Της Ρεβέκκας Πιτσίκα, CEO της εταιρείας WE R HOLDING
ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ, το εργασιακό περιβάλλον, οι τρόποι εργασίας και παραγωγής και αντίστοιχα οι θέσεις ευθύνης υπόκεινται σε νέους κανόνες. Κώδικες που έχουν προκύψει από τις νέες ανάγκες του περιβάλλοντος, της αγοράς, της εξέλιξης της τεχνολογίας, που διαμορφώνουν ένα νέο, σύγχρονο management.
ΣΗΜΕΡΑ, η βασική στόχευση είναι η αποτελεσματικότητα και η στρατηγική χαράσσεται με βάση την ανταγωνιστικότητα, την αύξηση της παραγωγής, αλλά και κριτήρια που αφορούν το περιβάλλον, την κοινωνία και την ορθή διακυβέρνηση – το ESG είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της εταιρικής στρατηγικής.
ΣΕ ΑΥΤΟ το πλαίσιο επαναπροσδιορίζονται τόσο η στρατηγική όσο και η εταιρική κουλτούρα – και κατ’ επέκταση οι δεξιότητες και συμπεριφορές των στελεχών.
ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΑ επικρατούσε η άποψη ότι στελέχη σε θέσεις ευθύνης, εξουσίας και επιρροής έπρεπε να τηρούν μια πιο απόμακρη στάση από τους υφισταμένους τους, ώστε να διατηρείται η ιεραρχία και να υπάρχει καλύτερος έλεγχος.
ΑΥΤΗ η «μακιαβελική» νοοτροπία του παρελθόντος όμως, όπου ο ηγέτης επιβάλλει τον εαυτό του μέσω της ισχύος, δημιουργεί τελικά ένα τοξικό περιβάλλον που οδηγεί σε έλλειψη εμπιστοσύνης και αγαστής συνεργασίας, άγχος και εντάσεις και, τελικά, μειωμένη παραγωγικότητα και δέσμευση προς την εταιρεία και τους στόχους της.
ΣΗΜΕΡΑ, στην εποχή της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης, αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ότι στον πυρήνα κάθε εταιρείας βρίσκεται ο ίδιος ο άνθρωπος – και νέες γενιές με διαφορετικά χαρακτηριστικά και ανάγκες. Ο ηγέτης του σήμερα οφείλει να δημιουργεί ένα περιβάλλον στο οποίο οι εργαζόμενοι να νιώθουν εμπιστοσύνη, σεβασμό και εκτίμηση, άνεση και ασφάλεια να μοιραστούν ιδέες – ένα περιβάλλον που να ενισχύει τη δημιουργικότητα, τη λήψη πρωτοβουλίας.
Ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο θα βιώνουν την προσωπική εξέλιξη και θα βλέπουν ότι η επίτευξη των στόχων τους ευθυγραμμίζεται με την ανάπτυξη και την επιτυχία της εταιρείας.
ΜΕ ΑΛΛΑ λόγια, οι ηγέτες καλούνται να ηγούνται με ενσυναίσθηση, ξεπερνώντας το τυπικό ενδιαφέρον και αντανακλώντας την ουσιαστική κατανόηση και τον ειλικρινή σεβασμό.
ΣΥΜΦΩΝΑ με τον Jamil Zaki, καθηγητή Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Stanford και συγγραφέα του βιβλίου «The War for Kindness», η ηγεσία με ενσυναίσθηση οδηγεί σε υψηλότερη παραγωγικότητα και σε μια πιο ισχυρή, ενδυναμωμένη εργασιακή κουλτούρα.
ΚΑΤΑ τον Jamil Zaki, ένα από τα πρώτα εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστεί είναι το στερεότυπο ότι η ενσυναίσθηση είναι ένα «αδύναμο» χαρακτηριστικό για το εργασιακό περιβάλλον. Εδώ και δεκαετίες, η ενσυναίσθηση είναι μια υπερδύναμη στον χώρο εργασίας. Οι εργαζόμενοι πιστεύουν ότι όταν οι προϊστάμενοί τους λειτουργούν με ενσυναίσθηση νιώθουν λιγότερο εξαντλημένοι από το άγχος, έχουν καλύτερη ψυχική υγεία και άρα έχουν μεγαλύτερη αφοσίωση και δέσμευση στην εταιρεία τους.
