Του Παύλου Ραβάνη, προέδρου του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας
ΑΠΟΤΕΛΕΙ κοινή ομολογία ότι οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις υστερούν σημαντικά σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη και τη μετάβασή τους στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, η οποία ήρθε για εξαλείψει τα όρια μεταξύ του φυσικού με τον ψηφιακό κόσμο. Η συνεχής ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας είχε ως αποτέλεσμα, τα τελευταία χρόνια, τη δημιουργία νέων επαγγελμάτων, αλλά και την εξαφάνιση ορισμένων άλλων.
ΩΣΤΟΣΟ αυτή τη στιγμή στη χώρα υπάρχουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις δύο ταχυτήτων:
Οι λίγες επιχειρήσεις που έχοντας την απαιτούμενη ρευστότητα έχουν ήδη κάνει επενδύσεις σε αυτή τη δύσκολη οικονομικά περίοδο, και έχουν καταφέρει να βρίσκονται σε τροχιά, αυτού που ονομάζουμε «4η Βιομηχανική Επανάσταση» και πράσινη μετάβαση,
Και η πλειονότητα των επιχειρήσεων που εξακολουθούν να στηρίζονται στον παραδοσιακό τρόπο λειτουργίας και παραγωγής και αντιμετωπίζουν ήδη σημαντικά προβλήματα στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που έρχονται.
Η ΑΤΜΟΜΗΧΑΝΗ της ελληνικής οικονομίας θα είναι πλέον οι επιχειρήσεις που κατάφεραν να επενδύσουν στην καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες και έχουν σημαντική πρόοδο με την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων. Η ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων είναι πλέον μονόδρομος για τη βιωσιμότητά τους και τη μετάβασή τους στη νέα εποχή. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καλούνται να διαβούν τις «συμπληγάδες» του αυξανόμενου κόστους λειτουργίας και της περιορισμένης ρευστότητας, την ώρα μάλιστα που η συντριπτική πλειονότητά τους εξακολουθεί να παραμένει αποκλεισμένη από τον τραπεζικό δανεισμό.
ΓΙΑ ΤΙΣ επιχειρήσεις που έχουν ήδη κάνει τα πρώτα τους βήματα στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις, ώστε να μειωθεί η φορολόγησή τους, αλλά κα να επιδοτηθούν για την πραγματοποίηση νέων επενδύσεων, που θα οδηγήσουν στην αύξηση των θέσεων απασχόλησης.
Απαιτείται να υπάρξει στροφή του ενδιαφέροντος σε παραγωγικούς κλάδους, που έχουν μέλλον, προοπτικές, χαρακτηρίζονται από καινοτομία και εξωστρέφεια και φυσικά δημιουργούν θέσεις εργασίας, με προοπτική, όχι ευκαιριακή απασχόληση.
ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ προτεραιότητα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου είναι η στήριξη των τεχνικών επαγγελμάτων. Πρέπει να αναδειχθούν οι σημαντικές ελλείψεις των κλάδων σε πόρους, σε ανθρώπινους, από πλευράς εξειδικευμένου δυναμικού, σε επιμόρφωση, αλλά και στα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και στην πρόσβαση στη στοχευμένη χρηματοδότηση, που να στηρίζει πραγματικά τον μικρό και πολύ μικρό επιχειρηματία.
ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ χιλιάδες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες είτε απορρίπτονται από τις τράπεζες στην προσπάθειά τους να λάβουν δάνειο είτε αποφεύγουν εξαρχής να απευθυνθούν στις τράπεζες για δανεισμό, γνωρίζοντας ότι θα βρουν τις πόρτες κλειστές. Το πρόβλημα έχει επισημανθεί επανειλημμένα στον δημόσιο διάλογο, χωρίς όμως να καταγράφεται κάποια σημαντική βελτίωση. Αυτές οι επιχειρήσεις πρέπει να στηριχθούν, προκειμένου να προχωρήσουν και να εξελίξουν τον τρόπο παραγωγής τους για να μεταβούν στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, σε συνδυασμό ασφαλώς με την πράσινη ανάπτυξη.
ΕΙΝΑΙ γεγονός, ότι η προοπτική αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δημιούργησε σημαντικές προσδοκίες. Θεωρήσαμε ότι πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία να αποκτήσουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρόσβαση σε ενισχύσεις και σε ευνοϊκή δανειοδότηση, για να επενδύσουν σε στρατηγικούς για την ανάπτυξή τους τομείς: στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην εξωστρέφεια, στην ενσωμάτωση καινοτομιών, στην πράσινη μετάβαση.
ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ, όμως, ο σχεδιασμός αυτός φαίνεται ως τώρα να ευνοεί τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις – αυτές που ήδη έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό. Ο μεγάλος όγκος των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων -εκείνων δηλαδή που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από τις δανειοδοτικές δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης- παραμένει εκτός, λόγω αδυναμίας κάλυψης των τραπεζικών κριτηρίων χρηματοδότησης.
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ εμπόδια παρουσιάζονται και όσον αφορά τις δράσεις του ΕΣΠΑ.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, τα προγράμματα χρηματοδότησης αφορούν το 6% των ΜμΕ, ενώ ο τραπεζικός δανεισμός μόλις στο 3,8%. Για τις υπόλοιπες, εξακολουθούν να έχουν την πόρτα κλειστή. Δεν νοείται βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ, άμεσα, μια νέα προσέγγιση – κυρίως από την πλευρά της πολιτείας, αλλά και από την πλευρά των τραπεζών. Είναι ευθύνη της πολιτείας να λάβει μέτρα διόρθωσης. Οφείλει να αξιοποιήσει νέα εργαλεία, τα οποία θα επιτρέψουν να αυξηθεί ο αριθμός των μικρών επιχειρήσεων στη χώρα. Οφείλει να ανασχεδιάσει τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του νέου ΕΣΠΑ, ώστε να μπορέσουν να υπαχθούν σε αυτές περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις – που σήμερα είναι αποκλεισμένες.
ΤΟ ΒΙΟΤΕΧΝΙΚΟ Επιμελητήριο της Αθήνας έχει προτείνει μεταξύ άλλων τις εξής παρεμβάσεις:
Επιδότηση Επιτοκίου Δανεισμού
Για επιχειρήσεις με δράσεις εξαγωγικού χαρακτήρα, κατά 50%, με παράλληλη δέσμευση του δανειολήπτη για την αύξηση των θέσεων εργασίας.
Εναλλακτικές Πηγές Χρηματοδότησης
Έχει ανακοινωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) θα θέσει σε εφαρμογή πενταετές πρόγραμμα δανείων και επενδύσεων στην Ελλάδα. Τα επιμελητήρια πρέπει να συνεργαστούν με την Τράπεζα, ώστε να αρχίσει να χορηγεί δάνεια σε τομείς που δεν επιδέχονται αμφισβητήσεων, όπως η χρηματοδότηση των υπηρεσιών και του εμπορίου.
Ενίσχυση Μικρής Τραπεζικής με πρωτοβουλία των Επιμελητηρίων.
ΜΟΝΟ μέσω της οικονομικής στήριξης θα καταφέρουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να παράγουν με σύγχρονες μεθόδους, φιλικές προς το περιβάλλον, νέα ανταγωνιστικά προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, που θα μπορούσαν να εξαχθούν σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.