ΌΠΩΣ ΈΧΕΙ δημοσιευθεί, χωρίς αντίλογο, το 75% έως 96% των θαλάσσιων
ατυχημάτων οφείλονται σε ανθρώπινο λάθος. Επιπλέον, σύμφωνα με την
τελευταία δημοσιευμένη ανάλυση της AGCS για σχεδόν 15.000 αξιώσεις
ασφάλισης θαλάσσιας ευθύνης, προκύπτει ότι το ανθρώπινο λάθος αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα στο 75% της αξίας όλων των απαιτήσεων που
αναλύθηκαν. Αυτό ισοδυναμεί με ζημίες άνω του 1,6 δισ. δολαρίων.
ΜΙΑ ΒΑΣΙΚΉ αιτία για τα ανθρώπινα λάθη είναι οι ατέλειες της ανθρώπινης
φύσης. Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και έχει τα δικά του προτερήματα και ελαττώματα, που τον οδηγούν σε διαφορετικές συμπεριφορές, ανεξάρτητα από την εκπαίδευση και την εμπειρία του. Πολλά από τα ναυτικά ατυχήματα μπορούν να προληφθούν αν οι άνθρωποι που απαρτίζουν τα πληρώματα δεν παρουσιάζουν
τα συγκεκριμένα στοιχεία του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς που οδηγούν σε ανεπιθύμητες και επικίνδυνες καταστάσεις.
ΌΛΟΙ ΌΣΟΙ ασχολούνται με προσλήψεις θα συμφωνήσουν ότι «με το μάτι» δεν μπορεί να αποκαλυφθεί ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου, ιδιαίτερα σε μια σύντομη συνέντευξη πρόσληψης. Εκεί, ο κάθε υποψήφιος, όπως είναι φυσικό, προσπαθεί να δείξει τον καλύτερο εαυτό του. Η διεθνής πρακτική έχει επιβεβαιώσει ότι ο ευκολότερος, ταχύτερος και φθηνότερος τρόπος για τον εντοπισμό των δυνητικά
επιβλαβών και επικίνδυνων χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς είναι η εξέταση με κατάλληλα ψυχομετρικά τεστ.
ΟΙ 1.000 μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου τα χρησιμοποιούν για όλο το προσωπικό τους και, για την ασφάλεια των πλοίων, ο IMO εδώ και χρόνια ζητάει την εξέταση τουλάχιστον των αξιωματικών με ψυχομετρικά τεστ.
ΠΡΌΣΦΑΤΗ έρευνα που έγινε από ειδικευμένους εργασιακούς ψυχολόγους της ISON Psychometrica σε 4.000 ναυτικούς όλων των βαθμίδων από διάφορες εθνικότητες, αποκάλυψε μια σειρά χαρακτηριστικών που οδηγούν σε αμελείς ή επικίνδυνες συμπεριφορές. Τα χαρακτηριστικά αυτά εντοπίζονται με τεστ που έχουν επιστημονική βάση και υποστήριξη. H εγκυρότητα και η αξιοπιστία κάθε εξέτασης
επιβεβαιώνονται με ειδικούς δείκτες που αποτυπώνουν την ειλικρίνεια του
εξεταζόμενου.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΓΚΥΜΟΝΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟ
1. Υπερβολική αυτοπεποίθηση. Όσοι έχουν υπερβολική αυτοπεποίθηση τείνουν να υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους και συνήθως είναι ανεπίδεκτοι μαθήσεως.
2. Ευερεθιστότητα. Άτομα με υψηλό σκορ ενοχλούνται πιο εύκολα και
είναι πιο σύνηθες να χάνουν την ψυχραιμία τους.
3. Αμέλεια. Άτομα με υψηλά σκορ στον δείκτη αμελείας είναι αναμενόμενο να επιδεικνύουν απρόσεκτη συμπεριφορά και έλλειψη προσοχής.
4. Διάσπαση της προσοχής. Όταν ο δείκτης διασπάσεως είναι ψηλά, αντιμετωπίζονται προβλήματα στη διατήρηση της προσοχής και της εστίασης.
5. Άγχος. Ο δείκτης άγχους υποδεικνύει όσους είναι ανήσυχοι και πιθανόν η κρίση τους θολώνει υπό συνθήκες έντασης ή παρατεταμένου στρες.
6. Συναισθηματικό στρες. Οι άνθρωποι με υψηλό σκορ τείνουν να βιώνουν έντονα συναισθήματα και εύκολα έχουν εκρήξεις.
7. Προκλητικότητα. Όσοι σκοράρουν ψηλά είναι πιθανό να αγνοούν ή να αντιστέκονται σε κανόνες και διαδικασίες.
8. Έλλειψη ψυχραιμίας. Οι άνθρωποι με χαμηλή ψυχραιμία είναι σύνηθες να χάνουν την υπομονή τους κάτω από αγχωτικές συνθήκες και θυμώνουν εύκολα.
9. Παρορμητική συμπεριφορά. Η υψηλή βαθμολογία υποδηλώνει ανθρώπους που συνήθως ενεργούν απρόβλεπτα και αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη διαχείριση της συμπεριφοράς τους.
10. Αστάθεια της διάθεσης. Οι άνθρωποι με υψηλό σκορ βιώνουν απρόοπτα αλλαγές στη διάθεση ή αρνητικά συναισθήματα και είναι πιο ευάλωτοι σε αρνητικά ερεθίσματα.
ΣΤΟ ΠΡΌΣΦΑΤΟ σεμινάριο της HELMEPA σχετικά με την ευζωία των πληρωμάτων (wellness) παρουσιάσαμε το Personality Evaluation Questionnaire/Personality Safety
Report, που μετράει 30 θετικά-αρνητικά χαρακτηριστικά, 6 δείκτες αλήθειας-ψεύδους και καταλήγει σε έναν συνολικό δείκτη ασφάλειας του εξεταζόμενου. Το τεστ χορηγείται εύκολα μέσω ίντερνετ και μπορεί να σταθμιστεί για κάθε διαφορετικό πληθυσμό αναφοράς. Με τη διαδικασία της στάθμισης εξασφαλίζεται ότι ο εξεταζόμενος συγκρίνεται με ανθρώπους από την ίδια ομάδα στην οποία ανήκει και ο ίδιος: έναν μπασκετμπολίστα έχει νόημα να τον συγκρίνεις με άλλους μπασκετμπολίστες, όχι με παίκτες του τένις και έναν Ελβετό με άλλους Ελβετούς, όχι με Βιετναμέζους.
* Ο Νίκος Σταθόπουλος είναι συνιδρυτής και επικεφαλής της ISON Psychometrica, εταιρείας προηγμένων συστημάτων και εφαρμογών διοίκησης που ιδρύθηκε το 1991 με έδρα την Αθήνα και προσφέρει υπηρεσίες στην περιοχή του ΕΜΕΑ.
