Του Γιώργου Ατσαλάκη, oικονομολόγου, αναπληρωτή καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης, Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης
ΟΠΩΣ η οικονομία διαγράφει κύκλους στο πέρασμα του χρόνου, έτσι και οι αυξομειώσεις του χρέους διαγράφουν βραχυχρόνιους και μακροχρόνιους κύκλους χρέους λόγω των αυξομειώσεων των επιτοκίων. Οι τραπεζικές αποτυχίες μέχρι τώρα της Silvergate Bank, της Silicon Valley Bank, της Signature Bank και της Credit Suisse υποδηλώνουν ότι οι περισσότερες οικονομίες βρίσκονται στην κορυφή ενός βραχυχρόνιου κύκλου χρέους, ο οποίος καθώς αρχίζει να συρρικνώνεται δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα στις οικονομίες.
Η ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ της Credit Suisse πρόκειται να δημιουργήσει μια σχεδόν μονοπωλιακή τράπεζα, με περιουσιακά στοιχεία διπλάσια από το ΑΕΠ της Ελβετίας. Η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία που στο παρελθόν απέτρεπε τη συγχώνευσή της με την τράπεζα UBSΑφαίρεση χαρακτηριστικής εικόνας καταργήθηκε σε μια νύχτα. Τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι η UBS μετά τη συγχώνευση είναι κεφαλαιοποιημένη αρκετά πάνω από τον στόχο του 13%.
ΜΙΑ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΑ της συγχώνευσης είναι τα ομόλογα AT1, τα οποία είχαν εισαχθεί από τις ρυθμιστικές αρχές των τραπεζών μετά την κρίση του 2008 για να μεταφέρουν τον κίνδυνο της χρεοκοπίας μακριά από τους καταθέτες και να τον επικεντρώσουν στους μετόχους και στους κατόχους των ομολόγων υψηλού ρίσκου AT1. Η τελευταία έκδοση των ομολόγων AT1 της Credit Suisse είχε επιτόκιο 9,75%, αρκετά υψηλότερο από το περίπου 2% των συνήθων ομολόγων.
Η ΑΠΟΦΑΣΗ της συγχώνευσης ευνοεί τους μετόχους, οι οποίοι θα λάβουν το 40% των ιδίων κεφαλαίων, εις βάρος των ομολογιούχων, που τα ομόλογά τους -αξίας 17,3 δισ. δολ.- διαγράφονται εντελώς. Είχε δε ως αποτέλεσμα οι επενδυτές να πουλήσουν ομόλογα AT1 έκδοσης άλλων τραπεζών, κάτω από συνθήκες πανικού, υπό τον φόβο ότι και τα ομόλογα των άλλων τραπεζών θα μπορούσαν να διαγραφούν, και κατέγραψαν τεράστιες απώλειες. Οι αντιδράσεις για τη διαγραφή των ομολόγων δεν είναι βάσιμες καθώς κατά την έκδοσή τους υπήρχε η ρήτρα ότι σε περίπτωση πιστωτικού κινδύνου εάν ο δείκτης κεφαλαιοποίησης πέσει κάτω από το 7% τα ομόλογα θα διαγραφούν. Επίσης τα ομόλογα διαγράφονται σε περίπτωση που μία τράπεζα ενισχύεται με κεφάλαια του Δημοσίου.
Η ΑΓΟΡΑ των ΑΤ1 ομολόγων πλησιάζει τα 270 δισ. δολ. Οι σημαντικές απώλειες που κατέγραψαν τις προηγούμενες μέρες είναι ανησυχητικές καθώς πολλοί από τους ομολογιούχους είχαν χρησιμοποιήσει τραπεζική μόχλευση (είχαν δανειστεί) για να αγοράσουν τα ΑΤ1 ομόλογα. Τώρα, έχοντας καταγράψει τεράστιες απώλειες αδυνατούν να επιστρέψουν τα χρέη στις τράπεζες από τις οποίες τα είχαν δανειστεί και αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης της πιστωτικής κρίσης.
Η ΤΡΑΠΕΖΑ της Αγγλίας, οι ρυθμιστικές αρχές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθώς και άλλες αρχές δήλωσαν ότι σε περίπτωση παρόμοιου πιστωτικού γεγονότος δεν θα ακολουθήσουν την πολιτική των ελβετικών αρχών, προκειμένου να αποτρέψουν την επέκταση του πιστωτικού κινδύνου. Ξεκαθάρισαν ότι πρώτα θα διαγράφονται τα ίδια κεφάλαια και μετά οι κάτοχοι ομολόγων ΑΤ1.
ΣΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ημέρες αναμένεται από τους κατόχους των ομολόγων ΑΤ1 που διαγράφηκαν να καλύψουν την όποια χρηματοοικονομική μόχλευση είχαν χρησιμοποιήσει. Αλλιώς η αδυναμία κάλυψης θα πυροδοτήσει επέκταση και μεταφορά του κινδύνου χρεοκοπίας και σε άλλες τράπεζες. Οι κύριοι κάτοχοι τέτοιων ομολόγων είναι στελέχη της Credit Suisse και πολλοί Ασιάτες επενδυτές που ηγήθηκαν των πωλήσεων των ομολόγων ΑΤ1 την περασμένη εβδομάδα.