Τoυ Βασίλη Κορκίδη, προέδρου ΕΒΕΠ
ΤΟ «ΤΑΡΑΓΜΕΝΟ» 2024 έφυγε και το 2025 ήρθε εν μέσω σοβαρών γεωπολιτικών κλυδωνισμών στη γειτονιά μας και στον κόσμο.
Το όλο και πιο απρόβλεπτο περιφερειακό και ευρωπαϊκό περιβάλλον αβεβαιότητας συνεχίζει να επιφυλάσσει προκλήσεις για την Ελλάδα σε οικονομικό επίπεδο. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον οφείλουμε, και το τρέχον έτος, να διατηρήσουμε την αισιοδοξία μας ότι το 2025 θα είναι μία ακόμη καλύτερη χρονιά από το 2024 για την οικονομία της χώρας και την καθημερινότητα των μικρομεσαίων. Το ζητούμενο για το 2025 είναι οι περσινές εκκρεμότητες να γίνουν φετινές προτεραιότητες.
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια τα δημοσιονομικά αποτελέσματα ξεπέρασαν τους στόχους λόγω των συνετών πολιτικών και της δυναμικής ανάπτυξης. Οφείλουμε να συνεχίσουμε στον δρόμο της δυναμικής ανάπτυξης συνετά για να αποφευχθεί ο κίνδυνος ενός νέου εκτροχιασμού, με συνέπειες από το «υπερδεκαετές» αμαρτωλό παρελθόν που όλοι μας προσπαθούμε να ξεχάσουμε.
Ο ΠΗΧΗΣ των απαιτήσεων παραμένει ψηλά και τη νέα χρονιά, και το βέβαιο είναι πως η πορεία της οικονομίας καθορίζει την εγχώρια επιχειρηματικότητα, τις άμεσες ξένες επενδύσεις και την εξωστρέφεια. Το 2025 ξεκίνησαν να εφαρμόζονται 18 μειώσεις φόρων και βαρών και 7 μέτρα στήριξης των εισοδημάτων που θα ενισχύουν με τρόπο μόνιμο και κοινωνικά δίκαιο το εισόδημα των πολιτών.
ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ επίπεδο, η γεωπολιτική αστάθεια και ο πόλεμος στην Ουκρανία παραμένουν οι πιο σημαντικές προκλήσεις για το ενεργειακό κόστος, ενώ ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή με το κλείσιμο του Σουέζ έχει διπλασιάσει τον χρόνο παράδοσης εμπορευμάτων από την Ασία στην Ευρώπη και έχει τετραπλασιάσει το μεταφορικό κόστος.
Πρόκληση αποτελεί και η δεύτερη θητεία Τραμπ στις ΗΠΑ, με τις νέες τροπές που ενδέχεται να λάβει με την επιβολή δασμών και ένα πιθανό εμπορικό πόλεμο στην παγκόσμια, αλλά και την ευρωπαϊκή οικονομία.
Διεθνής πρόκληση είναι η διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης (Α.Ι.) και ο ρόλος της στη διαμόρφωση νέων παραμέτρων στην επιχειρηματική ανταγωνιστικότητα, την τεχνολογία και την παρουσίαση καινοτόμων προϊόντων, αλλά και υπηρεσιών παγκοσμίως.
ΣΤΟ ΕΓΧΩΡΙΟ περιβάλλον, πρώτη πρόκληση είναι η παγιωμένη ακρίβεια των τροφίμων και το ακριβό κόστος στέγασης, παρά τον αρνητικό πληθωρισμό των τροφίμων στο -0,2% τον Δεκέμβριο και παρά τα κίνητρα στα προγράμματα απόκτησης πρώτης κατοικίας.
ΕΠΟΜΕΝΗ πρόκληση είναι η καθημερινότητα και η προσπάθεια της αύξησης των εισοδημάτων. Οι επιπτώσεις από την πράσινη μετάβαση στα λειτουργικά κόστη, με την απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλιών, δεν πρέπει να περάσει στον τελικό καταναλωτή.
Η κυβέρνηση, που διαθέτει ισχυρή εντολή και τους απαραίτητους πόρους, πρέπει να εστιάσει στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, αναγνωρίζοντας την κυκλικότητα της οικονομίας με την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, καθώς και των συνταξιούχων.
ΑΛΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ είναι η επιτάχυνση σε διαρθρωτικές οικονομικές παρεμβάσεις, που θα ενισχύσουν το επενδυτικό πλαίσιο και θα εμπεδώσουν το κλίμα ασφάλειας για τους Έλληνες και ξένους επενδυτές. Η ταχεία υλοποίηση των τριών νέων στόχων του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Εξωστρέφειας ΕΣΣΕ 2025 αποτελεί μια ακόμα πρόκληση.