ΤΟ ΣΙΓΟΥΡΟ είναι ότι η σύγχρονη ηγεσία έχει πλέον ως επίκεντρο την ενσυναίσθηση, η οποία αποτελεί την απαραίτητη και ικανή συνθήκη για ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον, που οδηγεί στην αύξηση της αποτελεσματικότητας.
ΩΣΤΟΣΟ, υπάρχει ακόμη δρόμος για να εδραιωθεί στη συνείδηση των εργαζομένων ότι οι managers λειτουργούν πλέον με διαφορετικό τρόπο. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ, το 52% των ερωτηθέντων αισθάνεται ότι οι προσπάθειες από τα στελέχη των εταιρειών που εργάζονται να δείξουν ενσυναίσθηση προς τους εργαζομένους είναι υποκριτικές ή μη ειλικρινείς. Κι αυτό δείχνει ότι μπορεί κάποιοι να προσπαθούν, αλλά πιθανότατα με λάθος τρόπο ή ότι χρειάζεται ακόμη αρκετός δρόμος για να γίνει από όλους αντιληπτό ότι ο φυσικός εργασιακός ηγέτης δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να είναι αυστηρός, απόμακρος ή «επιβλητικός», αλλά να εμπνέει, να καθοδηγεί, να δίνει πρώτος το παράδειγμα και κυρίως να λειτουργεί με συλλογικό πνεύμα.
ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟ βασική δεξιότητα του σύγχρονου ηγέτη είναι κάτι απλό αλλά θεμελιώδες: το να ακούει προσεκτικά για να καταλάβει και όχι για να απαντήσει γρήγορα. Γιατί αυτό τελικά δημιουργεί ουσιαστική σύνδεση με τους εργαζόμενους. Δεν είναι απαραίτητο να έχει κάποιος όλες τις απαντήσεις, ούτε να μπαίνει στον «αυτόματο πιλότο» απαντώντας «ξύλινα». Κάποιες φορές, ίσως είναι να δώσει κάποιος χώρο στον άλλον να μιλήσει και να νιώσει ότι ακούγεται.
ΟΜΩΣ να διευκρινίσουμε κάτι: πολλοί συγχέουν την ενσυναίσθηση με τη συμπόνια. Συμπόνια είναι το συναίσθημα που νιώθουμε για αυτό που περνάει ο άλλος επειδή μπορούμε να ταυτιστούμε σε προσωπικό επίπεδο με την εμπειρία του.
Ωστόσο, πολλοί από εμάς εργαζόμαστε σε πολυπολιτισμικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις όπου υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικά υπόβαθρα και εμπειρίες. Είναι εξαιρετικά απίθανο έως ανέφικτο να συσχετιστούμε προσωπικά με κάθε περίσταση που θα μας παρουσιαστεί και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο σημαντική η αυθεντική ενσυναίσθηση.
Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να δείχνει κάποιος βαθιά κατανόηση και σεβασμό για την κατάσταση ενός ατόμου, χωρίς να σχετίζεσαι προσωπικά μαζί του μέσω κάποιας παρόμοιας εμπειρίας.
Η ενσυναίσθηση επιτρέπει στους ηγέτες να δημιουργούν ουσιαστική σύνδεση με τους εργαζόμενους, χτίζοντας εμπιστοσύνη με κάθε μέλος της ομάδας και βοηθώντας τους να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις διαπροσωπικές σχέσεις, ανεξάρτητα από τις κοινές ή μη κοινές τους εμπειρίες.
Αυτό είναι το κλειδί για τη δημιουργία ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος όπου κάθε εργαζόμενος αισθάνεται ότι εκτιμάται.
ΤΑ ΛΟΓΙΑ και οι πράξεις έχουν τη δύναμη να θέσουν τα θεμέλια μιας εταιρικής κουλτούρας που προωθεί τον αμοιβαίο σεβασμό, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα των εργαζομένων, την καινοτομία, καθώς και την ικανοποίηση από την εργασία.
ΓΙΑΤΙ σε μια εποχή διαδοχικών κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων, αβεβαιότητας και ραγδαίων αλλαγών, η ηγεσία με ενσυναίσθηση αναδεικνύεται ως κύρια σταθεροποιητική δύναμη, ως κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας. Η ενσυναίσθηση δεν είναι απλώς άλλο ένα χαρακτηριστικό – είναι η στρατηγική επιλογή για την αποτελεσματική διοίκηση του ανθρώπινου παράγοντα. Του κέντρου κάθε επιχείρησης.
