Της Ντανιέλα Μάλο, προέδρου Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακευτικού Management (ΕΕΦαΜ)
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ της φαρμακοβιομηχανίας στην Ελλάδα έχει δύο θεμελιώδεις διαστάσεις: την εγχώρια και την πολυεθνική. Οι φαρμακευτικές εταιρείες είναι είτε ελληνικές-οικογενειακές κατά κύριο λόγο, είτε θυγατρικές πολυεθνικών εταιρειών. Σε αυτές τις δύο διαστάσεις παρατηρούμε διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα: π.χ. μια ελληνική εταιρεία προσανατολισμένη στην παραγωγή για να ανταποκρίνεται στην ελληνική αγορά και στις εξαγωγές, μια άλλη ελληνική εταιρεία προσανατολισμένη στην αντιπροσώπευση πολυεθνικών οίκων, μια άλλη ελληνική εταιρεία προσανατολισμένη στην παραγωγή γενοσήμων, μια πολυεθνική εταιρεία προσανατολισμένη στην καινοτομία, ενώ μια άλλη προσανατολισμένη στα γενόσημα ή στα προϊόντα αυτοφροντίδας (Consumer HealthCare) κ.ο.κ.
ΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΙ στόχοι, οι κουλτούρες, το διαφορετικό στελεχιακό δυναμικό των δύο βασικών διαστάσεων -για να μη συμπεριλάβουμε τις επιμέρους που προαναφέρθηκαν-, αλλά και η Ελλάδα ως Πολιτεία, με συγκεκριμένο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο και υπερβολικά περιορισμένους οικονομικούς πόρους τα τελευταία 15 χρόνια, επηρεάζουν με θεμελιώδη τρόπο το μέλλον που θα διαγράψει η φαρμακοβιομηχανία τα επόμενα 10 χρόνια.
OΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ πόροι που διατίθενται στην Ελλάδα για τη φαρμακευτική δαπάνη είναι ασφυκτικά περιορισμένοι, εξαιτίας μιας αρχικά ορθής διόρθωσης και στη συνέχεια μιας λανθασμένης και εξαντλητικής εμμονής σε έναν προϋπολογισμό, ανακόλουθο με τις αλλεπάλληλες παγκόσμιες και εθνικές κρίσεις. Κρίσεις που έθρεψαν τον υπερπληθωρισμό και το κόστος παραγωγής.
Με λίγα λόγια, δεν μπορεί η τιμή ενός φαρμάκου να παραμένει σταθερή ή μειούμενη στο διηνεκές και πολύ περισσότερο να παραμένουν τα δημόσια έξοδα σταθερά για όλα τα εγκατεστημένα φάρμακα και καινοτόμα φάρμακα τα τελευταία 15 χρόνια. Το φάρμακο πρέπει να σταματήσει επικοινωνιακά αλλά και ουσιαστικά ν’ αντιμετωπίζεται ως αγαθό. Το φάρμακο είναι προϊόν που προσφέρει το σπουδαιότερο αγαθό στον άνθρωπο: την Υγεία. Επομένως, ως το σημαντικότερο προϊόν δεν μπορεί να μην ακολουθεί κάποιους βασικούς οικονομικούς κανόνες, ούτε θα πρέπει αυτοί οι κανόνες να διαστρεβλώνονται διότι δεν υπάρχει η θέληση για διαρθρωτικές αλλαγές στο σύνολο του τομέα υγείας της Ελλάδας.
ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ φαρμακοβιομηχανίες είναι από τις σπουδαιότερες σε ποιότητα βιομηχανίες, διότι είναι προσανατολισμένες στην ποιότητα παραγωγής και έχουν κερδίσει την ουσία και φήμη στο παγκόσμιο στερέωμα. Επομένως, εάν επιθυμεί η πολιτεία το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να διορθώνεται, οφείλει να πριμοδοτεί την ελληνική φαρμακοβιομηχανία, σε μια διαδικασία εξέλιξης και βελτίωσης των βιομηχανικών μονάδων.
