Τoυ Ιωάννη Χατζηθεοδοσίου
Πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και επίτιμος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πειραιώς
Ο λογαριασμός του ιδιωτικού χρέους ολοένα και μεγαλώνει και μαζί του και η απειλή για τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Επιχειρηματίες και επαγγελματίες βλέπουν τις οφειλές τους, παλαιές και νέες, να τους πνίγουν και τα έσοδά τους να μην επαρκούν για την κάλυψη βασικών υποχρεώσεων.
Η ακρίβεια, που μετρά ήδη πάνω από έναν χρόνο, μπορεί να είναι πανευρωπαϊκή, στη χώρα μας, όμως, το αποτύπωμά της είναι πολύ πιο βαρύ, καθώς διαδέχεται τη 10ετή περίοδο των σκληρών μνημονίων και τη διετή πανδημία, που προξένησαν μεγάλες «πληγές».
Λόγω των αλλεπάλληλων κρίσεων, οι «πληγές» αυτές, που ακούν στο όνομα συσσωρευμένες οφειλές, όχι μόνο δεν κατάφεραν να κλείσουν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις επιδεινώθηκαν.
Λόγω της ακρίβειας, που εκτόξευσε το κόστος λειτουργίας και παράλληλα μείωσε τα έσοδα των επιχειρήσεων, δεδομένης της καταναλωτικής αδυναμίας των πολιτών, προστέθηκαν και νέα χρέη, καθώς επιχειρηματίες και επαγγελματίες δυσκολεύονται να ανταποκριθούν ακόμη και σε βασικές, ανελαστικές δαπάνες.
Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, ότι το 86% των πολιτών στη χώρα μας αντιμετωπίζει δυσκολίες πληρωμής λογαριασμών «τις περισσότερες φορές» ή «μερικές φορές», ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των καταναλωτών προς τους παρόχους ενέργειας ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΚΕΑΟ, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία στο τέλος Σεπτεμβρίου ανήλθαν σε 45,631 δισ. ευρώ, ενώ στο τρίτο τρίμηνο του έτους αυξήθηκαν κατά 2,2 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, όπως προκύπτει από στοιχεία της ΑΑΔΕ για το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2022, το συνολικό ύψος ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τις ΔΟΥ και τα ελεγκτικά κέντρα διαμορφώθηκε στα 113,16 δισ. ευρώ. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι στο 10μηνο κατέστησαν ληξιπρόθεσμα άλλα 6,763 δισ. ευρώ οφειλών.
Παράλληλα, παρά τη μείωση των κόκκινων δανείων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το ληξιπρόθεσμο χρέος προς funds και τράπεζες φτάνει τα 101,3 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 86,8 δισ. ευρώ ανήκουν σε funds και τα 14,5 δισ. ευρώ στις τράπεζες.
Συνολικά, λοιπόν, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία και funds – τράπεζες ξεπερνούν, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία, τα 260 δισ. ευρώ.
Και παρότι ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών φαίνεται το τελευταίο διάστημα να ανεβάζει ταχύτητα, ενώ προαναγγέλλονται και βελτιωτικές κινήσεις, το ύψος των ρυθμισμένων οφειλών εξακολουθεί να μην είναι ικανοποιητικό.
Ως Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών έχουμε εδώ και καιρό τονίσει τη σοβαρότητα του ζητήματος του ιδιωτικού χρέους και την άμεση ανάγκη παρέμβασης για τη μείωσή του.
Δεν χωρούν άλλες καθυστερήσεις. Είναι η ώρα να προχωρήσει η κυβέρνηση σε μία νέα, πιο γενναία, ρύθμιση για το σύνολο των οφειλών, κάτι που αποτελεί αίτημα όλης της αγοράς.
Μόνο έτσι θα μπορέσουν να πάρουν μία πραγματική «ανάσα» μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και επαγγελματίες, ενώ θα συνεχίσουν να ενισχύονται και τα δημόσια έσοδα, έστω και σε βάθος χρόνου.
Πρόσφατα ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο επαναφοράς της ρύθμισης των 120 δόσεων για χρέη στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, χωρίς να το επιβεβαιώνει, αλλά ούτε και να το αποκλείει.
Ελπίζουμε ότι τελικά η κυβέρνηση θα ικανοποιήσει το αίτημα όλων των ανθρώπων της αγοράς, πριν η «θηλιά» των χρεών σφίξει κι άλλο, οδηγώντας σε «λουκέτα» και απολύσεις.