Τρανό παράδειγμα είναι η διαμόρφωση ενός ευνοϊκού πλαισίου για την ανάπτυξη της αναζωογονηθείσας ναυπηγικής βιομηχανίας, η οποία αξίζει την εμπιστοσύνη του κράτους. Σημαντική πρόκληση είναι η ουσιαστική στήριξη στην ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων, με διασφάλιση της «ψηφιακής δικαιοσύνης» στο διαδικτυακό πεδίο και της επιτάχυνσης για την ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης του κράτους, χωρίς όμως την ψηφιοποίηση της γραφειοκρατίας.
ΤΟ 2025 πρέπει να γίνει και το «επόμενο βήμα» τραπεζών και κυβέρνησης, τόσο στη διεύρυνση της περιμέτρου χρηματοδότησης φυσικών και νομικών προσώπων, όσο και στη μείωση των επιτοκίων επαγγελματικών και στεγαστικών δανείων, πιστωτικών καρτών, καθώς και των χρεώσεων του e banking.
Τελευταία και δυσκολότερη πρόκληση είναι αυτή της προσπάθειας στο μέτωπο περιορισμού της φοροδιαφυγής, ακολουθώντας το γενικότερο ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο που καθορίζει συγκεκριμένα ετήσια όρια για τις αυξήσεις δαπανών.
Ζητούμενο είναι η επίτευξη του στόχου των φορολογικών εσόδων στα 70 δισ. ευρώ, ώστε να ανάψει το «πράσινο φως» για τη μείωση των συντελεστών άμεσης φορολογίας και γιατί όχι και έμμεσων όπως ο ΦΠΑ.
ΣΥΜΦΩΝΑ με τη Eurostat, στην Ελλάδα είχαμε την καλύτερη επίδοση στην Ευρωζώνη, με πτώση των τιμών τον Δεκέμβριο στα τρόφιμα, τα αλκοολούχα ποτά και τα καπνικά. Μακάρι με αυτή την ένδειξη να ξεκινήσει και η νέα χρονιά, επιβεβαιώνοντας ότι η πίεση που δέχτηκαν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί το προηγούμενο διάστημα εξασθενεί σταθερά και σε κάποιες περιπτώσεις αντιστρέφεται.
ΣΤΟΝ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ δείκτη αποτυπώνεται ότι τον τελευταίο μήνα του 2024 οι τιμές στη χώρα μας υποχώρησαν κατά 0,2% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, ενώ είχε προηγηθεί μία σχεδόν αδιάλειπτα επιβραδυντική τάση επί δεκατρείς μήνες. Η επίδοση της Ελλάδας στον εν λόγω δείκτη είναι μακράν καλύτερη από τον προκαταρκτικό μέσο όρο της Ευρωζώνης, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 2,7%.
Επίσης, ο ευρύτερος ΔΤΚ μετρήθηκε στο 2,9% για την Ελλάδα τον Δεκέμβριο, ελαφρά μειωμένος σε σχέση με το 3% που καταγράφηκε τον Νοέμβριο, ενώ στην Ευρωζώνη κινήθηκε ανοδικά από το 2,2% στο 2,4% το ίδιο διάστημα.
ΑΝΟΔΙΚΗ πορεία της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας ούτε είναι ούτε μπορεί να χαρακτηριστεί τυχαία. Αντιθέτως είναι το αποτέλεσμα μιας κοινής προσπάθειας ώστε να δημιουργηθεί ένα σταθερό και φιλικό περιβάλλον για επενδύσεις και πρωτίστως της προσπάθειας των Ελλήνων επιχειρηματιών που συνεχίζουν να επενδύουν, να καινοτομούν και να προχωρούν μπροστά. Είναι μια ακόμα απόδειξη ότι παρά τις δυσκολίες η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης και εξωστρέφειας.
Η ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ και ποιοτική πορεία της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα αναμένεται να συνεχιστεί και το 2025. Η νέα χρονιά ξεκινά με μια σημαντική δυναμική, δημιουργώντας την αισιοδοξία πως θα βελτιωθεί περαιτέρω το επιχειρηματικό περιβάλλον, θα ενισχυθούν οι υποδομές, θα μειωθεί η γραφειοκρατία, θα διασφαλιστούν υψηλότερα οικονομικά μεγέθη και θα καταφέρουμε το 2025 να είναι μια εξίσου πετυχημένη και οικονομικά, ακόμα καλύτερη χρονιά.
