Του Νικόλαου Α. Φραγκιαδάκη, λογιστή – φοροτεχνικού και CEO της NAF Accounting.Tax. Consulting
ΜΕΓΑΛΗ αναστάτωση έχει επιφέρει η διάταξη για το ξεπάγωμα των τριετιών, δηλαδή της προϋπηρεσίας που προσμετράται για τον καθορισμό των κατώτατων αποδοχών των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Είναι απόλυτα φυσιολογικό, οι εργαζόμενοι και ιδιαίτερα εκείνοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό να προσδοκούν αύξηση αποδοχών μέσα στο 2024, συμπαρασυρόμενοι και από δημοσιογραφικές αλλά και πολιτικές αστοχίες σχετικά με τον χρόνο κτήσης του δικαιώματος στην αύξηση των αποδοχών.
ΜΕ ΤΟ ΆΡΘΡΟ 33 του ν. 5053/2023 αίρεται, από 1ης Ιανουαρίου 2024, η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων,
κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, περιλαμβανόμενων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. Με απόλυτο στόχο να γίνει κατανοητό από όλους τους άμεσα ενδιαφερόμενους ή μη, παραθέτω το πλαίσιο σε μορφή ερώτησης – απάντησης.
1. Ποια προϋπηρεσία λαμβάνεται υπόψη;
ΩΣ ΧΡΟΝΟΣ προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τις 14/2/2012 και μετά την 1η Ιανουαρίου 2024.
2. Ποια είναι η προσαύξηση;
ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ εργαζομένους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο:
Α) Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και συνολικά σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία εννέα ετών και άνω.
Β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.
3. Τελικά, ποιοι θα δουν αύξηση;
Η ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ διάταξη έχει προκαλέσει πολλές προσδοκίες στους εργαζομένους ότι θα λάβουν αυξήσεις, αρχής
γενομένης από 1ης Ιανουαρίου 2024.
Για να γίνει αυτό πρέπει να συνυπολογιστούν πολλοί παράγοντες. Πρώτος και κύριος παράγοντας είναι ότι η διάταξη αφορά μόνο όσους αμείβονται με ή πέριξ του κατώτατου μισθού. Και λέω πέριξ, διότι υπάρχει η παρακάτω ρήτρα συμψηφισμού: Εάν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών.
Δεύτερος παράγοντας είναι ο χρόνος προϋπηρεσίας, καθώς λανθασμένα υπάρχει η αντίληψη ότι εφόσον ξεκλείδωσαν οι τριετίες τότε ξαφνικά όλοι, ως διά μαγείας, θα λάβουν 1.014 ευρώ. Όχι. Διότι ως προς τον προσδιορισμό της προϋπηρεσίας, για το χρονικό διάστημα από τις 14/2/2012 έως και τις 31/12/2023:
- καμία αξίωση δεν γεννάται,
- δεν οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων,
- ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τις 14/2/2012 έως και τις 31/12/2023. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι που ξεκίνησαν τον εργασιακό τους βίο από 15/2/2012 και μετά, θα δουν την πρώτη αύξηση από 1ης Ιανουαρίου 2027 και μετά!
ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ παραδείγματα ελπίζω να είναι διαφωτιστικά.
- Παράδειγμα 1: Εργαζόμενος χωρίς προϋπηρεσία και αμοιβή με τον κατώτατο μισθό (780 ευρώ) θα δικαιούται προσαύξηση 10% και νέο μισθό 858 ευρώ από 1ης Ιανουαρίου 2027.
- Παράδειγμα 2: Εργαζόμενος με 8 έτη και 11 μήνες προϋπηρεσία (μέχρι τις 14/2/2012) και μισθό 950 ευρώ, μόλις συμπληρώσει και την τρίτη τριετία (έναν μήνα μετά την 1η Ιανουαρίου 2024) θα δικαιούται νέο μισθό (τουλάχιστον) 1.014 ευρώ.
- Παράδειγμα 3: Εργαζόμενος με μηδέν έτη προϋπηρεσία (μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012) και μισθό 1.600 ευρώ δεν θα έχει καμία αλλαγή στις αποδοχές του, καθώς ο καταβαλλόμενος μισθός του υπερβαίνει κατά πολύ τον κατώτατο.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ, είναι πολύ σημαντικό να αυξάνονται οι αποδοχές των εργαζομένων, όπως θα γίνει και φέτος με την περαιτέρω αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού, όμως οι αναπροσαρμογές αυτές θα πρέπει να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο.
