ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ και ξαφνικά εμφανίσθηκαν μέσα στο τριήμερο από 11 έως 13 Μαΐου ταυτοχρόνως τα ελληνοτουρκικά, το ανανεωμένο Μακεδονικό και οι ελληνο-αλβανικές σχέσεις; Η απάντηση είναι απλή: ποτέ δεν είχαν εξαφανιστεί!
Η ΜΕΝ συνάντηση Μητσοτάκη–Ερντογάν ήταν προγραμματισμένη από καιρό και σίγουρα δεν μπορεί να θεωρηθεί έκπληξη. Επιπλέον, εκ του αποτελέσματος, διαπιστώνεται ότι, παρά τις φωνασκίες της αντιπολιτεύσεως, τα πράγματα εξελίχθηκαν ομαλά. Η αποφυγή εντάσεων που δημιουργούσαν οι υπερπτήσεις και οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου θα συνεχιστεί. Είναι κάτι που είχαν διεκδικήσει πολλές ελληνικές κυβερνήσεις κατά το παρελθόν. Τον Νοέμβριο του 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως νέος πρωθυπουργός τότε, είχε δηλώσει ότι θα ξεκινούσε διάλογο με την Τουρκία μόνον εάν υπήρχε μια τετράμηνη διακοπή των υπερπτήσεων και παραβιάσεων. Ουδέποτε επιτεύχθηκε κάτι τέτοιο εκείνη την περίοδο. Διάγουμε ήδη τον δέκατο έκτο μήνα ηρεμίας πάνω από το Αιγαίο. Δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει, αλλά από μόνο του είναι κάτι θετικό.
ΩΣ ΠΡΟΣ το Μακεδονικό, πάλι δεν μπορεί κάποιος να πει ότι υπήρχε έκπληξη. Το κόμμα ΒΜΡΟ, που κέρδισε την εξουσία, έχει εδώ και δεκαετίες ως κύριο χαρακτηριστικό τον εθνικιστικό λόγο. Επειδή ήταν περίπου αναμενόμενη η στάση της νέας προέδρου, η ελληνική πλευρά είχε προειδοποιήσει εγκαίρως και την Ε.Ε. και την Αμερική, με αποτέλεσμα οι αντιδράσεις τους να είναι άμεσες. Επίσης, πρέπει να έχουμε κατά νου πως το Μακεδονικό εξελίσσεται σε μεγάλο βάθος ιστορικού χρόνου. Όποιος πιστεύει ότι με μία συμφωνία μπορεί να λυθεί ένα θέμα με ζωή ενός αιώνα, εθελοτυφλεί. Πολλώ δε μάλλον όταν μιλάμε για τη Συμφωνία των Πρεσπών που κράτησε ζωντανή τη ρίζα του μακεδονισμού μέσω της αναγνωρίσεως «μακεδονικής εθνότητας» και «μακεδονικής γλώσσας» στο γειτονικό μας λαό.
ΤΕΛΟΣ, η επίσκεψη Ράμα ήταν ένα ακόμη αρνητικό σημείο στην πολύ κακή πορεία που έχουν πάρει οι ελληνοαλβανικές σχέσεις εδώ και έναν χρόνο με τη σύλληψη του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη. Ο Αλβανός πρωθυπουργός ήταν σφόδρα ενοχλημένος από την υποψηφιότητα Μπελέρη στις ευρωεκλογές. Προσπάθησε να αλλάξει την ατζέντα, να μεταφέρει τη συζήτηση από τον Μπελέρη και την παραβίαση των μειονοτικών δικαιωμάτων των Ελλήνων της Αλβανίας. Πίστευε ότι η ελληνική πλευρά θα του απαγόρευε τη διοργάνωση της εκδηλώσεως. Αυτό θα του έδινε τη δυνατότητα να μιλήσει για την Ελλάδα που, από κοιτίδα της δημοκρατίας, διώκει την ελευθερία του λόγου.
Γιατί όλα αυτά μαζί τώρα; Απλά διότι δεν μετακινήθηκε η Ελλάδα στον χάρτη. Ζούμε σε μια εξαιρετικά ταραγμένη περιοχή με έντονους εθνικισμούς, αντιθέσεις και (συχνές) αιματηρές συγκρούσεις. Απέναντι σε αυτήν την πραγματικότητα χρειάζεται από πλευράς μας περισσότερη αυτοπεποίθηση. Είμαστε το πιο ισχυρό κράτος της βαλκανικής χερσονήσου. Έχουμε από τις πιο γερές πολιτισμικές ρίζες παγκοσμίως. Είμαστε ένα από τα πρώτα κράτη που απέκτησαν Σύνταγμα και καθιέρωσαν ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνος την καθολική ψηφοφορία (για άνδρες). Από πλευράς ισχύος, είμαστε μέλος στις πιο επιλεκτικές και ταυτοχρόνως εκλεκτικές συμμαχίες στον κόσμο. Παρά την οικονομική κρίση της δεκαετίας 2010-20, εξακολουθούμε να έχουμε μία ζηλευτή οικονομική θέση στο παγκόσμιο σύστημα και πολύ περισσότερο στα Βαλκάνια. Δεν παρασυρόμαστε από εθνικισμούς. Δεν αντιμετωπίζουμε αφ’ υψηλού την περιοχή μας. Ξέρουμε όμως ότι η πορεία που εμείς χαράξαμε προς την ενωμένη Ευρώπη αποτελεί μονόδρομο για τα Βαλκάνια. Και αυτή η πορεία περνάει και από μας.
