Η ΘΈΣΠΙΣΗ του Κόμβου Παρακολούθησης Επιδόσεων Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία για την ενίσχυση της διαφάνειας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Στο πλαίσιο αυτό, ο εσωτερικός έλεγχος διαδραματίζει κομβικό ρόλο στη διασφάλιση της ακρίβειας και της αξιοπιστίας των στοιχείων που συλλέγονται και δημοσιοποιούνται μέσω του Κόμβου.
Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΎΘΗΣΗ των επιδόσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης θεσμοθετήθηκε ως υποχρέωση στο άρθρο 33 του ν. 5056/2023 τη 16η Οκτωβρίου 2023. Σύμφωνα με τον νόμο, τα στοιχεία υποβάλλονται με ευθύνη του Γενικού Γραμματέα του Δήμου ή του Εκτελεστικού Γραμματέα της Περιφέρειας και, σε περίπτωση έλλειψης αυτών, με ευθύνη των Προϊσταμένων Οικονομικών Υπηρεσιών (Π.Ο.Υ.). Στο περιεχόμενο των στοιχείων αυτών συμπεριλαμβάνονται και δείκτες μέτρησης και αξιολόγησης των επιδόσεων των ΟΤΑ, όπως αυτοί έχουν καθοριστεί με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών την 30ή Δεκέμβριου 2024.
ΜΕ ΤΟ ΙΔΙΟ άρθρο καθορίζεται ότι ο έλεγχος της ορθότητας των δεδομένων που υποβάλλονται στον Κόμβο αποτελεί υποχρεωτικό μέρος του ετήσιου προγράμματος των Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου (ΜΕΕ) των υπόχρεων φορέων. Η διαδικασία αυτή διασφαλίζει ότι τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται είναι ακριβή, έγκυρα και εμπρόθεσμα καταχωρημένα, ενισχύοντας έτσι τη λογοδοσία και την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ έλεγχος συμβάλλει στη διαδικασία αυτή μέσω του ελέγχου της ακρίβειας των δεδομένων, της συμμόρφωσης με το θεσμικό πλαίσιο και της ενσωμάτωσης των αποτελεσμάτων στον Κόμβο. Παράλληλα, προσφέρει πολύτιμες συστάσεις για τη βελτίωση των εσωτερικών διαδικασιών των ΟΤΑ, ενισχύοντας την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά τους. Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου δεν περιορίζεται μόνο στη διασφάλιση της ποιότητας των δεδομένων, αλλά συμβάλλει και στην ενίσχυση της συνολικής λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η ύπαρξη αξιόπιστων δεδομένων επιτρέπει την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για τη χάραξη πολιτικών και την κατανομή των πόρων, διασφαλίζοντας ότι οι αποφάσεις στηρίζονται σε τεκμηριωμένες πληροφορίες.
ΕΠΙΠΛΈΟΝ, μέσω της ενσωμάτωσης των αποτελεσμάτων του ελέγχου στους δείκτες απόδοσης των ΟΤΑ, ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα και δημιουργείται κίνητρο για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Παράλληλα, η ύπαρξη μηχανισμών επιβράβευσης για τις επιδόσεις των ΟΤΑ, όπως προβλέπεται στο αντίστοιχο άρθρο, ενισχύει τη σημασία της ακρίβειας και της αξιοπιστίας των δεδομένων που ελέγχονται από τις ΜΕΕ.
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ, για την υποστήριξη της προετοιμασίας και της συλλογής δεδομένων που υποβάλλονται στον Κόμβο, οι ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, καθώς και τα νομικά τους πρόσωπα, μπορούν να χρηματοδοτούνται από ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα ή από άλλους διαθέσιμους πόρους. Αυτή η πρόβλεψη διευκολύνει τους ΟΤΑ να διασφαλίσουν την πληρότητα και την εγκυρότητα των δεδομένων, ενώ παράλληλα ενισχύει τις δυνατότητες υλοποίησης αξιόπιστων μετρήσεων και αξιολογήσεων.
Η ΥΙΟΘΈΤΗΣΗ ενός ισχυρού μηχανισμού εσωτερικού ελέγχου αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της επιτυχίας του Κόμβου Παρακολούθησης Επιδόσεων Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με την υποχρεωτική ενσωμάτωση του ελέγχου των δεδομένων στο ετήσιο πρόγραμμα των ΜΕΕ διασφαλίζεται η ποιότητα και η διαφάνεια των στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των ΟΤΑ. Κατ’ επέκταση, ο εσωτερικός έλεγχος λειτουργεί ως θεμέλιο της αποτελεσματικής διακυβέρνησης, συμβάλλοντας στη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες και στην ενίσχυση της λογοδοσίας των τοπικών αρχών.
* Παναγιώτης Αντωνόπουλος, Οικονομολόγος/ Πληροφορικός Εσωτερικός Ελεγκτής, MBA-ΙT, MSc, CFE, CICA Πιστοποιημένος ελεγκτής Υπουργείου Οικονομικών
Μαρία-Ανδρονίκη Κουτσού, Οικονομολόγος- Εσωτερικός Ελεγκτής Στέλεχος της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
