Του Γιώργου Σ. Καραχάλιου, δικηγόρου – νομικού συμβούλου Π. Παπαδόπουλος ΑΕΒΕ
Οι γιορτές είναι η ιδανική περίοδος «κυνηγιού», άλλως «δαγκώματος», των καταναλωτών από επιτήδειους, οι οποίοι -χρησιμοποιώντας ως όχημα τη (σχετικά εύκολη και φθηνή) κατασκευή ιστοσελίδων διαδικτυακών αγορών ή τη διαφήμιση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης- προβάλλονται και προωθούν αμφίβολης προέλευσης, ασφάλειας και ποιότητας προϊόντα.
Κατά κανόνα τα sites αυτά έχουν ως επιλεγόμενους τρόπους επικοινωνίας είτε μόνον ένα κινητό τηλέφωνο είτε μια φόρμα συμπλήρωσης στοιχείων. Κι αν τυχόν παραληφθεί το προϊόν και αναζητηθούν ευθύνες, σύρε βρες τον υπεύθυνο…
Επίσημος αρμόδιος δημόσιος φορέας για τον έλεγχο των σχετικών φαινομένων είναι η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ), υπαγόμενη ευθέως στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στην οποία δύναται οποιοσδήποτε να κάνει (επώνυμη) καταγγελία, που ακολούθως θα παρέμβει και θα επιβάλει κυρώσεις.
Η πράξη, ωστόσο, δυστυχώς έχει δείξει ότι πολύ λίγοι καταναλωτές μπαίνουν στον κόπο να ασχοληθούν με την άσκηση καταγγελίας, πολύ λιγότεροι δε προσφεύγουν στην άσκηση μήνυσης ή αγωγής για αναζήτηση αποζημίωσης, αποτέλεσμα φυσικά της διαιώνισης της εκδίκασης των υποθέσεων ενώπιον των δικαστηρίων. Ποιο το νόημα να αναζητήσεις την ποινική τιμωρία κάποιου ή την επιστροφή των χρημάτων σου (100, 200, 300, 1.000 ευρώ) όταν στην καλύτερη περίπτωση η μήνυσή σου θα καταλήξει να περαιωθεί τελεσίδικα (σε δεύτερο βαθμό-εφετείο) έπειτα από τουλάχιστον 5 έτη, στερώντας σου χρόνο και χρήμα, όταν και θα καταδικάσει απλά τον υπαίτιο (αν τον βρει) σε μια ποινή φυλάκισης, ενώ η αστική σου αξίωση θα συζητηθεί σε πρώτο βαθμό το νωρίτερο τέλος του 2023, ή ακόμα και το 2027 σε κάποια Ειρηνοδικεία…
Η πολιτεία, ενσωματώνοντας σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες που κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, θέσπισε τον ν. 4919/2022, στο άρθρο 22 του οποίου προβλέπεται (με αυστηρότατες πλέον ποινές) η υποχρεωτική αναγραφή στους ηλεκτρονικούς ιστοτόπους και σε κάθε σχεδόν έντυπο του αριθμού ΓΕΜΗ της πωλήτριας επιχείρησης, ώστε τουλάχιστον να γνωρίζει ο συναλλασσόμενος ποιον έχει απέναντί του. Αλλά και πάλι, η σχετική ρύθμιση είναι προς το παρόν υπό υλοποίηση, καλώντας τους παράγοντες της αγοράς να δηλώσουν τα σχετικά στοιχεία τους, συνεπώς η πλήρης ενεργοποίηση των συνεπειών του ανωτέρω νόμου δεν θα αποδώσει καρπούς άμεσα.
Ας ενεργήσουμε ως καταναλωτές προληπτικά, με βάση και τις συμβουλές των αρμοδίων:
Α) Προσέχουμε από πού αγοράζουμε και τι και εμπιστευόμαστε για την προμήθεια προϊόντων μέλη επίσημων δικτύων και αναγνωρισμένων μεταπωλητών, των οποίων η ποιότητα και η γνησιότητα είναι ελεγμένες.
Β) Καταγγέλλουμε ΑΜΕΣΑ στη ΔΙΜΕΑ το γεγονός ότι προμηθευτήκαμε προϊόντα απομιμήσεων ή προϊόντα με πραγματικά ή νομικά ελαττώματα.
Γ) Οφείλουμε να είμαστε επιφυλακτικοί όταν αγοράζουμε από αμφίβολης προέλευσης και δραστηριότητας ιστοτόπους, δεν εμπιστευόμαστε άκριτα διαφημίσεις και κυρίως προσοχή στις φαινομενικά εξαιρετικά χαμηλές τιμές διάθεσης προϊόντων, που συχνά δεν δικαιολογούνται!
Δ) Διασταυρώνουμε με κάθε δυνατό τρόπο τη γνησιότητα, την αυθεντικότητα και την ειλικρίνεια των σχετικών ιστοσελίδων και μέσων και ελέγχουμε πάντοτε με όποιον δόκιμο τρόπο διαθέτουμε (π.χ., αξιολογήσεις Google) δημοσιεύσεις σχετικά με ήδη διαπιστωθείσες προσπάθειες εξαπάτησης του καταναλωτικού κοινού.