Της Τίνας Ανταχοπούλου, Medical Director, AbbVie
O ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ κλάδος αποτελεί βασικό πυλώνα της εθνικής μας οικονομίας, έχοντας θετική συμβολή στο ΑΕΠ και στην απασχόληση. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του ΙΟΒΕ, η συνολική συνεισφορά του κλάδου του φαρμάκου στην ελληνική οικονομία σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε 5,5 δισ. ευρώ, ενώ σε όρους απασχόλησης η συνολική συνεισφορά του εκτιμάται σε 123 χιλ. θέσεις εργασίας ή στο 3,3% της συνολικής απασχόλησης. Επίσης, η επίδραση στα φορολογικά έσοδα από τη δραστηριότητα του κλάδου φαρμάκου εκτιμάται σε περίπου 1,5 δισ. ευρώ ετησίως.
ΕΚΤΟΣ όμως από το σημαντικό του οικονομικό αποτύπωμα, ο κλάδος του φαρμάκου έχει και τεράστιες αναπτυξιακές προοπτικές. Οι επενδύσεις που υλοποιούνται ή έχουν ανακοινωθεί τόσο από τις εγχώριες όσο και από τις διεθνείς εταιρείες αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Υπάρχουν ακόμα τομείς στον τομέα του φαρμάκου και ιδιαιτέρως στο πεδίο της έρευνας και ανάπτυξης που μπορούν να δημιουργήσουν μεσοπρόθεσμα πλούτο για την εθνική οικονομία και το σύστημα υγείας και να επιφέρουν σημαντικά οφέλη για τους ασθενείς.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ παράδειγμα της δυνατότητας μεγαλύτερης συμβολής του κλάδου στην εθνική οικονομία και στο σύστημα υγείας αποτελούν οι κλινικές μελέτες που διεξάγονται στη χώρα μας
και που μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα ισχυρό «διαβατήριο» οικονομικής ανάπτυξης. Η μεγάλη ευκαιρία ανάπτυξης του τομέα αποδεικνύεται εάν δούμε και τα στοιχεία άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Υπογραμμίζεται ότι σήμερα επενδύονται ετησίως στην Ευρώπη περίπου 40 δισ. ευρώ στον τομέα της Ε&Α, με τη χώρα μας δυστυχώς να απορροφά περίπου 100 εκατ. ευρώ. Η άνοδος της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό μέσο όρο συνεπάγεται συνολικές επενδύσεις περίπου 500 εκατ. ευρώ, γεγονός που θα επιφέρει ετήσια αύξηση 1,1 δισ. στο ΑΕΠ, 270 εκατ. ευρώ σε φορολογικά έσοδα και χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης.
Η ΕΛΛΑΔΑ διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να προσελκύσει τις επενδύσεις που δικαιούται στην κλινική έρευνα και να αναδειχθεί ως επενδυτικός κόμβος: υψηλού επιπέδου επιστημονικό δυναμικό, εξαιρετικούς γιατρούς, καλά πανεπιστημιακά νοσοκομεία – καθώς και υποστηρικτικές υποδομές στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (υψηλός αριθμός νοσοκομείων & ιατρών, σταθερό φορολογικό καθεστώς). Πώς μπορεί όμως να υπάρξει μεγαλύτερη ανάπτυξη των κλινικών μελετών; Ως φαρμακευτικός κλάδος έχουμε προτείνει συγκεκριμένα μέτρα:
ΠΡΩΤΟΝ, χρειάζεται στήριξη της καινοτομίας και προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης μέσα από κίνητρα που είναι ελκυστικά για όλους.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ, εκπόνηση συγκεκριμένου σχεδίου για τις κλινικές μελέτες και η επίλυση των γραφειοκρατικών προβλημάτων σε επίπεδο δημόσιας διοίκησης.
ΤΡΙΤΟΝ, δημιουργία μιας «υπηρεσίας μιας στάσης» για τις κλινικές μελέτες που θα είναι αρμόδια για όλες τις διοικητικές διαδικασίες, οδηγώντας σε μεγάλη επιτάχυνση στην έγκριση και έναρξη αυτών στη χώρα μας, ώστε η Ελλάδα να καταστεί ανταγωνιστική ως προς άλλες χώρες, που έχουν ήδη πολύ ταχείες και αποτελεσματικές διαδικασίες έγκρισης των κλινικών μελετών από τις αρχές τους. Όμως πιο σημαντικό είναι να τονιστεί ότι η περαιτέρω ανάπτυξη των κλινικών ασθενών
στη χώρα μας θα έχει σημαντικά οφέλη και για τους ασθενείς.
