Του Βασίλη Κορκίδη, προέδρου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς
Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ κόσμος φύσει και θέσει αισιόδοξος, αλλά και μονίμως «ετοιμοπόλεμος» προσδοκά πως το 2023, στο μεγαλύτερο μέρος του, θα εξελιχθεί με πολύ καλύτερες συνθήκες από αυτές που ξεκίνησε και κάθε επιχειρηματική προσδοκία θα μετατραπεί σε δημιουργία. Και αυτή τη χρονιά, την εκλογική χρονιά για τη χώρα, ο επιχειρηματικός κόσμος καλείται να δράσει σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον όπου στο οικονομικό πεδίο τα στοιχήματα της ανάπτυξης, του πλεονάσματος, της απασχόλησης και του πληθωρισμού πρέπει οπωσδήποτε να κερδηθούν.
ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ για νέα «κόκκινα» δάνεια, επιτόκια, εφοδιαστική αλυσίδα, ιδιωτικό και δημόσιο χρέος, διαθέσιμο εισόδημα, επενδύσεις, δαπάνες στέγασης και, βεβαίως, το ενεργειακό και ουκρανικό μέτωπο, παραμένουν τα «ανοικτά ζητήματα» στο ξεκίνημα του 2023. Το πρώτο τρίμηνο του 2023 είναι κρίσιμο για την ελληνική οικονομία, αφού έχουμε τον Ιανουάριο την αξιολόγηση της Fitch και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για χρέος και πλεόνασμα, τον Φεβρουάριο τις προβλέψεις της Ε.Ε. και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα του ΓΛΚ, τον Μάρτιο τα τελικά στοιχεία του 4ου τριμήνου του 2022 και τις αξιολογήσεις των DBRS και Moody’s, ενώ ακολουθεί τον Απρίλιο της S&P.
ΕΠΙΔΙΩΞΗ της επιχειρηματικότητας είναι η δημιουργία επενδυτικού αποθέματος καθώς είναι γνωστό ότι οι επενδύσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους, δημιουργούν δυναμική στην οικονομία αφενός με το άνοιγμα έμμεσων και άμεσων θέσεων εργασίας και αφετέρου με το μήνυμα που εκπέμπουν. Μήνυμα αναγνώρισης και εμπιστοσύνης, το οποίο και αυτή τη χρονιά πρέπει να διατηρηθεί ισχυρό καθώς η ελληνική οικονομία σε ένα ιδιότυπα ρευστό διεθνές οικονομικό περιβάλλον έδειξε αξιοσημείωτη αντοχή, όπως άλλωστε και το επιχειρείν βάσει των στοιχείων του ΓΕΜΗ. Το επενδυτικό απόθεμα κυμαίνεται μεταξύ 22%-30%, δηλαδή πολύ χαμηλότερα από το 60% της Ευρωζώνης. Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο εκτινάχθηκε και θέλει προσοχή να μη δημιουργήσει μακροοικονομική ανισορροπία. Το στοίχημα είναι να αυξηθούν οι εξαγωγές σε είδη και περισσότερες χώρες. Το 85% των
ελληνικών εξαγωγών αφορά 129 προϊόντα, με προορισμό το 50% στην Ευρώπη, το 34% στη Μέση Ανατολή και το 11% στην Αμερική.
ΩΣΤΟΣΟ, το τρέχον έτος ενέχει 7 κινδύνους που πρέπει να ξεπεραστούν, 7 στοιχήματα που πρέπει να κερδηθούν και 7 μέτρα ανάχωμα τα οποία πρέπει να λειτουργήσουν αποτρεπτικά μιας νέας κρίσεως. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους είναι κρίσιμο για την ελληνική οικονομία, καθώς η επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα, το επόμενο διάστημα, θα μας επιτρέψει να κλείσουμε πολλά από τα ανοικτά μέτωπα, αλλά και να πετύχουμε το αναπτυξιακό όραμα της χώρας μας. Έχουμε τον Ιανουάριο την αξιολόγηση της Fitch και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για χρέος και πλεόνασμα, τον Φεβρουάριο τις προβλέψεις της Ε.Ε. και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα του ΓΛΚ, τον Μάρτιο τα τελικά στοιχεία του 4ου τριμήνου του 2022 και τις αξιολογήσεις των DBRS και Moody’s, ενώ ακολουθεί τον Απρίλιο της S&P.
