Γράφουν οι Σπύρος Καψοκαβάδης, Διευθυντής, Υπηρεσίες Διαχείρισης Κινδύνων, ΣΟΛ Crowe Συμβουλευτική και Αντώνης Αντωνιάδης, Senior Manager, Υπηρεσίες ESG & Climate Change, ΣΟΛ Crowe Συμβουλευτική
ΤΟ 2024 υπήρξε χρονιά καμπής για τον τομέα του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση), με νέες νομοθετικές ρυθμίσεις να επηρεάζουν ουσιαστικά το επιχειρηματικό περιβάλλον τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η έναρξη της υποχρεωτικής δημοσίευσης δηλώσεων βιωσιμότητας από εισηγμένες εταιρείες, βάσει της Οδηγίας CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive – 2022/2464), σηματοδότησε μια νέα εποχή διαφάνειας και λογοδοσίας.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε σε σημαντικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της αξιοπιστίας των ESG αξιολογήσεων, την αποφυγή του greenwashing και την εναρμόνιση των επιχειρηματικών πρακτικών με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.
ΈΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ βήμα προς την ενίσχυση της διαφάνειας στις επιχειρηματικές πρακτικές αποτελεί η νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2024/825), η οποία αποσκοπεί στην προστασία των καταναλωτών από παραπλανητική περιβαλλοντική διαφήμιση (greenwashing).
Η οδηγία, που εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2024, επιβάλλει στις επιχειρήσεις να παρέχουν σαφείς, τεκμηριωμένες και επαληθεύσιμες αποδείξεις για τους ισχυρισμούς που αφορούν τη βιωσιμότητα των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους, μειώνοντας τα φαινόμενα παραπλανητικής επικοινωνίας.
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ, το 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρόταση για την Οδηγία Green Claims Directive, η οποία θεσπίζει αυστηρότερα κριτήρια τεκμηρίωσης των περιβαλλοντικών ισχυρισμών των επιχειρήσεων.
Το 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε τη θέση του επί της πρότασης, απαγορεύοντας γενικούς όρους όπως «φιλικό προς το περιβάλλον» ή «ουδέτερο άνθρακα» χωρίς επαρκή και επαληθεύσιμα δεδομένα. Η οριστική υιοθέτηση της Οδηγίας αναμένεται το 2025.
Η ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ των επενδυτών στα βιώσιμα χρηματοοικονομικά προϊόντα ενισχύεται μέσω του νέου κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2024/3005) για τη διαφάνεια και την ακεραιότητα των αξιολογήσεων ESG, ο οποίος εγκρίθηκε το 2024.
Ο κανονισμός επιβάλλει στους παρόχους αξιολογήσεων ESG να αποκαλύπτουν τις μεθοδολογίες τους και να υπόκεινται σε εποπτεία από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), αποτρέποντας φαινόμενα greenwashing και ενισχύοντας τη διαφάνεια.
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΈΝΩΣΗ ενέκρινε επίσης την Οδηγία CSDDD (2024/1760) για την Εταιρική Δέουσα Επιμέλεια, η οποία απαιτεί από τις επιχειρήσεις να ενσωματώσουν τη βιωσιμότητα και την υπευθυνότητα σε όλες τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.
Οι εταιρείες υποχρεούνται να διαχειρίζονται περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς κινδύνους σε όλη την αλυσίδα αξίας τους, υιοθετώντας διαδικασίες για την πρόληψη και μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον.
Η ΑΝΑΓΚΗ για αξιόπιστη διασφάλιση πληροφοριών βιωσιμότητας ενισχύεται με την υιοθέτηση του Διεθνούς Προτύπου ISSA 5000 από το Διεθνές Συμβούλιο Προτύπων Ελέγχου και Διασφάλισης.
Το νέο πλαίσιο, το οποίο εγκρίθηκε στις 12/11/2024, εισάγει αυστηρότερα πρότυπα διασφάλισης μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών, διευκολύνοντας την υιοθέτηση ενιαίων πρακτικών από τις επιχειρήσεις.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, η ενσωμάτωση της Οδηγίας CSRD (Ε.Ε.) 2022/2464 πραγματοποιήθηκε με τον νόμο 5164/2024 (ΦΕΚ Α’ 202), ο οποίος δημοσιεύθηκε στις 12/12/2024.
Ο νέος νόμος καθιστά υποχρεωτική τη δημοσίευση δηλώσεων βιωσιμότητας από τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Αναφοράς Βιωσιμότητας (ESRS), αντικαθιστώντας το προηγούμενο πλαίσιο NFRD.
Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ των επιχειρήσεων σε ένα αυστηρότερο ESG περιβάλλον παρουσιάζει προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες. Το νέο «Omnibus» πακέτο, που επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στοχεύει στην ενοποίηση κρίσιμων ESG κανονισμών (CSRD, CSDDD, Κανονισμός Ταξινομίας), διευκολύνοντας την προσαρμογή των επιχειρήσεων.
Παρόλο που κάποιες επιχειρήσεις εκφράζουν ανησυχίες για το διοικητικό βάρος, η αυξημένη διαφάνεια και αξιοπιστία των βιώσιμων επενδύσεων θα αποτελέσουν σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
ΤΟ 2024 αποτέλεσε έτος-ορόσημο για το ESG, με τις νέες ρυθμίσεις να διαμορφώνουν το μέλλον της βιωσιμότητας και της εταιρικής υπευθυνότητας.
Οι επιχειρήσεις καλούνται όχι μόνο να συμμορφωθούν με τις νέες απαιτήσεις, αλλά και να επενδύσουν σε ολοκληρωμένες ESG στρατηγικές που διασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητά τους. Σε αυτό το δυναμικό περιβάλλον, η ενίσχυση της διαφάνειας και η υιοθέτηση υπεύθυνων πρακτικών δεν αποτελούν μόνο κανονιστική υποχρέωση, αλλά και ευκαιρία για βιώσιμη ανάπτυξη.
