Αλεξάνδρας Πίττα – Χαζάπη, αντιπροέδρου του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και μέλους Δ.Σ. του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών
H ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ της ελληνικής οικονομίας και των ελληνικών επιχειρήσεων και οι επενδύσεις είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα μας. Είμαστε μικρή χώρα, με πληθυσμό που δυστυχώς δεν αυξάνει. Χωρίς την εξωστρέφεια, πιστεύω ότι ελάχιστες ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να είναι ανταγωνιστικές στη διεθνή αγορά. Αλλά δεν είμαστε η μοναδική μικρή χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ας δούμε τι κάνουν οι άλλες μικρές χώρες -όπως οι Ολλανδία, Πορτογαλία- και ας τις μιμηθούμε.
ΕΧΟΥΜΕ εξαιρετικής ποιότητας αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, τα οποία μπορούν να σταθούν επάξια στις διεθνείς αγορές. Προϋπόθεση, βέβαια, αποτελεί να είναι αυθεντικά ελληνικά προϊόντα. Έχουμε, επίσης, το μεγάλο πλεονέκτημα ως χώρα να ανήκουμε σε μία μεγάλη οικογένεια, την Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία υπάρχουν κοινοί κανόνες και νομοθεσίες και αυτό δίνει την ευκαιρία στα ελληνικά προϊόντα να μπορούν να διακινηθούν ελεύθερα σε οποιαδήποτε χώρα της Ένωσης.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ, βέβαια, έχουμε μία μεγάλη διαφορά με τις ΗΠΑ. Εκεί η γλώσσα είναι κοινή, άρα είναι πολύ εύκολο να διακινηθούν τα προϊόντα από τη μία άκρη στην άλλη. Στην Ε.Ε. μιλάμε πολλές γλώσσες, άρα σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα πρέπει κάποια συγκεκριμένα στοιχεία να αναγράφονται στη γλώσσα της χώρας που στέλνεται το προϊόν. Μπροστά, πάντως, στη μεγάλη δυνατότητα ελεύθερης διακίνησης των προϊόντων, αυτό είναι κάτι που αντιμετωπίζεται εύκολα.
ΕΚΤΟΣ, ΟΜΩΣ, από την Ε.Ε., που ουσιαστικά είναι η εσωτερική μας αγορά, υπάρχουν και άλλες μεγάλες αναπτυσσόμενες αγορές, στις οποίες μπορούν να στραφούν τα ελληνικά προϊόντα. Εκτός από την αγορά των ΗΠΑ και του Καναδά, οι οποίες είναι παραδοσιακές αγορές για πολλά ελληνικά προϊόντα, οι μεγάλες αναπτυσσόμενες αγορές είναι οι χώρες της Μέσης Ανατολής (Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ κ.ά.), καθώς και οι χώρες τις Νοτιοανατολικής Ασίας. Οι χώρες αυτές έχουν μεγάλες δυνατότητες εισαγωγών και είναι πολύ αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες, σύμφωνα με διεθνή οικονομικά στοιχεία, θα αναπτύσσονται συνεχώς. Υπάρχουν ελληνικές εταιρείες που ήδη έχουν επιτύχει σε κάποιες απ’ αυτές τις χώρες. Και είναι οι χώρες που αναπτύσσονται και θα αναπτυχθούν πολύ τα επόμενα χρόνια.
ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ αυτές απαραίτητη βοήθεια προσφέρουν τα γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ), καθώς ξέρουν την αγορά και έχουν τη δυνατότητα να δώσουν πληροφορίες και να ενημερώσουν για τη νομοθεσία που υπάρχει για κάθε προϊόν και κατηγορία προϊόντος και να συστήσουν καλές εταιρείες εισαγωγής ή να δώσουν πληροφορίες για ενδιαφερόμενες εταιρείες. Οι χώρες αυτές βάζουν δύσκολα κριτήρια για την εισαγωγή προϊόντων, γιατί θέλουν να προστατεύσουν τα δικά τους. Ειδικά τα αγροτικά και κτηνιατρικά προϊόντα χρειάζονται πολύ περισσότερη βοήθεια και γρήγορη εξυπηρέτηση από τις ελληνικές κτηνιατρικές και γεωπονικές υπηρεσίες, γιατί οι ελληνικές εταιρείες προσπαθούν να διεισδύσουν στην αγορά, ενώ στις χώρες προορισμού τους εξυπηρετεί οποιαδήποτε καθυστέρηση εισαγωγής για να εμποδίσουν εισαγωγές ανταγωνιστικών προϊόντων.
