Δρ. Βενετία Κουσία, Πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης του Ελληνο-αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου
ΣΕ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ηλεκτρονική έρευνα που πραγματοποίησαν το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και η ΔΥΠΑ και η οποία συζητήθηκε με μία πλειάδα εταιρειών από τον ιδιωτικό επιχειρηματικό κόσμο, τεκμηριώθηκαν ορισμένα συμπεράσματα αναφορικά με το ανθρώπινο δυναμικό, τις δεξιότητες και τη σχέση τους με την ανάπτυξη των εταιρειών.
ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ εταιρείες που είχαν ήδη αναπτυξιακή πορεία συνεχίζουν να αναζητούν ανθρώπινο δυναμικό και μετά την πανδημική κρίση. Η ανάπτυξη μπορεί να ανατραπεί ή να σταματήσει από την έλλειψη του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού. Δεν είναι μόνο η ανεστραμμένη δημογραφική πυραμίδα που σχετίζεται με τον μειωμένο ενεργό πληθυσμό, είναι και η φυγή πολλών εργαζομένων στο εξωτερικό (brain drain), είναι και ο επαναπατρισμός πολλών μεταναστών από τεχνικές θέσεις σε διάφορες μεταποιητικές βιομηχανίες στις πατρίδες τους, είναι και η έλλειψη σύνδεσης της εκπαίδευσης των ανώτερων και ανώτατων βαθμίδων με την αγορά εργασίας. Είναι πολλές οι αιτίες, και πολλές οι θέσεις στην παραγωγή (16%), στη διοίκηση (15%), στις θέσεις πληροφορικής (13%), καθώς και στις πωλήσεις και το marketing (12%) που οι εργοδότες αναζητούν και αδυνατούν να καλύψουν. Οι ήπιες δεξιότητες είναι ξεκάθαρα οι πιο σημαντικές για τις επιχειρήσεις, αλλά και για τους εργαζόμενους και γι’ αυτό συχνά τις αναφέρουμε πλέον ως τις δεξιότητες που μας προσφέρουν τη δύναμη. Τη δύναμη να αλλάξουμε τα πράγματα, τη δύναμη να συνεργαστούμε, τη δύναμη να διαχειριστούμε, τη δύναμη να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία και τις όποιες τεχνικές γνώσεις μας. Πιο συγκεκριμένα, οι εταιρείες αναζητούν εργαζομένους με επικοινωνιακές δεξιότητες, ικανούς να εργάζονται αποτελεσματικά σε ομάδες, να μπορούν να επιλύουν προβλήματα και να μπορούν να προσαρμοστούν με ευελιξία και θετική στάση απέναντι σε καινούργια καθήκοντα ή μηχανήματα που δεν απαιτούν την επανάληψη. Επίσης αναζητούν εργαζομένους με εμπειρία -είτε εργασιακή είτε σε παρόμοιες εταιρείες του ίδιου κλάδου- και φυσικά με ψηφιακές γνώσεις και ικανότητα κατανόησης και ανάλυσης δεδομένων. Οι λειτουργικές δεξιότητες που αναζητούνται σε ένα ποσοστό αρκετά υψηλό (δηλ. 30%) υπογραμμίζουν την ελλιπή εκπαίδευση (έλλειψη κατανόησης κειμένου, μειωμένη ικανότητα βασικών αριθμητικών ικανοτήτων και χαμηλός αριθμητικός λογισμός, και στατιστικής προσέγγισης) και μας καλούν επειγόντως να επανασχεδιάσουμε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης με γνώμονα την καλύτερη ζωή των ανθρώπων που θα ζήσουν και θα εργαστούν τα επόμενα χρόνια χρησιμοποιώντας καθημερινά την τεχνολογία.
ΤΕΛΟΣ, 4 στις 10 εταιρείες αναζητούν εργαζομένους για την παραγωγή, δηλαδή αναζητούν τεχνικές δεξιότητες τις οποίες δεν μπορούν να καλύψουν εύκολα αφενός λόγω μεγάλης ζήτησης και αφετέρου λόγω περιορισμένης προσφοράς εξαιτίας της υποβαθμισμένης επαγγελματικής εκπαίδευσης τόσο σε φήμη όσο και σε πραγματικό υλικό που προσφέρεται. Σε αυτήν την κατάσταση προστίθεται η έντονη επιθυμία να προσλάβουν έμπειρους ή πλήρως εκπαιδευμένους εργαζόμενους και δεν αναζητούν άπειρους ή ανειδίκευτους. Δεν διαθέτουν δικά τους συστήματα εκπαίδευσης και ανάπτυξης των εργαζομένων ούτε και χρησιμοποιούν τους πόρους του ΛΑΕΚ (μόνο το 3% των ερωτηθέντων) προκειμένου να εκπαιδεύσουν καλύτερα τους εργαζομένους. Οι περισσότερες επιχειρήσεις θεωρούν την προσαρμογή στην τεχνολογία ως πανάκεια για την ετοιμότητά τους για το απρόβλεπτο μέλλον, αλλά ξεχνούν ότι ο «άνθρωπος» είναι που μας λείπει. Ανθρώπους χρειαζόμαστε και μπορούμε να δημιουργήσουμε περισσότερους αν γίνουμε μία Αγορά Δεξιοτήτων απομακρυνόμενοι από την Αγορά των Επαγγελμάτων που σταδιακά εξαφανίζεται.