Της Κάθης Χριστίδου Πρόεδρος Δ.Σ. του ΣΕΣΜΑ (Σύνδεσμος Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος)
H ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ κοινότητα της χώρας έχει υψηλές προσδοκίες από τη νέα κυβέρνηση ότι θα υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για ενίσχυση της απασχόλησης, της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας αξιοποιώντας τους πόρους και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που είναι διαθέσιμα, το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας – ΤΑΑ, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
ΜΕΤΑ ΑΠΟ μία μακρά περίοδο κρίσεων, η ελληνική επιχειρηματικότητα βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο, πρωτοστατώντας στο εθνικό στοίχημα ανάκαμψης και πρωτοπορίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις πρώτες κιόλας προσκλήσεις του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022 υπήρξε τόσο μεγάλη ανταπόκριση από τον επιχειρηματικό κόσμο, καθώς σύμφωνα με ανακοινώσεις του υπουργείου οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί ανέρχονται σε 1 δισ. ευρώ για τη Μεταποίηση, 1,6 δισ. ευρώ για τον Τουρισμό και σχεδόν 500 εκατ. ευρώ για την Αγροδιατροφή. Συνολικά 1.293 επενδυτικά σχέδια υποβλήθηκαν στα τρία καθεστώτα. Νέες προσκλήσεις είναι τώρα ανοικτές, τόσο για τη Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα όσο και για τον Τουρισμό, χωρίς ωστόσο να έχουν ολοκληρωθεί οι αξιολογήσεις των αιτήσεων των ως άνω προσκλήσεων!
ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ στα πλαίσια της αίτησης έχουν εξασφαλίσει την απαραίτητη ιδία συμμετοχή, έχουν λάβει την απαιτούμενη προέγκριση δανείου, έχουν ωριμάσει αδειοδοτικά τα έργα τους και ετοιμάζονται άμεσα να προχωρήσουν σε έναρξη των επενδύσεων που θα στηρίξουν την αγορά εργασίας με πλήθος νέων θέσεων, τόσο κατά τη διάρκεια υλοποίησης των επενδύσεων όσο και κυρίως κατά την παραγωγική τους λειτουργία.
ΟΜΩΣ ΤΙΘΕΤΑΙ σοβαρό ζήτημα επάρκειας των διαθέσιμων πόρων του Αναπτυξιακού Νόμου. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις προκηρύξεις των σχετικών καθεστώτων, ο συνολικός προϋπολογισμός εκάστου καθεστώτος ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 75 εκατ. ευρώ αφορούν το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής και 75 εκατ. ευρώ τα είδη ενίσχυσης της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης. Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός επαρκεί μόνο για ένα μικρό μέρος των σχεδίων, και ως εκ τούτου κινδυνεύουν να μην υλοποιηθούν οι επενδύσεις, αλλά και οι πάνω από 15.000 νέες θέσεις εργασίας, που, με βάση τις ανακοινώσεις του υπουργείου, αυτές θα δημιουργήσουν.
ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ να μην υλοποιηθούν επενδύσεις, στη βάση περιορισμών που τίθενται χωρίς ουσιαστικό λόγο. Εν προκειμένω, ο περιορισμός των πόρων για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων που αξιοποιούν το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής δεν ευσταθεί. Πρόκειται επί της ουσίας για έσοδα που δεν θα εισπράξει το κράτος από τη φορολογία των κερδών των επιχειρήσεων σε ένα βάθος 15ετίας και υπό την προϋπόθεση επαρκούς κερδοφορίας των επιχειρήσεων αυτών. Πιο συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις έχουν το δικαίωμα να αρχίσουν να αξιοποιούν το φορολογικό αυτό κίνητρο μετά την πιστοποίηση της υλοποίησης του 50% της επένδυσης, μέχρι το ένα τρίτο αυτού έως την πλήρη ολοκλήρωση της επένδυσης και πλήρως από την ολοκλήρωση της επένδυσης και εντός δεκαπέντε (15) φορολογικών ετών από το έτος θεμελίωσης του δικαιώματος χρήσης της ωφέλειας.
ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ να χαθούν θέσεις εργασίας, ενώ μπορούν να διοχετευθούν πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) για την κάλυψη των κονδυλίων του Αναπτυξιακού Νόμου, αξιοποιώντας ενδεικτικά τον ειδικό πυλώνα του ΤΑΑ για την εξωστρέφεια, του οποίου τις προδιαγραφές πληρούν τα επενδυτικά σχέδια που υποβλήθηκαν στο καθεστώς «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων».
ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες ΜμΕ είναι η δυσκολία πρόσβασης στη χρηματοδότηση. Μεγάλο μέρος αυτών είναι αποκλεισμένες από τα πιστωτικά ιδρύματα και άρα ουσιαστικά αποκλείονται από το πρόγραμμα δανεισμού του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) που υλοποιείται μέσω των τραπεζών. Ο Αναπτυξιακός Νόμος ως χρηματοδοτικό εργαλείο διευκολύνει σημαντικά την πρόσβαση των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση.
ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΕΠΩΣ κρίσιμης σημασίας η αύξηση των πόρων προκειμένου να είναι επαρκείς ώστε να χρηματοδοτηθούν όλες οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στον πρώτο κύκλο των καθεστώτων «Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα» και «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων», οι οποίες βέβαια πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις και συγκεντρώνουν την απαιτούμενη βαθμολογία. Άλλωστε πρόκειται για μία ορθή, πάγια μέχρι τώρα πρακτική.
ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ σημαντικό να στηριχθούν οι επιχειρήσεις που επιλέγουν να επενδύσουν στην Ελλάδα, παρά τις ανταγωνιστικές ενισχύσεις που χορηγούνται στο εξωτερικό και είναι άμεσα ανταγωνιστικές στην προσέλκυση επενδύσεων, παρέχουν καλύτερους φορολογικούς συντελεστές, σταθερότερο οικονομικό περιβάλλον κ.ά. Μόνο μέσα από τη στήριξη επενδυτικών πρωτοβουλιών μπορεί να ανακάμψει πραγματικά η ελληνική οικονομία και να καταστεί ανταγωνιστική. Ειδικότερα δε σε μία περίοδο που η μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού, η αύξηση του κόστους δανεισμού, η αύξηση του κόστους των υλικών, των α’ υλών και των μεταφορικών και ο ανταγωνισμός που υφίστανται οι ελληνικές επιχειρήσεις από τη διεθνή αγορά δυσχεραίνουν κατά πολύ την υλοποίηση επενδύσεων.