Της Ρεβέκκας Πιτσίκα, CEO της εταιρείας WeRHolding
ΈΝΑ ΑΠΟ τα βασικά θέματα που αναδείχτηκαν στο εργασιακό περιβάλλον μετά την πρόσφατη πανδημία είναι αυτό της ψυχικής υγείας. Η μετάβαση σε μια νέα εποχή εργασιακών σχέσεων, οι νέες ισορροπίες μεταξύ προσωπικού κι επαγγελματικού χρόνου, τα νέα παραγωγικά μοντέλα, η εκθετική εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης, των μεγάλων δεδομένων και της τεχνολογίας ευρύτερα, είναι μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά αυτής της νέας εποχής.
ΤΗΝ ΙΔΙΑ στιγμή, η παγκόσμια αναταραχή, οι πόλεμοι, το ενεργειακό, η ακρίβεια οδηγούν στη διαμόρφωση νέων κοινωνικών ισορροπιών, αλλά και νέων συμπεριφορών – τόσο σε κοινωνικό επίπεδο όσο και στον εργασιακό χώρο. Και η αλλαγή αυτή ξεκινά από την κορυφή της εργασιακής πυραμίδας και καταλήγει στους απλούς εργαζόμενους σε οποιονδήποτε φορέα, επιχείρηση ή οργανισμό.
ΣΕ ΑΥΤΟ το απαιτητικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, οι ηγέτες της σύγχρονης εποχής καλούνται περισσότερο από ποτέ να ενδυναμώνουν και να εμπνέουν τους εργαζόμενους να αξιοποιούν στο μέγιστο τις δυνατότητές τους.
ΌΜΩΣ ΈΧΕΙ επίσης παρατηρηθεί ότι σε αυτόν τον ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο της αβεβαιότητας με τις αλλεπάλληλες γεωπολιτικές κρίσεις, την εκτίναξη του κόστους ζωής και τις παγκόσμιες αναταραχές, οι εργαζόμενοι είναι πιο αγχωμένοι και πιεσμένοι απ’ ό,τι ήταν ακόμη και στις πρώτες μέρες της πανδημίας.
Ο αντίκτυπος αυτών των παραγόντων γίνεται ιδιαίτερα αισθητός στους χώρους εργασίας. Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται συνεχώς αναστατωμένοι, αγχωμένοι, πιεσμένοι και φοβισμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε υπάρχει άμεση επίδραση στη δέσμευση και την παραγωγικότητα στην εργασία.
ΚΙ ΕΔΩ είναι σημαντικά τα μέτρα πρόληψης, προκειμένου οι επιχειρήσεις να προφυλάξουν τους εργαζόμενούς τους και την παραγωγή τους. Γιατί όταν οι εργαζόμενοι είναι συναισθηματικά ταραγμένοι και βρίσκονται σε μια σχεδόν διαρκή πραγματική ή πλασματική κατάσταση «αγώνα για επιβίωση», η προσοχή τους απομακρύνεται από τα εργασιακά καθήκοντα. Τα υψηλά επίπεδα στρες μειώνουν τις γνωστικές τους ικανότητες, τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων.
ΣΥΜΦΩΝΑ με την τελευταία, ετήσια, έκθεση «MentalStateoftheWorld», του GlobalMindProject που κυκλοφόρησε από το SapienLabs τον Μάρτιο του 2024, τα δεδομένα που συνελέγησαν από 64 χώρες κατέδειξαν ότι η μειωμένη παγκόσμια ψυχική ευημερία και οι επιπτώσεις της έχουν γίνει η νέα κανονικότητα.
ΈΝΑ ΒΑΣΙΚΟ συμπέρασμα από την έκθεση ανέφερε ότι η ψυχική ευημερία παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα μετά την πανδημία, χωρίς ένδειξη βελτίωσης προς τα προ της πανδημίας επίπεδα, ενώ μια προηγούμενη έκθεση του SapienLabs, «Mental Wellbeing, Work, and Productivity», κατέστησε σαφή τη σύνδεση μεταξύ της ψυχικής υγείας και της απόδοσης.
ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ με υψηλή βαθμολογία MentalHealthQuotient (MHQ) -που βρίσκονται δηλαδή στο ανώτερο άκρο του φάσματος- απουσίαζαν κατά μέσο όρο μόνο 0,4 ημέρες τον μήνα από την εργασία τους, ενώ εκείνοι με τις χαμηλότερες βαθμολογίες MHQ απουσίαζαν κατά μέσο όρο 11,5 ημέρες τον μήνα. Εννοείται, βεβαίως, ότι οι τελευταίοι παρουσιάζουν μειωμένη παραγωγικότητα ή αποδοτικότητα, όπως άλλωστε οι στατιστικές αποδεικνύουν.
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ κατάσταση σε συνδυασμό με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα έχουν αντίκτυπο παρόμοιο με τις πρώτες ημέρες της πανδημίας και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη στον χώρο εργασίας. Όταν επιβλήθηκαν τα lockdowns, υπήρξε μια αξιοσημείωτη σύνδεση δυνάμεων προκειμένου να υπάρξει η απαραίτητη καθοδήγηση από την ηγεσία, εν μέσω πρωτοφανούς αβεβαιότητας.
ΣΕ ΑΝΑΛΟΓΗ θέση βρισκόμαστε και τώρα. Βρισκόμαστε ξανά σε μια περίοδο κρίσης θα λέγαμε, όπου οι ηγέτες πρέπει να δράσουν άμεσα. Εκείνοι φέρουν το βάρος της ευθύνης να εμπνεύσουν σιγουριά και βεβαιότητα στις ομάδες τους.
Παρόλο που κάθε μέρα φαίνεται να αναδύονται νέες και φαινομενικά ανυπέρβλητες προκλήσεις, οι ηγέτες πρέπει να ανακτούν τον έλεγχο, σε εκείνους τους τομείς που μπορούν πράγματι να ελέγξουν – να κατευθύνουν τις ομάδες τους προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση και να θεσπίσουν μια κουλτούρα ξεκάθαρων αξόνων πορείας. Ο ρόλος τους είναι κρίσιμος για την εστίαση σε έναν στόχο και για την επίτευξη της μέγιστης παραγωγικότητας.
Η ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, η προσαρμοστικότητα και η ενσυναίσθηση έχουν κομβικό ρόλο. Οι ηγέτες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι βρισκόμαστε ξανά -ή ίσως δεν φύγαμε ποτέ- σε μια κατάσταση κρίσης. Η συνήθης επιχειρηματική δραστηριότητα και το κυνήγι των οικονομικών μόνο στόχων δεν αρκεί.
ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ, από την άλλη, καλούνται να ανακτήσουν επίσης τον έλεγχο. Πρώτα απ’ όλα, είναι σημαντικό να καταλάβουν ότι δεν είναι μόνοι. Τα συναισθήματα που βιώνουν σε καθημερινή βάση είναι πραγματικά – και κατά βάση καθολικά. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να αισθανθούν ασφάλεια στον χώρο εργασίας, αίσθημα που το διασφαλίζουν μόνο οι υψηλά ιστάμενοι στην εργασιακή ιεραρχία.
ΌΜΩΣ Η ΕΠΟΧΗ μετά την πανδημία είναι σαφώς μια άλλη εποχή, γιατί συνδυάζει επιπλέον την υψηλή ανταγωνιστικότητα που έτσι ή αλλιώς υπάρχει στις μέρες μας, τη γενικότερη ασάφεια και επαναπροσδιορισμό, τις παγκόσμιες γεωπολιτικές εξελίξεις, την αναδιανομή ρόλων σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και την προσαρμογή της παγκοσμιοποιημένης εποχής τόσο στην οικονομία όσο και στην αγορά εργασίας των χωρών.
ΣΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ να προστεθεί και η αλλαγή μοντέλων εργασίας, αλλά και η Τεχνητή Νοημοσύνη που έρχεται για να αλλάξει τον εργασιακό μας κόσμο.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ που σημαίνουν ότι πλέον απαιτείται αλλαγή εταιρικής κουλτούρας και προσαρμογή σε ένα μοντέλο σύγχρονου management.
ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΙ ηγέτες του σήμερα πρέπει να επιλέγονται όχι μόνο με βάση τα προσόντα ενός πολύ καλού βιογραφικού, αλλά και με βάση τα χαρακτηριστικά μιας υγιούς και συγκροτημένης προσωπικότητας με ενσυναίσθηση, συναδελφικότητα, μεταδοτικότητα, έμπνευση, δικαιοσύνη, ευθυκρισία και πάνω από όλα σιγουριά και εμπιστοσύνη.
