Της Τατιάνας Ψαριανού Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Φορολογικών και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Γραφείο Ψαριανού Α.Ε.
Η μεταβίβαση τίτλων συμμετοχής σε ένα νομικό πρόσωπο και τα φορολογικά θέματα που ανακύπτουν από την πράξη αυτή χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και ειδικά στις περιπτώσεις των συγχωνεύσεων και απορροφήσεων εταιρειών, όπου μεταβιβάζονται όλες οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων στο νέο νομικό πρόσωπο ή σε εκείνο που απορροφά όλα τα στοιχεία των Οικονομικών Καταστάσεων των απορροφούμενων επιχειρήσεων.
Ερωτήματα σχετικά με το εάν προσμετράται η διάρκεια κατοχής μιας συμμετοχής στο κεφάλαιο Ανώνυμης Εταιρείας από την αρχική της κτήση σε περίπτωση που η εν λόγω Εταιρεία συγχωνεύεται αργότερα, προκειμένου να απαλλαγεί από τον Φόρο Εισοδήματος της προκύπτουσας υπεραξίας από τη μεταβίβαση αυτή των μετοχών, παραμένουν κρίσιμα, αφού δεν απαντώνται συχνά και ο χειρισμός τους δεν είναι εύκολος, λόγω της μη εξοικείωσης, όχι μόνο των αρμοδίων υπαλλήλων των λογιστηρίων και των οικονομικών τμημάτων των επιχειρήσεων που τα διαχειρίζονται, αλλά και εκείνων της Φορολογίας Εισοδήματος του υπουργείου Οικονομικών.
Βέβαια, είναι εμφανές ότι δεν εξαντλείται η φορολογική μεταχείριση του θέματος της μεταβίβασης των τίτλων μιας ανώνυμης εταιρείας μόνο με την απάντηση του προαναφερθέντος ερωτήματος, αφού θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και ο υπολογισμός της υπεραξίας των μετοχών, που και εδώ υπεισέρχονται αρκετοί παράγοντες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, υπάρχουν ασάφειες των Φορολογικών Διατάξεων. Όμως, στο άρθρο αυτό θα επικεντρωθούμε στο θέμα του υπολογισμού του χρόνου διακράτησης των μετοχών για την απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης των τίτλων.
Σύμφωνα με την περίπτωση ε, της παρ.1, του άρθρου 48Α, του Ν.4172/13, «Το εισόδημα που προκύπτει από την υπεραξία μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής σε νομικό πρόσωπο που εισπράττει ένα νομικό πρόσωπο που είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, απαλλάσσεται από τον φόρο, εάν το νομικό πρόσωπο του οποίου οι τίτλοι μεταβιβάζονται πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις: … ε) το ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής διακρατείται τουλάχιστον είκοσι τέσσερις (24) μήνες».
Στην παρ. 2, της ΠΟΛ.2057/2021, διευκρινίστηκε ότι «Ως προς τη συμπλήρωση του χρόνου διακράτησης του ελάχιστου ποσοστού συμμετοχής επισημαίνεται ότι αφετηρία υπολογισμού είναι η ημερομηνία κατά την οποία αποκτάται (με οποιοδήποτε τρόπο) το ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής 10%. Διευκρινίζεται επίσης ότι σε περίπτωση μετασχηματισμού με τον οποίο επέρχεται οιονεί καθολική διαδοχή της μετασχηματιζόμενης εταιρείας, δεν επηρεάζεται η αφετηρία του χρόνου διακράτησης (24 μήνες) του ελάχιστου ποσοστού κατοχής συμμετοχών, όπως είχε τεθεί για τη μετασχηματιζόμενη εταιρεία (βλ. και ΠΟΛ.1185/2018)».
Επομένως, για να διαπιστωθεί εάν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις του Νόμου (παρ.1, άρθρ.48Α, Ν.4172/13) περί απαλλαγής από τον Φόρο Εισοδήματος κατά τη μεταβίβαση συμμετοχής Νομικού Προσώπου σε άλλο Νομικό Πρόσωπο, βάσει των προαναφερόμενων Φορολογικών Διατάξεων, θεωρούμε ότι προσμετράται ο συνολικός χρόνος διακράτησης της συμμετοχής στις Εταιρείες που συγχωνεύθηκαν στη νέα εταιρεία.
