Της Φαίης Κοσμοπούλου, γενικής διευθύντριας της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, ΠΕΦ
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ οικονομία τα τελευταία χρόνια έχει βρεθεί αντιμέτωπη με πολλαπλές κρίσεις. Εξερχόμενη από τη μνημονιακή περίοδο και την ύφεση, ήρθε αντιμέτωπη με την πανδημική κρίση και μετά από αυτήν με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος ενέτεινε τις διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες, οδηγώντας στην εκτίναξη του ενεργειακού κόστους και στην αύξηση της τιμής των πρώτων υλών.
Ωστόσο, παρά τις διαδοχικές κρίσεις, η ελληνική οικονομία εμφανίζεται περισσότερο ανθεκτική από άλλες, μεγαλύτερες της Ευρωζώνης. Οίκοι αξιολόγησης, αναλυτές και επενδυτικές τράπεζες συγκλίνουν στην εκτίμηση πως η χώρα μας δεν θα καταγράψει φέτος ύφεση, αλλά θα αναπτυχθεί με μεγαλύτερο βαθμό συγκριτικά με την Ευρωζώνη.
ΓΙΑ ΝΑ μπορέσουμε όμως να καταγράψουμε σταθερούς και βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης σε βάθος χρόνου πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και τα δομικά προβλήματα που αυτή παρουσιάζει. Το πρώτο στοίχημα αφορά την ορθή κατανομή και απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου
Ανάκαμψης. Τα κεφάλαια πρέπει να κατευθυνθούν σε κλάδους με μοναδική επενδυτική δυναμική, έντονο αναπτυξιακό αποτύπωμα και πολλαπλασιαστική αξία για την οικονομία και κατ’ επέκταση για την ίδια την κοινωνία.
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ στοίχημα είναι η ενίσχυση της βιομηχανίας και η παραγωγική ανασυγκρότηση, ώστε ως χώρα να
μην καταγράφουμε μεγάλο εμπορικό έλλειμμα. Μόνο μέσω της στήριξης δυναμικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας τα δύο αυτά στοιχήματα μπορούν να κερδηθούν.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ φαρμακοβιομηχανία αποτελεί έναν κατ’ εξοχήν αναπτυξιακό κλάδο της οικονομίας, με ιδιαιτέρως έντονη επενδυτική δυναμική. Εξάγει ποιοτικά φάρμακα σε πάνω από 140 χώρες, ενώ την ίδια στιγμή υλοποιεί ένα δυναμικό επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 1,2 δισ. ευρώ, που θα ολοκληρωθεί σε βάθος τετραετίας.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ προβλέπει την κατασκευή 12 νέων εργοστασίων, 32 νέων μονάδων παραγωγής και 16 νέων
ερευνητικών τμημάτων. Οι επενδύσεις αυτές έχουν μοναδική πολλαπλασιαστική αξία στα δημόσια έσοδα, στο
ΑΕΠ της χώρας και οδηγούν στη δημιουργία νέων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ (2021), η ανταποδοτικότητα της δημιουργίας νέων παραγωγικών μονάδων επένδυσης αγγίζει το 86% του ποσού της επένδυσης, ενώ και η αύξηση των εσόδων του Δημοσίου αντιστοιχεί στο 22,5% της επενδυτικής δαπάνης. Επίσης, σημαντική είναι η πολλαπλασιαστική επίδραση της λειτουργίας των νέων μονάδων, με τη συνολική συμβολή τους στο ΑΕΠ να αντιστοιχεί στο 129% της επενδυτικής δαπάνης.
ΕΚΤΟΣ ΟΜΩΣ από τις σημαντικές επιδράσεις στην οικονομία, οι επενδύσεις αυτές έχουν έντονο κοινωνικό πρόσημο. Οι επενδύσεις της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας διασφαλίζουν την επάρκεια φαρμάκων στην εγχώρια αγορά, θωρακίζουν το σύστημα υγείας και φαρμακευτικής φροντίδας προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει έκτακτες κρίσεις, ενώ παράλληλα βελτιώνεται η πρόσβαση των ασθενών σε ακόμη περισσότερες θεραπείες. Η ολοκλήρωση του επενδυτικού προγράμματος των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών θα επιτρέψει τη μετατροπή της χώρας μας σε κόμβο φαρμακευτικής έρευνας και παραγωγής για τη ΝΑ Ευρώπη.
Η ΑΠΡΟΣΚΟΠΤΗ ολοκλήρωση των επενδύσεων και η απελευθέρωση των αναπτυξιακών δυνάμεων της εγχώριας βιομηχανίας φαρμάκου προϋποθέτουν την ύπαρξη μιας βιώσιμης φαρμακευτικής πολιτικής. Κρίνονται αναγκαίες
σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θα είναι φιλοεπενδυτικές, σύγχρονες και δίκαιες, για να επιτευχθεί και σύγκληση με τις ευρωπαϊκές φαρμακευτικές πολιτικές.
Η ΑΜΒΛΥΝΣΗ των στρεβλώσεων και των χρόνιων παθογενειών της φαρμακευτικής πολιτικής στη χώρα μας είναι πιο απαραίτητη από ποτέ. Ο συμψηφισμός ενός μικρού μέρους του clawback με παραγωγικές επενδύσεις και επενδύσεις έρευνας και ανάπτυξης της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο η ενίσχυση του μέτρου και η μείωση του υπέρμετρου clawback είναι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Οι άμεσες και έμμεσες επιστροφές σήμερα οδηγούν σε αφαίμαξη του 70% του κύκλου εργασιών του κλάδου!
ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ επιτακτικό πρόβλημα που χρήζει επίλυσης αφορά το ζήτημα της υποχρηματοδότησης της φαρμακευτικής δαπάνης. Είναι δεδομένο ότι οι προϋπολογισμοί της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ και των νοσοκομείων βρίσκονται καθηλωμένοι σε πολύ χαμηλά επίπεδα την τελευταία πενταετία. Στο ίδιο διάστημα οι ανάγκες
των ασφαλισμένων ασθενών έχουν αυξηθεί κατά 35%, ενώ και το σωρευτικό κόστος των νέων θεραπειών υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ. Η ανισορροπία αυτή έχει οδηγήσει όλες τις φαρμακοβιομηχανίες και κυρίως τις ελληνικές, που διαθέτουν οικονομικά φάρμακα, να επιβαρύνονται με τεράστια ποσά επιστροφών τα τελευταία χρόνια.
ΟΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ πρόδηλο, η ορθή αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση των δυναμικών επενδύσεων της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας δίνουν μοναδικές προοπτικές στην ελληνική οικονομία. Με την ολοκλήρωση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων οι επενδύσεις αυτές θα ενταθούν,
το παραγωγικό μοντέλο της χώρας θα αλλάξει και η Ελλάδα θα μπορέσει να καταγράψει βιώσιμους και σταθερούς
ρυθμούς ανάπτυξης.