάρξουν ευνοϊκά σημάδια όσον αφορά την εξέλιξη της εγχώριας οικονομίας γενικότερα. Σε κάθε περίπτωση θα υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ των επιμέρους κατηγοριών χάρτινης συσκευασίας. Επιπλέον, θετικές είναι και οι προοπτικές της εξαγωγικής δραστηριότητας του κλάδου, καθώς όλο και περισσότερες επιχειρήσεις επιχειρούν να διευρύνουν την εξωστρέφειά τους.