Ενώ το κύριο ζητούμενο στον τομέα της στεγαστικής πολιτικής είναι το αν η κυβέρνηση θα «ανοίξει» τεράστιο αριθμό κλειστών κατοικιών για να προσφερθούν στη μίσθωση κύριας κατοικίας, η συζήτηση στα μέσα ενημέρωσης τις ημέρες αυτές περιορίζεται στο αν θα δοθεί η δυνατότητα στους εκμισθωτές ακινήτων να είναι προκαταβολικά ενήμεροι για τις προθέσεις και, κυρίως, τις πραγματικές δυνατότητες των υποψήφιων ενοικιαστών τους να είναι συνεπείς στις μισθωτικές και άλλες υποχρεώσεις τους, ώστε να ξεχωρίζουν σε ποιον πρέπει να νοικιάσουν αμέσως το σπίτι τους, και μάλιστα σε καλή τιμή για να μην τον χάσουν, και ποιον πρέπει να αποφύγουν για να μην τον στεγάσουν δωρεάν το επόμενο εξάμηνο έως και ετήσιο διάστημα, τρέχοντας καθημερινά στα δικαστήρια…
Η δυνατότητα αυτή είναι αυτονόητη σε κάθε σοβαρή ευρωπαϊκή χώρα και ακόμη περισσότερο στις πέραν του Ατλαντικού και του Ειρηνικού χώρες. Στην Ελλάδα η δυνατότητα αυτή έχει προβλεφθεί με τον νόμο 4972/2022, πλην όμως η σχετική Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης (ΑΑΠΑ) δεν έχει στελεχωθεί ακόμη και ως εκ τούτου δεν έχει ενεργοποιηθεί. Έργο της Αρχής θα είναι η συγκέντρωση συναλλακτικών στοιχείων από όλες τις ιδιωτικές και δημόσιες βάσεις δεδομένων όπως είναι ο τραπεζικός «Τειρεσίας», στον οποίο σημειωτέον από το 2012, με αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ, καταγράφονται και οι αποφάσεις και διαταγές μισθωτικής φύσης, οι βάσεις δεδομένων οφειλετών της ΑΑΔΕ, του ΕΦΚΑ, της ΔΕΗ, της ΕΥΔΑΠ, της ΕΠΑ Αττικής και κάθε άλλη διαθέσιμη δημόσια βάση με παρόμοιο σκοπό.
Σύμφωνα με τον νόμο, οι φορείς του δημόσιου τομέα θα παρέχουν στην Αρχή με ακρίβεια, σε ηλεκτρονική μορφή, και θα επικαιροποιούν ανά μήνα, τα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς που τηρούνται στα αρχεία τους για τους οφειλέτες τους, για το χρονικό διάστημα των τελευταίων είκοσι τεσσάρων (24) μηνών.
Στα παρεχόμενα στοιχεία θα περιέχονται τα στοιχεία των οφειλετών, η φύση και το ύψος της οφειλής καθενός, οι εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις της, οι καταβολές που πραγματοποιήθηκαν και το τρέχον υπόλοιπο της οφειλής, οι τυχόν ρυθμίσεις της, πληροφορίες για την πορεία δικαστικών διενέξεων μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών, μέτρα διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης που λήφθηκαν, καθώς και για την πορεία της δικαστικής προσβολής τους, την άσκηση ποινικής δίωξης ή την ποινική καταδίκη λόγω μη καταβολής της οφειλής, αν η μη καταβολή της συνιστά αξιόποινη πράξη, πληροφορίες σχετικά με τυχόν πτώχευση του υποκειμένου των δεδομένων, πρόσθετες πληροφορίες που σχετίζονται με την οικονομική συμπεριφορά του υποκειμένου των δεδομένων, όπως π.χ. η ιδιότητά του ως ανέργου, φορολογικά δεδομένα και, συγκεκριμένα, στοιχεία εισοδήματος και περιουσιακής του κατάστασης.
