Τoυ Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, προέδρου ΕΕΑ, επίτιμου διδάκτορα ΠΑ.ΠΕΙ. & Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
ΠΡΙΝ από μερικές μέρες η Ινδονησία έγινε το δέκατο πλήρες μέλος της ομάδας των λεγόμενων BRICS, ενώ ανακοινώθηκε και η αποδοχή της Νιγηρίας ως χώρας – εταίρου.
Η εξέλιξη αυτή επιβεβαίωσε τη στρατηγική ενίσχυση του μπλοκ, που ξεκίνησε αρχικά ως συμμαχία της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας, για να ενσωματώσει στη συνέχεια και τη Νότια Αφρική, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, τη Σαουδική Αραβία και πλέον και την Ινδονησία, την τέταρτη σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο και ταχύτατα αναδυόμενη οικονομική δύναμη.
ΣΥΜΦΩΝΑ με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το μερίδιο των ΒRICS στο παγκόσμιο ΑΕΠ ανέρχεται σήμερα σε 35% και προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 37% μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Η μετατόπιση στην παγκόσμια οικονομική ισχύ είναι εμφανής, καθώς το αντίστοιχο μερίδιο της ομάδας των G7 -των επτά μεγαλύτερων δυτικών οικονομιών- δεν ξεπερνά το 30% σήμερα, με καθοδική τάση στο μέλλον.
ΈΤΣΙ, μια συνεργασία που ξεκίνησε αρχικά με σκοπό την προώθηση της ανάπτυξης των αναδυόμενων οικονομιών του μπλοκ, σήμερα αναδεικνύεται σε πηγή παγκόσμιας οικονομικής επιρροής, η οποία μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση την κυριαρχία των ανεπτυγμένων δυνάμεων της Δύσης.
ΤΑ ΜΕΛΗ των BRICS αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού, διαθέτουν στρατηγική γεωπολιτική θέση και τεράστιους φυσικούς πόρους. Αναλαμβάνοντας στρατηγικό ρόλο στις διεθνείς εμπορικές ροές -καθώς ελέγχουν σημαντικούς εμπορικούς διαδρόμους, ενεργειακές πηγές, πρώτες ύλες και αγαθά, όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο, μέταλλα και γεωργικά προϊόντα-, οι αγορές των BRICS μετατρέπονται σταδιακά σε ρυθμιστές της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας.
Η επόμενη φάση της εξέλιξης του μπλοκ θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα των χωρών-μελών να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους, να δημιουργήσουν εναλλακτικά χρηματοοικονομικά συστήματα, να προσελκύσουν νέες χώρες, αλλά και να διαχειριστούν αστάθμητους παράγοντες και εσωτερικές αδυναμίες, που μπορούν να φρενάρουν την ανάπτυξή τους, όπως η πολιτική αβεβαιότητα, οι κοινωνικές αναταραχές ή οι οικονομικές ανισότητες.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ της Δύσης, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, θα διαμορφώσει το σκηνικό των διεθνών ισορροπιών την επόμενη δεκαετία. Σήμερα, η σύγκρουση ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις βαθαίνει με επίκεντρο τα γεωπολιτικά συμφέροντα, τους εμπορικούς πολέμους, αλλά και την κλιματική κρίση.
Σε αυτό το περιβάλλον, η πληθυσμιακή υπεροχή των BRICS, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη οικονομική και γεωπολιτική τους επιρροή, καθιστούν όλο και πιο σημαντικό τον ρόλο τους στην παγκόσμια διακυβέρνηση.
ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ αυτό αποτελεί έναν ακόμη λόγο αφύπνισης και ουσιαστικής ενεργοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία κινδυνεύει με περαιτέρω συρρίκνωση της οικονομικής και γεωπολιτικής της ισχύος.
Παράλληλα με την προετοιμασία εν όψει ενός εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ, η Ευρώπη οφείλει να προσαρμοστεί στο νέο τοπίο που διαμορφώνει η άνοδος των BRICS στα επόμενα χρόνια.
Οφείλει να επενδύσει από τώρα σε κατάλληλες στρατηγικές συμμαχίες, να στηρίξει με γενναίες μεταρρυθμίσεις και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και -κυρίως- να προχωρήσει σε βαθύτερη ενοποίηση της ενιαίας αγοράς.
Καμία ευρωπαϊκή χώρα από μόνη της, ακόμα και οι ισχυρότερες μέχρι σήμερα οικονομίες, όπως η Γερμανία, δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στον ανταγωνισμό γιγάντων, που φαίνεται ότι θα κυριαρχήσει στα επόμενα χρόνια.
Ο μόνος δρόμος επιβίωσης και ανάπτυξης για την Ευρώπη είναι η ενότητα.
