Του Αντώνη Νικολόπουλου – Μαριόλη, δημοσιολόγου, γενικού συμβούλου ΑΔΕΔΥ
Ο ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) που ιδρύθηκε με τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) και συμπληρώθηκε με τον νόμο Βρούτση (ν.4620/2020), είναι από το 1934 (έτος έναρξης λειτουργίας του ΙΚΑ με τον νόμο 6298/1934 της κυβέρνησης Π. Τσαλδάρη) η σημαντικότερη μεταρρύθμιση-τομή για το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας. Και το αναφέρουμε αυτό παρότι η δημιουργία του e-ΕΦΚΑ οφείλεται στις μνημονιακές δεσμεύσεις που είχε αναλάβει η χώρα μας έναντι των δανειστών της και τρόπον τινά μας επιβλήθηκε στα πλαίσια της βίαιης δημοσιονομικής αναπροσαρμογής και του περιορισμού των ελλειμμάτων.
ΣΗΜΕΡΑ, ΚΑΘΩΣ «κλείνουν» έξι χρόνια από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του (1η Ιανουαρίου 2017), «κτίζεται» κυριολεκτικά ο ΕΦΚΑ της σύγχρονης εποχής, παρά τις αντιξοότητες που προκύπτουν (όπως αυτή της πανδημίας), αλλά και τις δυσκολίες που υπάρχουν, κυρίως σε ό,τι αφορά την υλικοτεχνική υποδομή (πεπαλαιωμένοι υπολογιστές, ανυπαρξία ενιαίου πληροφοριακού δικτύου) και την έλλειψη στελεχιακού δυναμικού, καθώς μέσα σε αυτά τα έξι χρόνια είχαμε τη συνταξιοδότηση περισσότερων από χιλίων έμπειρων υπαλλήλων, χωρίς να έχει γίνει καμία νέα πρόσληψη, εκτός κι αν θεωρηθούν «νέες προσλήψεις» η μονιμοποίηση των 140 συμβασιούχων που έγινε με τον νόμο Βρούτση!
Η ΑΡΧΙΚΑ δυσχερής κατάσταση που επικράτησε κατά τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας του ΕΦΚΑ, σχετιζόμενη σε μεγάλο βαθμό και με τη διοικητική αταξία που υπήρξε με την κατάργηση των πρώην ταμείων και την έλλειψη οργανογράμματος, φαίνεται, με αφετηρία το 2020, να αναστρέφεται. Και χάρη στην υπερπροσπάθεια αλλά και το φιλότιμο των εργαζομένων του δημιουργούνται εκείνες οι προοπτικές ώστε να αποκτήσουμε επιτέλους ως χώρα έναν σύγχρονο Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.
ΤΟ 2025 χαρακτηρίζεται από τα στελέχη αλλά και τη διοίκηση του e-ΕΦΚΑ ως χρονιά-ορόσημο, διότι τότε αναμένεται η ολοκλήρωση δύο σημαντικότατων έργων, που θα βελτιώσουν εντυπωσιακά τη σημερινή εικόνα.
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ: 1. Αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ-ΕΦΚΑ), κομμάτια του οποίου θα ξεκινήσουν σταδιακά να τίθενται σε λειτουργία από το 2024. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ο e-ΕΦΚΑ θα αποκτήσει ένα ψηφιακό εργαλείο, μέσω του οποίου θα μπορούν οι υπηρεσίες του να έχουν πρόσβαση στην ενιαία βάση δεδομένων που θα έχει δημιουργηθεί (σήμερα υπάρχουν 88 βάσεις), η οποία θα περιέχει και το σύνολο των αρχείων από τα πρώην ταμεία, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων είναι σήμερα χειρόγραφο. Επιπλέον, η λειτουργία του ΟΠΣ-ΕΦΚΑ θα συμβάλει στην επέκταση και διεύρυνση των ηλεκτρονικών και ψηφιακών εφαρμογών και σε άμεσο χρόνο (on line) στην εξυπηρέτηση εκατ. ασφαλισμένων. Ταυτόχρονα, μέσω του ΟΠΣ ΕΦΚΑ, στα πλαίσια της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου, θα υπάρχει προσβασιμότητα των υπηρεσιών του φορέα σε βάσεις δεδομένων άλλων οργανισμών, όπως είναι η ΑΑΔΕ, η ΔΥΠΑ, ο ΕΟΠΥΥ, τα ληξιαρχεία κ.λπ., μειώνοντας δραστικά τους σημερινούς χρόνους εξυπηρέτησης των πολιτών.
2. Αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η πολυπόθητη ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των ασφαλισμένων για την προ του 2002 χρονική περίοδο. Όταν θα συμβεί αυτό, δεδομένου ότι για το μετά το 2002 χρονικό διάστημα έχουμε ήδη μέσω της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) ψηφιοποιημένη την ασφαλιστική ιστορία, πλέον στη βάση δεδομένων του ΟΠΣ-ΕΦΚΑ θα έχουμε ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο των ασφαλισμένων της χώρας (δηλαδή το σύνολο των ημερών ασφάλισής τους, των αποδοχών τους, των καταβληθεισών εισφορών τους κ.λπ.), γεγονός που θα διευκολύνει τα τμήματα απονομών συντάξεων να εκδίδουν σε «χρόνο μηδέν», τόσο την απόφαση για την κύρια σύνταξη όσο και για την επικουρική, αλλά και για το εφάπαξ. Έτσι, όσο κι αν κινδυνεύουμε να αναφέρουμε κάτι το χιλιοειπωμένο και υπερβολικό, ίσως πράγματι στις αρχές του 2026 ζήσουμε τη στιγμή και δούμε να βγαίνουν οι συνταξιοδοτικές αποφάσεις με το «πάτημα ενός κουμπιού»!
ΤΟΥΤΩΝ δοθέντων κι έχοντας πάντοτε κατά νου τις επερχόμενες εξελίξεις λόγω τεχνητής νοημοσύνης (TN), μπορούμε συμπερασματικά να πούμε ότι πράγματι αυτή τη στιγμή «κτίζεται» ο ΕΦΚΑ του μέλλοντος και γι’ αυτό και υπάρχουν δικαιολογημένα προσδοκίες ότι το 2025 θα είναι ένα έτος-ορόσημο, που θα αλλάξει συθέμελα και προς το καλύτερο το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας, προς όφελος πάντα των εκατομμυρίων ασφαλισμένων του, αλλά και του συνόλου της κοινωνίας μας.