Τoυ Φάνη Ματσόπουλου, προέδρου της Universal Carriers S.A. και μέλους της Διοικητικής Επιτροπής του ΕΒΕΑ, υπεύθυνου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Επιχειρήσεων
Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ της ελληνικής οικονομίας από το 2019 αποτυπώνεται στις επενδύσεις μεγάλων εταιρειών, όπως της Microsoft (data centers), της Amazon, της Pfizer (κέντρο καινοτομίας), της Chevron (σεισμικές έρευνες για πετρέλαιο), οι οποίες την εντάσσουν εκ νέου στο παγκόσμιο επενδυτικό πλαίσιο, παράγοντας προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, εκπαιδεύοντας το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό και εξυψώνοντας τη συνολική παραγωγικότητα.
ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ έμφαση πρέπει να δοθεί στην περαιτέρω βελτίωση του οικονομικού περιβάλλοντος, το οποίο θα καταστήσει τη χώρα μας αποδέκτη άμεσων ξένων επενδύσεων, που θα οδηγήσουν στη μεταβολή του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου, υπό τις δυσχερείς συνθήκες αναβίωσης του προστατευτισμού μετά τις τελευταίες εκλογές στις ΗΠΑ.
Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ των δασμών έχει ήδη αρχίσει με την επιβολή 25% στα προϊόντα από τον Καναδά και το Μεξικό.
Σειρά δείχνει να παίρνει η Κίνα με επιπλέον 10%, ενώ ασαφές παραμένει το ύψος τους για την Ε.Ε. Μέχρι σήμερα, σε περισσότερο από το 50% των εισαγόμενων κεφαλαιουχικών αγαθών στις ΗΠΑ δεν επιβάλλεται κανένας δασμός, ενώ μεσοσταθμικά οι δασμοί για το σύνολο των προϊόντων κινούνται στο 3%.
ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΗ την έλλειψη παραγωγής ανταγωνιστικών προϊόντων, το εμπορικό έλλειμμα της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου έχει καταστεί κολοσσιαίο.
Με το τείχος προστατευτισμού ο Αμερικανός πρόεδρος πιστεύει ότι θα επιστρέψουν εργοστάσια εντός αμερικανικού εδάφους, τα οποία με την παραγωγή τους θα μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα, δημιουργώντας ακόμη περισσότερες θέσεις εργασίας.
Η αντίληψη αυτή θα δυσκολέψει τις παγκόσμιες εξαγωγές προς τις ΗΠΑ και θα μεταβάλει άρδην τις εμπορευματικές ροές.
ΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ εφοδιαστικές αλυσίδες είχαν δομηθεί στα πρότυπα μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, κατά την οποία στα 30 τελευταία χρόνια τα εμπορικά εμπόδια τείνουν να μηδενιστούν.
Η υιοθέτηση δασμών κατά την προηγούμενη θητεία του Τραμπ οδήγησε επιχειρήσεις που παρήγαγαν στην Κίνα να μετατοπίσουν τα κέντρα συναρμολόγησης των προϊόντων τους σε άλλες χώρες όπως το Βιετνάμ, το Μεξικό και στην περιοχή της νοτιοδυτικής Ασίας, με σκοπό να παρακάμψουν τους δασμούς, οι οποίοι αυξάνουν την τελική τιμή των προϊόντων.
Οι υποδομές των εφοδιαστικών αλυσίδων, κυρίως στα λιμάνια των χωρών αυτών, δεν ήταν έτοιμες να υποδεχτούν την αύξηση των φορτίων, η οποία σε πολλές περιπτώσεις ξεπέρασε το 30%, με αποτέλεσμα πολλές καθυστερήσεις και αύξηση του κόστους, μετριάζοντας έτσι τις θετικές επιπτώσεις της τριγωνικής αυτής κίνησης.
Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ της διάρκειας του ταξιδιού των πλοίων οδήγησε στην εκτίναξη των ναύλων, μετριάζοντας ακόμη περισσότερο το κέρδος από την παράκαμψη του χαρακτηρισμού των προϊόντων ως κινεζικών.
Τα προαναφερθέντα στοιχεία έρχονται να επιβεβαιώσουν το ακαδημαϊκά αποδεδειγμένο συμπέρασμα ότι οι δασμοί προκαλούν αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων, που συμπιέζει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και περιορίζει τα κέρδη των επιχειρήσεων που αδυνατούν να μετακυλίσουν το βάρος στους καταναλωτές.
Σε αυτό, λοιπόν, το εξαιρετικά ασταθές και αχαρτογράφητο περιβάλλον καλούνται οι ελληνικές επιχειρήσεις να εξασφαλίσουν μερίδιο στις παγκόσμιες εξαγωγές, ώστε να μειωθεί το έλλειμμα του ισοζυγίου της χώρας μας.
ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΑΥΞΗΣΕΙ η πατρίδα μας τις εξαγωγές της πρέπει να χαραχθεί μια στρατηγική με επίκεντρο την ενίσχυση των επιχειρήσεων και την ένταξη, ιδίως των μικρομεσαίων, στη φιλοσοφία της εξωστρέφειας και της παραγωγής καινοτόμων προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας που μπορούν να διεισδύσουν στις διεθνείς αγορές.
Ενδεικτικά σταχυολογούνται τα ακόλουθα:
1. Προώθηση κέντρων μεταποίησης. Τα λιμάνια τα οποία διαχειρίζονται εμπορευματοκιβώτια, να μετατραπούν από κέντρα μεταφόρτωσης σε κέντρα ελαφράς τουλάχιστον μεταποίησης, προσθέτοντας προστιθέμενη αξία στα διερχόμενα φορτία. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι ένα κοντέινερ που απλώς διέρχεται από ένα λιμάνι με τελικό προορισμό άλλη χώρα αποδίδει 50 έως 60 δολάρια, ενώ όποιο εμπόρευμα επιδέχεται κάποιας επεξεργασίας μπορεί να αποδώσει περισσότερο από 500 δολάρια ανά κοντέινερ στην εθνική οικονομία.
Αξίζει να επισημανθεί ότι τα transit φορτία μόνο από τον Πειραιά ξεπερνούν τα 3,3 εκατ. ετησίως.
2. Ανάπτυξη της έρευνας για προϊόντα και υπηρεσίες υψηλού επιπέδου (χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στις ΗΠΑ ετησίως επενδύονται στους τομείς αυτούς 760 δισ. δολάρια και καταγράφονται 500 εκατομμύρια δημοσιεύσεις).
3. Αναμόρφωση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, με στόχο τη μείωση του χρόνου (που φτάνει μέχρι τις 1.800 ημέρες) και με τη διεύρυνση του θεσμού της μεσολάβησης και διαιτησίας.
4. Σταθερό θεσμικό πλαίσιο (διακομματική συναίνεση για σαφείς και διαχρονικούς νόμους, μείωση φορολογίας στο 15%, κατάργηση της προκαταβολής φόρου, μείωση της γραφειοκρατίας, τόνωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων, με τη διοχέτευση μέρους του πλεονάσματος που επιτυγχάνεται μέσω της υιοθέτησης των ηλεκτρονικών συστημάτων σε αυτές).
5. Ενίσχυση του ανταγωνισμού σε σειρά τομέων, ιδίως του τραπεζικού, ο οποίος, εκτός από την πρόσφατη συμφωνία με την κυβέρνηση για τη μείωση των προμηθειών, θα πρέπει να βελτιώσει τους όρους δανειοδοτήσεων για τις ΜμΕ.
6. Παροχή κινήτρων -υπεραποσβέσεις και φοροαπαλλαγές– για επενδύσεις σε σύγχρονους τομείς (αποθήκευση ενέργειας, φάρμακα, τεχνητή νοημοσύνη, ψηφιακός μετασχηματισμός), οι οποίες θα καταστήσουν ανθεκτικές τις ελληνικές επιχειρήσεις στο νέο παγκόσμιο περιβάλλον.
ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ οικονομικό περιβάλλον αλλάζει άρδην, με αποτέλεσμα η αβεβαιότητα να κυριαρχεί στο σύνολο των οικονομιών.
Με την εφαρμογή των ανωτέρω μέτρων πιστεύουμε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν, αρκεί να συνδράμουν όλα τα μέρη του ελληνικού πολιτικοοικονομικού συστήματος.
Οι πολιτικές δυνάμεις να παραμερίσουν τις συγκρούσεις για ήσσονος σημασίας θέματα, τα Ανώτατα Ιδρύματα να συνεργαστούν με τον επιχειρηματικό κόσμο και να εισακουστούν τα Επιμελητήρια που προτείνουν λύσεις έπειτα από ενδελεχή μελέτη και έρευνα. Τέλος, οι πολίτες και η ευρύτερη κοινωνία να υπερβούν τον μικρόκοσμο των προσωπικών τους συμφερόντων, γιατί το κέρδος τελικά θα είναι για όλους.
Μόνο έτσι η ελληνική επιχειρηματικότητα θα ξεπεράσει τα διαγραφόμενα προβλήματα από τον κατακερματισμό της παγκόσμιας αγοράς και την αναβίωση του προστατευτισμού.
