Τoυ Νίκου Ροδόπουλου, προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της OnLine Data, τ. προέδρου της ΕΕL
ΤΟ 2023 αλλάζει τις συνθήκες εξέλιξης των κοινωνιών και της παγκόσμιας οικονομίας, δημιουργώντας νέες σταθερές, αλλά και νέους κινδύνους. Το αφήγημα μιας εξέλιξης χωρίς σχέδιο, με διατήρηση παλιών νοοτροπιών και πρακτικών, αποτελεί παρελθόν στις δημοκρατίες που σέβονται -κατ’ ελάχιστον- τόσο την ιστορική πορεία τους όσο και την αναγνώριση της νέας πραγματικότητας. Οι όποιες παρουσιαζόμενες διαταραχές που προκαλούνται από τον πόλεμο στην Ουκρανία μπορεί να μας θυμίζουν το παρελθόν, όμως στην πραγματικότητα δείχνουν την απελπισία του παλιού απέναντι στο νέο που έρχεται.
ΟΙ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ -νέες- σταθερές έχουν απόλυτη σχέση με την εκρηκτική εξέλιξη της τεχνολογίας και την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης, σε έναν κόσμο με συγκεκριμένες γεωπολιτικές αστάθειες, συγκεκριμένες σπάνιες γαίες, συγκεκριμένες πηγές ενέργειας και συγκεκριμένα συμφέροντα. Ο πραγματικός πόλεμος αφορά τα δεδομένα, τις επικοινωνίες, την εξάρτηση από τις πηγές ενέργειας και πρώτων υλών και φυσικά τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες. Η σημερινή κατάσταση βρίσκει τους λαούς εγκλωβισμένους σε ένα θρησκευτικό, ιδεολογικό και πολιτικό φονταμενταλισμό, με κύριο σκοπό τη συντήρηση ενός παρελθόντος το οποίο προσπαθεί να επιβληθεί ως μέλλον. Η απουσία μεταβολισμού της γνώσης σε δομικό στοιχείο βάσης για την εξέλιξη επιμηκύνει τον χρόνο μεταφοράς της δυναμικής του ανθρώπου στην εποχή μιας νέας αναγέννησης. Η διαβίωση στη σημερινή -άκρως ενδιαφέρουσα- χρονική περίοδο, με σημαντική πυκνότητα γεγονότων, μας προσφέρει τη δυνατότητα της διαδικασίας της διανοητικοποίησης, η οποία (παραφράζοντας τον Μαξ Βέμπερ) αναδεικνύει τη μέγιστη διαφορά ανάμεσα στον σύγχρονο ψηφιοποιημένο και μετασχηματισμένο κόσμο με τις προηγούμενες μεταπολεμικές κοινωνίες.
ΕΑΝ ΣΗΜΕΡΑ λαμβάναμε μια στιγμιαία «εικόνα» της παγκόσμιας κατάστασης, θα αναγνωρίζαμε ότι σε όλες τις πολιτικές, κοινωνικές και επιστημονικές δραστηριότητες δεν υπάρχουν -πλέον σαφείς διαχωριστικές γραμμές. Ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται η απόλυτη διασύνδεση και αλληλεξάρτηση όλων από όλα. Η προσπάθεια εξάλειψης της ασάφειας ή έστω αναγνώρισης (σοφότερα ταυτοποίησης) του περίπλοκου περιβάλλοντος και οι νέοι ορισμοί που θα δοθούν στις αλγοριθμικές αυτές σχέσεις θα αποτελέσουν τη νέα αρχή.
ΕΝΑ ΑΠΟ τα βασικά ερωτήματα που εγείρονται είναι το τι χρειάζεται ένα σύγχρονο κράτος για να μπορέσει να δράξει την ευκαιρία αναβάθμισής του, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο; Η απάντηση σε μια τέτοια κρίσιμη ερώτηση δεν είναι μονοσήμαντη, αλλά περιέχει ένα σύνθετο πακέτο δράσεων με συγκεκριμένους στόχους. Ιδιαίτερα για τη χώρα μας, η κρισιμότητα της ταυτοποίησης είναι σημαντική σε υψηλό βαθμό. Οι άξονες εξέλιξης και ανάπτυξης ενός σύγχρονου κράτους είναι μια μακρά διαδικασία. Η αναζήτηση άμεσης αποτελεσματικότητας (quick wins) αποκρύπτει την πραγματικότητα και εγκλωβίζει τη δυναμική, απομακρύνοντας το κράτος από το πυρηνικά αναγκαίο επίπεδο βάσης ενός συνόλου μεταρρυθμίσεων, απαραίτητων να υποστηρίξουν τη μεγάλη αλλαγή και το πέρασμα σε μια νεωτεριστική αναγέννηση.
ΣΗΜΕΡΑ, η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη δείχνουν τον δρόμο με κεντρικό δομικό στοιχείο τη γνώση. Η αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος με στόχο τον επαναπροσδιορισμό των αναγκαίων επιστημονικών πεδίων που απαιτούνται στη νέα εποχή (πόσοι περισσότεροι δικηγόροι χρειάζονται σε αυτόν τον τόπο!), διά βίου επανεξειδίκευση με αλλαγή γνωσιακού προσανατολισμού και εκμετάλλευση της γεωπολιτικής ταυτότητας (στρατηγικά και οικονομικά) της χώρας μας.
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ δημιουργίας και ύπαρξης των απαραίτητων (σχεδιασμένων και στοχοθετημένων) μεταρρυθμίσεων δημιουργεί το πλαίσιο υποστήριξης της γνωσιακής ανάπτυξης. Χωρίς πλαίσιο και σταθερή οικονομία που θα αποτελεί στιβαρή βάση, δεν μπορεί να δημιουργηθεί η αναγκαία γνωσιακή βάση, υπερ-πολύτιμη για την ανάπτυξη των κοινωνιών. Πέρα από κάθε αναγκαία πολιτική θεσμών και οικονομίας, η γνώση και εξειδίκευση του παραγωγικού δυναμικού αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την ευημερία του σύγχρονου κράτους, των κοινωνιών του και των νέων γενιών. Η προσήλωση στην επένδυση στη γνώση και τη δημιουργία ανοίγει τον δρόμο στη νέα αναγέννηση.