ΕΙΝΑΙ γεγονός ότι η κλινική μελέτη είναι το «όχημα» του ασθενούς για την πρόσβασή του στην πιο εξελιγμένη και ενδεχομένως βέλτιστη θεραπεία. Επιπλέον, μέσω της συμμετοχής του ασθενούς σε κλινική μελέτη εξασφαλίζεται η συνεχής και εντατικότερη παρακολούθηση της κατάστασης
της υγείας του, χωρίς να επιβαρύνεται με τα παράπλευρα κόστη των διαγνωστικών εξετάσεων και φαρμάκων στο πλαίσιο της μελέτης. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει επιβάρυνση του υγειονομικού συστήματος της χώρας, καθώς τα κόστη της θεραπείας και των εξετάσεων για κάθε ασθενή που συμμετέχει σε μια κλινική δοκιμή καλύπτονται από τη φαρμακευτική εταιρεία που επιχορηγεί τη δοκιμή.
ΩΣΤΟΣΟ, και στο πεδίο της πρόσβασης των ασθενών σε κλινικές μελέτες και κατ’ επέκταση σε καινοτόμες θεραπείες χρειάζεται βελτίωση. Δυστυχώς, σήμερα ένας ασθενής ή ένας γιατρός δεν μπορεί να γνωρίζει ποιες κλινικές μελέτες είναι επί του παρόντος σε εξέλιξη στη χώρα μας, στις οποίες μπορούν να ενταχθούν νέοι ασθενείς, ούτε ποια είναι τα κέντρα που συμμετέχουν σε αυτή στην Ελλάδα ή και κοντά στον τόπο κατοικίας του, καθώς η πληροφορία αυτή είτε δεν υπάρχει, είτε είναι εξαιρετικά δύσκολο να τη βρει κάποιος.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ του προβλήματος αυτού, εμείς, στο τμήμα κλινικών μελετών της AbbVie, έχουμε δημιουργήσει μια φιλική προς τον χρήστη διαδικτυακή πλατφόρμα στην ελληνική γλώσσα, που φιλοξενεί όλες τις κλινικές μελέτες της εταιρείας μας, εν εξελίξει και μη, ώστε να μπορεί κανείς εύκολα να βρει ποιες μελέτες είναι ανοικτές για ένταξη ασθενών και σε ποια νοσοκομεία/κέντρα της μελέτης, καθώς και ενημερωτικό υλικό και επίσημες πηγές για να ενημερωθεί σωστά για την
κλινική έρευνα.
ΑΥΤΟ όμως δεν είναι αρκετό από μόνο του, αρκεί να αναλογιστούμε το πόσο σημαντικό θα ήταν να υπήρχε μια διαδικτυακή πλατφόρμα, που να φιλοξενούσε όλες τις κλινικές μελέτες που
διεξάγονται στη χώρα μας. Σίγουρα θα ήταν ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τους συλλόγους ασθενών, τους ιατρούς και τους ασθενείς που ψάχνουν απεγνωσμένα στο διαδίκτυο για πληροφορίες που αφορούν το πρόβλημα υγείας που τους απασχολεί.
ΔΕΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ να ξεχνάμε ότι για έναν ασθενή η δυνατότητα συμμετοχής του σε μια κλινική μελέτη αποτελεί πολλές φορές και τη μοναδική δυνητικά σανίδα σωτηρίας και ελπίδας. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι κρίσιμο όλοι εμείς που προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας στον χώρο της Υγείας, έναν χώρο όπου το αγαθό της υγείας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το αίσθημα της ανθρωπιάς και της ευθύνης απέναντι στους συνανθρώπους μας, να εντατικοποιήσουμε την προσπάθεια για την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες και να συμβάλουμε στην ενίσχυση των κλινικών μελετών στη χώρα μας. Τα οφέλη θα είναι πολλαπλά για την εθνική οικονομία, το σύστημα υγείας και κυρίως για τους ασθενείς.
