Τoυ Γεράσιμου Τζέη, προέδρου Επιτροπής Πιστώσεων & Εγγυήσεων, Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος
ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων και των διαρκών γεωπολιτικών ανατροπών, θα θεωρούσε κανείς ως βασικότερο κίνδυνο βιωσιμότητας των επιχειρήσεων την απουσία γρήγορων αντανακλαστικών και ευέλικτων στρατηγικών προσαρμογής σε κάθε έκτακτη συνθήκη ή ανάγκη. H εμπειρία της αγοράς καταδεικνύει ωστόσο ότι μεγαλύτερη απειλή αποτελεί η έλλειψη μετρητών ή αλλιώς το ρίσκο της συναλλακτικής αφερεγγυότητας. Η πολυπλοκότητα των παραμέτρων που συνθέτουν τους πιστωτικούς κινδύνους είναι, μάλιστα, τέτοια, που καθιστά τον έλεγχό τους εξαιρετικά δύσκολο. Το συναλλακτικό ρίσκο των επιχειρήσεων δεν προσδιορίζεται μόνο από ενδογενή στοιχεία, όπως οι δαπάνες, τα έσοδα, τα ταμειακά διαθέσιμα, οι δανειακές υποχρεώσεις, η επενδυτική στρατηγική ή τα ανοικτά υπόλοιπα. Καθορίζονται κυρίως από εξωγενή δεδομένα, όπως η σύνθεση του πελατολογίου, η πιστοληπτική ικανότητα του εκάστοτε πελάτη, οι μέσοι χρόνοι πληρωμών όπως επιβάλλονται από τον ανταγωνισμό, οι επιτοκιακές μεταβολές, οι πληθωριστικές πιέσεις, το ενδεχόμενο απότομης μείωσης της ζήτησης, ή άλλες ευρύτερες οικονομικές εξελίξεις κ.ά.
Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ επιχειρηματίας δείχνει να έχει πλήρη αντίληψη των συναλλακτικών κινδύνων έναντι των οποίων είναι εκτεθειμένος. Η ανησυχία του αυτή τον καθιστά περισσότερο ώριμο στο να αναζητεί λύσεις ικανές να περιορίσουν το ρίσκο του συναλλακτικού κινδύνου. Μια από τις χαρακτηριστικότερες και τις πλέον αποδοτικές εναλλακτικές είναι, ομολογουμένως, οι ασφαλίσεις πιστώσεων και εγγυήσεων, η ζήτηση των οποίων καταγράφει χρόνο με τον χρόνο προοδευτική άνοδο, αποτυπώνοντας τη σταδιακή στροφή των επιχειρήσεων προς την ασφάλιση ανάλογων κινδύνων.
ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ, το 12μηνο του 2022 οι πιστώσεις εμφάνισαν αυξημένη παραγωγή κατά 2,04% έναντι του 2021, στα 52,2 εκατ. ευρώ, και οι εγγυήσεις οριακή αύξηση 0,71%, στα 18,2 εκατ. ευρώ. Σαφώς ταχύτεροι ήταν οι ρυθμοί ανάπτυξης των δύο αυτών υποκλάδων ασφάλισης το 2023. Βάσει και των τελευταίων διαθέσιμων στοιχείων που αφορούν την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου, οι πιστώσεις εμφάνισαν αύξηση παραγωγής κατά 6,7% στα 48,1 εκατ. ευρώ και οι εγγυήσεις άνοδο 32,4% στα 22,5 εκατ. ευρώ, ένα[1]ντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2022. Βάσει, μάλιστα, όλων των ενδείξεων, εκτιμάται ότι ανάλογες θα είναι οι επιδόσεις και στο σύνολο του περσινού 12μήνου.