ΘΑ ΣΑΣ ΔΩΣΩ ένα πρόσφατο παράδειγμα από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ντουμπάι συγκεκριμένα, γιατί τέτοιες μεγάλες καθυστερήσεις αντιμετωπίσαμε και στη Σαουδική Αραβία, ώσπου να συγχρονιστούν τα ελληνικά κτηνιατρικά πιστοποιητικά με αυτά που ζητούσαν στις χώρες αυτές. Οι χώρες αυτές έχουν δημιουργήσει μεγάλες υπηρεσίες σαν το FDA των ΗΠΑ και του Καναδά για την εισαγωγή τροφίμων.
ΣΤΟ ΝΤΟΥΜΠΑΙ έχουμε βρει αντιπρόσωπο εισαγωγέα. Οι διαδικασίες, όμως, είναι μεγάλες, έχουμε ξεπεράσει τον έναν χρόνο, ζήτησαν να στείλουμε πιστοποιητικά από διεθνή πιστοποιημένα εργαστήρια (με τα οποία συνεργαζόμαστε) και εν συνεχεία να κάνουν και εκείνοι εξετάσεις στο προϊόν και στις συσκευασίες που θα εξαχθούν (με ετικέτα κ.λπ.) Το μέλι και όλα τα κτηνοτροφικά προϊόντα σε όλα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ρυθμίζονται από τη ΜΟΑΤ (Ministry of Industry and Advanced Technology), που απαιτεί την πιστοποίηση ECAS (Emirates Conformity Assessment Scheme). Η πιστοποίηση αυτή έχει ισχύ για έναν χρόνο. Το σήμα του ECAS πρέπει εν συνεχεία να μπει και στις ετικέτες. Όλη αυτή η διαδικασία ήθελε μεγάλη υπομονή και επιμονή.
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ θέματα έχουν δημιουργηθεί και στις εξαγωγές προς την Κίνα. Στην αρχή οι εξαγωγές προς τη μεγάλη χώρα της Ασίας ήταν ρυθμισμένες, κυρίως για γεωργικά προϊόντα. Από ένα σημείο και μετά άλλαξε και εκεί η νομοθεσία και οι εταιρείες πρέπει να ενταχθούν σε μία πλατφόρμα, η οποία όμως έχει αρκετές δυσκολίες. Για τον λόγο αυτό, μάλιστα, έγινε από αρκετούς εξαγωγείς διαμαρτυρία στον αρμόδιο Ευρωπαίο επίτροπο για το θέμα αυτό σε πρόσφατη επίσκεψη κλιμακίου στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ).
ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ θα ήθελα, με βάση την εμπειρία μου τόσα χρόνια στις εξαγωγές και σε δύσκολες χώρες, να δώσω μία μικρή συμβουλή. Πριν αποφασίσει κάποιος εξαγωγέας να απευθυνθεί σε αυτές τις αγορές, θα πρέπει να μελετήσει πολύ προσεκτικά:
- Τη νομοθεσία σχετικά με τα προϊόντα που πρόκειται να εξάγει.
- Τις συνθήκες, τα συναλλακτικά ήθη και τους κανόνες που διέπουν το εμπόριο στη συγκεκριμένη χώρα, για να είναι απολύτως σίγουρος ότι μπορεί να ανταποκριθεί στις νομοθετικές και άλλες απαιτήσεις των χωρών αυτών.
ΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων παρέχουν όλη την απαραίτητη πληροφόρηση και ειδικά για κάθε προϊόν, αλλά και με τις εμπεριστατωμένες αναφορές και τα reports που στέλνουν.