Του Ιωάννη Τζανάκου, μέλους Δ.Σ. και στελέχους του Ευρωπαϊκού Χρηματοπιστωτικού Τομέα με εξειδίκευση στα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ταμεία και την ιδιωτική ασφάλιση
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ νομοθεσία δίνει σαφή προσανατολισμό σε όλα τα νομικά πρόσωπα να ανανεώσουν την κουλτούρα τους, ώστε να προστατεύουν το οικοσύστημα (stakeholders) όπου δραστηριοποιούνται και να ενεργούν με γνώμονα ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Πλέον, οι Κανονισμοί και οι Οδηγίες της Ε.Ε. που ψηφίζονται, υλοποιούνται μέσω της πολλαπλότητας των απόψεων των ενδιαφερόμενων μερών. Αυτά διευκολύνουν την ευρωπαϊκή διαβούλευση με τους διάφορους φορείς. Τα μέλη τους είναι εμπειρογνώμονες, εκπρόσωποι των κλάδων, δικαιούχοι και καταναλωτές, επαγγελματίες χρήστες, εκπρόσωποι εργαζομένων, εργοδότες και ακαδημαϊκοί. Εν συνόλω, την παρούσα στιγμή αναγνωρίζουν ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα αντιμετωπίζει διάφορες προκλήσεις, με σημαντικότερες την αύξηση των επιτοκίων, του κινδύνου ρευστότητας, των κινδύνων που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή και της γεωπολιτικής αστάθειας.
H ΑΠΕΛΘΟΥΣΑ Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη θητεία της θεμελίωσε τη στρατηγική της Πράσινης Συμφωνίας ως μια δέσμη ενεργειών η οποία έχει στόχο να θέσει την Ευρώπη σε τροχιά προς την πράσινη μετάβαση. Αναφορικά με το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα, αφιέρωσε χρόνο και ενέργεια στην ανάπτυξη της στρατηγικής της για τις επενδύσεις λιανικής. Ειδικά οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές και τα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης, ως εταιρείες δημοσίου ενδιαφέροντος, οφείλουν να λειτουργούν διατηρώντας υψηλό το επίπεδο προστασίας των καταναλωτών, κυρίως παρέχοντας υπηρεσίες που έχουν αξία αλλά και προϊόντα που είναι value for money.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ τον περιορισμό των εξουσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της ασφάλισης και των συντάξεων, ελπίζουμε ότι η επόμενη Επιτροπή θα προωθήσει τη συνταξιοδοτική αποταμίευση και θα αντιμετωπίσει τον χρηματοοικονομικό αναλφαβητισμό των Ευρωπαίων πολιτών. Η γήρανση του πληθυσμού ασκεί πίεση στα διανεμητικά συνταξιοδοτικά συστήματα, η οποία καταλήγει σε μεγαλύτερα κρατικά δημοσιονομικά ελλείμματα ή σε υψηλότερα επίπεδα φτώχειας. Για να μετριαστεί αυτός ο κίνδυνος, θα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι πολίτες να συμπληρώνουν τις δημόσιες συντάξεις με πιο ενεργή συμμετοχή σε επαγγελματικά και ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα. Αυτό θα τους επιτρέψει να αποταμιεύουν περισσότερο για τη συνταξιοδότηση και να επενδύουν στις κεφαλαιαγορές δημιουργώντας επαρκές εισόδημα κοντά στη σύνταξη.
ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ στιγμή σχεδιάζονται διάφορες πρωτοβουλίες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ήδη, συζητούνται πολιτικές για τη χρήση της ψηφιακής νοημοσύνης και τη σύνδεση της ψηφιακής τεχνολογίας και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Κάποιες πρωτοβουλίες μάλιστα εξετάζουν τη βελτίωση της διαθεσιμότητας των δεδομένων και την ηθική χρήση αυτών που θα συλλέγονται μέσω διάφορων νέων συστημάτων παρακολούθησης. Ταυτόχρονα, προχωράει από τη διαμόρφωση στην υλοποίηση ο Κανονισμός για την Ψηφιακή Επιχειρησιακή Ανθεκτικότητα του Χρηματοπιστωτικού Τομέα «DORA», ο Κανονισμός που ρυθμίζει τις ψηφιακές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες των κρυπτονομισμάτων «MiCA» και ο Κανονισμός περί γνωστοποιήσεων αειφορίας στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών «SFDR».
ΟΛΕΣ οι παραπάνω πρωτοβουλίες και στρατηγικές αναδεικνύουν το εξής παράδοξο: Από τη μια πλευρά, πολλοί πολίτες και ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπερβολικά παρεμβατική, ενώ από την άλλη πολλοί συμφωνούν ότι θα ήταν χρήσιμο να οργανωθεί περαιτέρω η ενιαία εσωτερική αγορά, ώστε να επωφεληθούν οι Ευρωπαίοι πολίτες από τις οικονομίες κλίμακας, τον μεγαλύτερο ανταγωνισμό και το χαμηλότερο κόστος. Ωστόσο, αποδεικνύεται όλο και πιο δύσκολο να συμβιβαστούν αυτές οι δύο θέσεις.
ΠΑΝΤΩΣ, σε ένα τόσο σύνθετο περιβάλλον, με την τεχνολογία να μεταβάλλεται με καταιγιστικούς ρυθμούς, οι πόροι και οι ικανότητες κάθε οργανισμού πρέπει να προσαρμόζονται ή και να αλλάζουν αυτόνομα, αν είναι δυνατόν. Με τις σημερινές συνθήκες, το καθήκον κάθε διοίκησης είναι να προετοιμάζεται και να δρα προληπτικά, μετρώντας λελογισμένα τους κινδύνους που αντιμετωπίζει, έχοντας επίγνωση του μέτρου του δυνατού, ώστε οι στρατηγικές της να εξελίσσονται διαδραστικά και να συμπλέουν με τις αλλαγές που συμβαίνουν στο εξωτερικό περιβάλλον.