Η ΕΛΛΑΔΑ μπορεί και οφείλει να γίνει επίκεντρο κλινικών μελετών για τα καινοτόμα φάρμακα. Η υπάρχουσα επιστημονική κοινότητα αλλά και επαναπατριζόμενοι επιστήμονες μπορούν να στηρίξουν ουσιαστικές κλινικές μελέτες, προσφέροντας ουσιαστική πρόσβαση των ασθενών σε νέες επαναστατικές θεραπείες. Οι πολυεθνικές εταιρείες, που έχουν ως επίκεντρο της στρατηγικής τους την καινοτομία, μπορούν και επιθυμούν να εντάξουν την Ελλάδα στον χάρτη της Έρευνας & Ανάπτυξης, αρκεί να δημιουργηθεί ένα στέρεο πλαίσιο με κίνητρα που να περιλαμβάνουν ελάχιστη γραφειοκρατία και οικονομικό όφελος.
ΑΥΤΟ που συντελείται με την τεχνητή νοημοσύνη και την κβαντική πληροφορική επηρεάζει ως ένα τσουνάμι με ταχύτητα φωτός τους κοινωνικούς και επιχειρηματικούς τομείς.
ΑΠΟ τη μια πλευρά, οι ενημερωμένοι πολίτες και ασθενείς απαιτούν σε μια ευνομούμενη πολιτεία να έχουν πρόσβαση σε θεραπείες. Από την άλλη, η τεχνολογία θα επιταχύνει την ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων θεραπειών. Στο μέσον βρίσκεται η ηγεσία μιας κοινωνίας που οφείλει να ακολουθήσει τις εξελίξεις.
ΚΑΘΩΣ το άτομο αποκτά ολοένα μεγαλύτερη αξία στη σύγχρονη κοινωνία, οι ατομικές απαιτήσεις αποκτούν αυτόματα και υψηλότερης σημασίας προσοχή από τις φαρμακοβιομηχανίες και την πολιτική ηγεσία. Αυτή η αλλαγή είναι θεμελιώδης και τεράστια σε σύγκριση με τις κοινωνίες των προηγούμενων δεκαετιών και αιώνων.
ΤΕΛΟΣ, ως πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακευτικού Management (ΕΕΦαΜ), οφείλω να αναφερθώ εκτενώς στα στελέχη της ελληνικής και πολυεθνικής φαρμακοβιομηχανίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ της φαρμακοβιομηχανίας, συνάδελφοι που παραδοσιακά χαρακτηρίζονται από υψηλά επιστημονικά standards, αλλά και σκληρή εργασία, παρ’ όλες τις ικανοποιητικές απολαβές, βρίσκονται σε μια κατάσταση συνεχούς αβεβαιότητας και άγχους. Οι συνεχόμενες περικοπές της φαρμακευτικής δαπάνης, οι ασταμάτητες οικονομικές και υγειονομικές κρίσεις, οι ταχύτατες αλλαγές στην τεχνολογία και τη γνώση δημιουργούν ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον, με απαιτήσεις για ψυχική ανθεκτικότητα, συνεχόμενη εκπαίδευση και αποφασιστική προσαρμοστική ικανότητα.
ΠΟΛΛΕΣ φορές, λανθασμένα αποκόπτονται από την παράμετρο της αγωνίας και σύγχυσης τα ηγετικά στελέχη. Και όμως, αυτά είναι που καλούνται να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις μαζί με όλους τους συναδέλφους.
Η ΕΕΦαΜ έχει ως στόχο να αναδεικνύει τις επερχόμενες αλλαγές, να υπογραμμίζει την ουσία αυτών των αλλαγών και να προσφέρει προτάσεις για την εκπαίδευση, τη δικτύωση και την εξέλιξη των στελεχών της φαρμακοβιομηχανίας στην Ελλάδα.
ΑΥΤΟ όμως που είναι σημαντικό να τονιστεί και θεωρώ πως ισχύει για όλα τα στελέχη της φαρμακοβιομηχανίας ανά τον κόσμο, είναι ότι είναι περήφανα που εργάζονται στο σημαντικότερο επιστημονικό, βιομηχανικό και καινοτόμο τομέα της έρευνας, ανακάλυψης, ανάπτυξης και διάθεσης των σημαντικότερων προϊόντων: των φαρμάκων.
