Της Σοφίας Κατσίγιαννη, διδάκτορος Νομικής Αθηνών, προέδρου της κοινωνικής οργάνωσης «Είμαστε Ένα» και αν. γραμματέα Τομέα Τουρισμού του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα τεράστιο πρόβλημα, αυτό της στεγαστικής κρίσης. Το κόστος στέγασης αυξάνεται με αλματώδεις ρυθμούς, καθιστώντας αδύνατη την εξεύρεση αξιοπρεπούς κατοικίας για νέους, φοιτητές και οικογένειες, δημιουργώντας αλυσιδωτά προβλήματα στην ελληνική κοινωνία.
ΤΑ ΕΝΟΙΚΙΑ αυξάνονται συνεχώς και την περίοδο 2018 – 2022 η σωρευτική αύξηση των ενοικίων για κατοικίες που είναι κατάλληλες για οικογένειες άγγιξε το 42,1%. Επιπλέον, το τέταρτο τρίμηνο του 2023 το μέσο ενοίκιο στις περισσότερες περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης ήταν αυξημένο κατά τουλάχιστον 10% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022. Το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο όσον αφορά τη φοιτητική στέγη, καθώς η σωρευτική αύξηση των ενοικίων την περίοδο 2018 – 2022 πλησίασε το 50%.
ΠΑΡΑ τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι άνθρωποι, οι φοιτητές και οι οικογένειες, μέχρι τώρα η κυβέρνηση αρνείται να πάρει ουσιαστικά μέτρα. Για παράδειγμα, στο Εθνικό Σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η μόνη παρέμβαση που προβλεπόταν για το πρόβλημα αυτό είναι η ανακαίνιση 70 κοινωνικών κατοικιών στην Αθήνα και 30 στη Θεσσαλονίκη, δηλαδή μια σταγόνα στον ωκεανό.
ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ, στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω», το οποίο χρηματοδοτεί με δημόσιους πόρους την ανακαίνιση κενών κατοικιών, που σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε ξεπερνούν τις 700.000 σε όλη την Ελλάδα, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το ύψος του ενοικίου που θα ζητηθεί στη συνέχεια. Η μόνη υποχρέωση είναι η ενοικίασή του με συμβόλαιο διάρκειας τριών ετών. Με αυτόν τον τρόπο, οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να ανακαινίζουν τα διαμερίσματά τους χρηματοδοτούμενοι από το κράτος, και μετά να τα ενοικιάζουν σε όποια τιμή θέλουν. Πώς λύνεται το πρόβλημα θα αναρωτηθεί κάποιος.
ΣΙΓΟΥΡΑ η δημιουργία μιας δεξαμενής κοινωνικών κατοικιών που θα διατίθενται προς ενοικίαση με κοινωνικά κριτήρια και χαμηλό αντίτιμο κρίνεται απολύτως επιβεβλημένη και αναμφισβήτητα θα δώσει ανάσες. Πρέπει να κατασκευαστούν νεόδμητες κατοικίες με δημόσια και ευρωπαϊκά κονδύλια στα πρότυπα των πολιτικών που έχουν ακολουθήσει χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία, που αξιοποιώντας το Ταμείο Ανάκαμψης κατασκευάζουν 26.000, 20.000 και 10.000 κατοικίες αντίστοιχα.
ΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ κατοικίες οι οποίες θα διατίθενται στη συγκεκριμένη δεξαμενή, για μια περίοδο που θα ξεπερνάει τα 10 χρόνια, θα παρέχουν φορολογικά κίνητρα ή κίνητρα ανακαίνισης στους ιδιοκτήτες. Εθνικός στόχος πρέπει να είναι η δεξαμενή να φτάσει τις 150.000 κατοικίες σε όλη την Ελλάδα.
ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ αυτό θα δημιουργηθεί ένας ανταγωνισμός που θα οδηγήσει προς τα κάτω τις τιμές στην αγορά του ενοικίου και θα βοηθήσει το σύνολο του πληθυσμού και όχι μόνο τους δικαιούχους των κατοικιών αυτών. Επίσης, πρέπει να υπάρξουν περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση. Δεν μπορούμε να έχουμε άλλες «πολυκατοικίες – ξενοδοχεία» στο κέντρο της Αθήνας. Άλλο πράγμα η ενοικίαση ενός διαμερίσματος που συμπληρώνει το εισόδημα και άλλο πράγμα η εκμετάλλευση ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων με αυτή τη μέθοδο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ, στόχος της κυβέρνησης πρέπει να είναι η μείωση του κόστους ενοικίασης για τους νέους ανθρώπους και ζευγάρια που ξεκινούν τη ζωή τους και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν σπίτι, τη στιγμή που ακόμη και το κόστος ενοικίασης έχει γίνει πλέον απαγορευτικό, με αποτέλεσμα την οπισθοδρόμηση της κοινωνίας, το δημογραφικό πρόβλημα και την κοινωνική ανισότητα.