Η πιστοληπτική βαθμολόγηση για φυσικά και νομικά πρόσωπα θα παράγεται από το Σύστημα με αριθμητική κλίμακα, μέσω της επεξεργασίας, με πλήρως αυτοματοποιημένη διαδικασία, των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα κατά το άρθρο 53, με τη χρήση αλγορίθμων, και αφορά την τήρηση και την αθέτηση υποχρέωσης έναντι των φορέων του δημόσιου τομέα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η πιστοληπτική βαθμολόγηση θα χορηγείται προς χρήση από το υποκείμενο των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και από φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Σύμφωνα με το άρθρο 57 του νόμου, η Αρχή παράγει και χορηγεί ατελώς ενημέρωση πιστοληπτικής βαθμολόγησης στο ίδιο το υποκείμενο δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, ύστερα από αίτησή του που υποβάλλεται ηλεκτρονικά στο σύστημα. Ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τη βεβαίωση αυτή για κάθε συναλλαγή του με ιδιωτικό φορέα ή ιδιώτη αντισυμβαλλόμενό του. Σύμφωνα με το άρθρο 58, η Αρχή παράγει και χορηγεί ενημέρωση πιστοληπτικής βαθμολόγησης υποκειμένου δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και σε φορέα του ιδιωτικού τομέα που έχει συνάψει σύμβαση με την Αρχή, μετά από αίτηση του φορέα, με την προϋπόθεση ρητής και ειδικής συγκατάθεσης του υποκειμένου στην επεξεργασία των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, την άρση του φορολογικού απορρήτου σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 62 και τη χορήγηση και διαβίβαση της ενημέρωσης πιστοληπτικής βαθμολόγησης στον αιτούντα φορέα του ιδιωτικού τομέα, η οποία παρέχεται μέσω του Συστήματος.
Στην αίτηση του φορέα του ιδιωτικού τομέα αναφέρεται ο σκοπός για τον οποίο ζητείται η χορήγηση ενημέρωσης πιστοληπτικής βαθμολόγησης, η οποία μπορεί να ζητείται για αυστηρά καθορισμένους σκοπούς, όπως την επαλήθευση των πληροφοριών που παρασχέθηκαν από το υποκείμενο δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, σχετικά με αίτησή του για χορήγηση πίστωσης από τον φορέα του ιδιωτικού τομέα, την αξιολόγηση των κινδύνων που πηγάζουν από τη χορήγηση πίστωσης από φορέα του ιδιωτικού τομέα προς το υποκείμενο δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, ή από την αποδοχή από φορέα του ιδιωτικού τομέα της παροχής εγγύησης για μια πιστωτική σύμβαση από το υποκείμενο δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, την αξιολόγηση των κινδύνων που πηγάζουν από ήδη χορηγηθείσα πίστωση, την αξιολόγηση αίτησης υπαγωγής του υποκειμένου δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς σε διακανονισμό οφειλών προς φορέα του ιδιωτικού τομέα κ.λπ.
Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στο Σύστημα. Αν το υποκείμενο των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς δεν χορηγήσει τη συγκατάθεσή του, δεν συλλέγονται από το Σύστημα δεδομένα οικονομικής συμπεριφοράς. Η χορήγηση ενημέρωσης πιστοληπτικής βαθμολόγησης στον φορέα του ιδιωτικού τομέα γίνεται με χρέωση, το ύψος της οποίας καθορίζεται με απόφαση της Αρχής.
Είναι προφανές ότι στην περίπτωση των μισθώσεων ακινήτων, η πρακτική λύση θα είναι ο υποψήφιος ενοικιαστής να ζητά ο ίδιος από την Αρχή ατελώς ενημέρωση της πιστοληπτικής του βαθμολόγησης των δεδομένων της οικονομικής συμπεριφοράς του, την οποία θα παρουσιάζει ο ίδιος στον εκμισθωτή, και θα παίρνει αμέσως το ακίνητο που τον ενδιαφέρει. Η βεβαίωση θα περιέχει μια βαθμολόγηση, χωρίς την παροχή οποιασδήποτε λεπτομέρειας προσωπικών δεδομένων του ενδιαφερόμενου ενοικιαστή. Η διαδικασία αυτή θα υπηρετεί απόλυτα την ασφάλεια των συναλλαγών, χωρίς να θίγεται στο παραμικρό ο υποψήφιος ενοικιαστής. Τέλος δηλαδή στα καταστροφικά «ραντεβού στα τυφλά» των εκμισθωτών με «ενοικιαστές» που έρχονται από το πουθενά να εγκατασταθούν στα ακίνητα με το εξαρχής σχέδιο να μην πληρώσουν απολύτως τίποτε, και να στεγαστούν δωρεάν εις βάρος των θυμάτων τους…