Η ΑΝΩΤΕΡΩ εξέλιξη μόνο ως τυχαία δεν θα πρέπει να εκληφθεί. Το γεγονός ότι, διεθνώς, τα ανοικτά γεωπολιτικά μέτωπα διευρύνονται, δημιουργεί από μόνο του μια ιδιότυπη ανασφάλεια στο επιχειρηματικό κοινό, όπως εξάλλου και οι νομισματικές κρίσεις. Ανασφάλειες προκαλούν στην αγορά και οι όποιες αρνητικές επιδράσεις από την κλιματική αλλαγή. Τα συχνά πλέον ακραία καιρικά φαινόμενα προκαλούν ζημιές άνευ προηγουμένου, επιδρώντας και στις συναλλαγές. Το σαρωτικό πέρασμα ενός καταστροφικού καιρικού φαινομένου παρασέρνει στο διάβα του εγκαταστάσεις, εξοπλισμούς, εμπορεύματα… ολόκληρες επιχειρήσεις, αφήνοντας στο… κενό τις υποχρεώσεις τους.
ΣΥΓΚΥΡΙΕΣ όπως οι ανωτέρω ενέχουν αναμφίβολα συνέπειες και για την εγχώρια αγορά, με τις επιχειρήσεις στην πλειονότητά τους να καθίστανται περισσότερο αυστηρές στην πιστοληπτική τους πολιτική, φοβούμενες όλο και περισσότερο τον κίνδυνο της ελλειμματικής ρευστότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η 1 στις 2 αναζητεί ανάλογη κάλυψη προσφεύγοντας στις ασφαλίσεις πιστώσεων.
ΣΤΟΧΟΣ; Η διασφάλιση της ομαλής ροής των ταμειακών πόρων, μέσω μείωσης του συναλλακτικού κινδύνου και κυρίως περιορισμού -στο μέτρο του δυνατού- των ανοικτών υπολοίπων στις συναλλαγές. Το πιστωτικό ρίσκο αποτελεί, λοιπόν, έναν εκ των σοβαρότερων κινδύνων που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια εταιρεία, όταν μάλιστα οι 6 στις 10 συναλλαγές εκτελούνται επί πιστώσει.
ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΣ αποδεκτό ότι ο «ξαφνικός θάνατος» μιας επιχείρησης εκλαμβάνεται ως η βασικότερη παρενέργεια από την έλλειψη ρευστότητας. Στο μεταξύ, η προστασία του επιχειρηματία από ανάλογους κινδύνους δεν αποτελεί το μοναδικό ανταποδοτικό όφελος το οποίο προσφέρει η ασφάλιση πιστώσεων. Μέσω αυτής ο ασφαλισμένος:
- Έχοντας εξασφαλισμένες τις πιστώσεις του, απολαμβάνει ευκολότερη και κυρίως φθηνότερη πρόσβαση στο τραπεζικό χρήμα.
- Γνωρίζει την πιστοληπτική ικανότητα των μεγαλύτερων πελατών του, με αποτέλεσμα να λαμβάνει αποφάσεις μειωμένου ρίσκου.
- Αποκτά ένα περισσότερο υγιές χρηματοοικονομικό προφίλ, που τον βοηθά να καταλήγει ταχύτερα και με μεγαλύτερη επιτυχία σε στρατηγικές συμφωνίες (εξαγορές, συγχωνεύσεις κ.ά.).
- Σε εποχές υψηλών επιτοκίων έχει τη δυνατότητα εκχώρησης των ασφαλισμένων πιστώσεών του, με χαμηλότερη επιτοκιακή επιβάρυνση.
- Λαμβάνει σε βάθος γνώση και πολύτιμο πληροφοριακό υλικό για αγορές -κλαδικές ή και εθνικές- στις οποίες σχεδιάζει να επεκταθεί.
ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ, οι ασφαλίσεις πιστώσεων λειτουργούν ως ένα σύνθετο πολυεργαλείο για τον επιχειρηματία, που αποδίδει τα μέγιστα και αποσβένει σχεδόν πλήρως το κόστος ασφάλισης, μετατρέποντας την προμήθεια των ασφαλιστικών υπηρεσιών από ένα πάγιο λειτουργικό έξοδο σε μια σημαντικότατη, κομβική επενδυτική απόφαση.