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ που ελλοχεύουν το 2023 είναι: ο επίμονος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, τα υψηλά επιτόκια – με προβλήματα σε παλαιά και νέα δάνεια, η στασιμότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και η ύφεση στην Ευρωζώνη, το επιδημιολογικό «στραβοπάτημα» στο άνοιγμα της Κίνας, το νέο έμφραγμα στην εφοδιαστική αλυσίδα από τη μείωση της παραγωγής στο «εργοστάσιο του κόσμου» που είναι η Κίνα, η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου και βεβαίως το ουκρανικό μέτωπο, όπου με περαιτέρω κλιμάκωση και διάρκεια του πολέμου θα οδηγήσει σε εντονότερη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
ΤΑ 7 ΜΕΤΡΑ-ΑΝΑΧΩΜΑ στην ακρίβεια ή αν θέλετε τα «οικονομικά δώρα» του 2023 είναι: η διατήρηση και διεύρυνση της μείωσης 3 ασφαλιστικών μονάδων στις εισφορές, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για 2,7 εκατ. φορολογούμενους, η μείωση συντελεστή ΦΠΑ σε ποτά – μεταφορές προσώπων – εισιτηρίων θεαμάτων – γυμναστηρίων – σχολών – τουρισμού και αναστολή ισχύος ΦΠΑ στην οικοδομή, η συνέχεια για όσο χρειαστεί στα ενεργειακά επιδόματα συνολικού ύψους μέχρι σήμερα 13 δισ. ευρώ, η κατάργηση της ειδικής εισφοράς πρόνοιας 1% σε 600.000 δημοσίους υπαλλήλους, η αύξηση συντάξεων 7,75% σε 1,72 εκατ. συνταξιούχους, η ενίσχυση διαθέσιμου εισοδήματος σε 3,2 εκατ. νοικοκυριά
από το «καλάθι του νοικοκυριού» και από τον Φεβρουάριο για 6 μήνες του
market pass.
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ, οι 7 προκλήσεις και τα στοιχήματα του 2023 που πρέπει να κερδηθούν είναι: η διατήρηση της ανάπτυξης σε θετικό πρόσημο, έστω και το οριακό +1,5%, μετά την απότομη προσγείωση της ανάπτυξης το 2023 από 6,2% του 2022, αλλά με διπλασιασμό στο 3% το 2024, η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στα επίπεδα του 5% από 9,4%, μετά την υποχώρηση για τρίτο διαδοχικό μήνα στο 7,6% έναντι 9,2% στην Ευρωζώνη. Επιμένει όμως ο δείκτης τροφίμων 12,9% στην Ελλάδα και 13,8% στην Ευρωζώνη, ενώ υποχωρεί θεαματικά ο δείκτης ενέργειας στην Ελλάδα, 4,7% λόγω κρατικών επιδοτήσεων έναντι 25,7% στην Ευρωζώνη. Επίσης επιστροφή στο πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ από έλλειμμα 1,6% ή 3,4 δισ. ευρώ, οι επενδύσεις των 15,3 δισ. ευρώ, που όμως πρέπει να δημιουργήσουν επενδυτικό απόθεμα, η επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα, που δεν χρειάζεται επεξηγήσεις, η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ και άμεση απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων 3,9 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, ο σχηματισμός κυβέρνησης χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς κενά στην πολιτική και διάστημα αναμονής στην οικονομική ζωή του τόπου.
ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ αυτό οφείλω να επισημάνω πως το 2023 είναι μια κρίσιμη εκλογική χρονιά, που λόγω του εκλογικού νόμου το πιθανότερο είναι να μας οδηγήσει σε διπλές εκλογές και σε ένα «διάστημα αναμονής» 40 ημερών. Άγνωστη, επίσης, παραμένει η διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, που έχει ήδη ξεκινήσει και που ο επιχειρηματικός κόσμος απαιτεί από τα πολιτικά κόμματα αυτοσυγκράτηση για την αποφυγή προεκλογικής πλειοδοσίας, επιθυμεί τη διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας, αναμένει την επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα και ζητά τη συνεχή στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Σαφώς και οφείλουμε να εκτιμήσουμε, όχι μεμονωμένα και αποσπασματικά, αλλά αθροιστικά και συνδυαστικά, τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας και οικονομίας, που όμως οφείλουν να συνεχιστούν, για όσο χρειαστεί, σε μια επίσης δύσκολη χρονιά, που μόλις ξεκίνησε με νέες προκλήσεις, αλλά ίδιες αβεβαιότητες.
