Του Στέλιου Χρηστάκη,
μέλους Δ.Σ. STAMA Greece
Η ΚΡΗΤΗ αποτελεί παραδοσιακά έναν μοναδικό τουριστικό προορισμό, καθώς συνδυάζει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που αναζητά ένας επισκέπτης για να περάσει ξέγνοιαστες και ποιοτικές διακοπές. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πόλος έλξης μεγάλων, αλλά και μικρότερων επενδύσεων, όπου έχει δώσει μια αναπτυξιακή τροχιά, η οποία προβλέπεται να κρατήσει τα επόμενα χρόνια παράγοντας σημαντικές υπεραξίες και νέες θέσεις εργασίας για την τοπική οικονομία και κοινωνία. Ενδεικτικά οι επενδύσεις σε υποδομές του νησιού, όπως ο ΒΟΑΚ και το νέο διεθνές αεροδρόμιο Καστελίου, μαζί με ιδιωτικές επενδύσεις όπως στην πρώην Αμερικανική Βάση στις Γούβες, αλλάζουν την εικόνα του τοπικού real estate, ενώ δίνουν νέα ώθηση στην τουριστική και όχι μόνο, ανάπτυξη ολόκληρου του νησιού.
ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ υπόψη τα παραπάνω, δεν θα μπορούσαν οι βραχυχρόνιες μισθώσεις να μην επηρεαστούν από τις νέες αναπτυξιακές προοπτικές που δημιουργούνται. Είναι ενδεικτικό ότι η τάση για ισχυρή ζήτηση των Short – Term Rentals στην Κρήτη είχε φανεί και προ της πανδημίας. Χαρακτηριστικά η Κρήτη το 2018 (έτος στο οποίο ξεκίνησε και το μητρώο λειτουργίας βραχυχρόνιων μισθώσεων της ΑΑΔΕ) είχε διαθέσιμα 12.500 καταλύματα, το 2019 είχε 16.300, το 2020 19.700 για να εκτοξευθούν μεταξύ 2021 και 2022 στα 29.300 καταλύματα. O μεγαλύτερος όγκος καταλυμάτων εντοπίζεται στη βόρεια πλευρά του νησιού, σύμφωνα με τα στοιχεία της Transparent, στρατηγικού συνεργάτη του συνδέσμου μας, του STAMA Greece.
ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ η Κρήτη αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές αγορές στην κατηγορία Villas με 12.700 καταχωρήσεις στις πλατφόρμες σε αυτή την κατηγορία. Αυτό καταδεικνύει την υψηλή ποιότητα καταλυμάτων που διαθέτει το νησί. Επίσης φανερώνει το υψηλό επίπεδο των επισκεπτών που το επισκέπτονται και διαμένουν σε αυτή την κατηγορία των καταλυμάτων. Όμως το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι το νησί της Κρήτης έχει απίστευτες προοπτικές στην εν λόγω αγορά. Η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Κρήτη -η οποία, σημειωτέον, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά μετά από εκείνη της Αττικής, σε όρους προσφοράς καταλυμάτων-, δεν ανέπτυξε μόνο το εισόδημα των ιδιοκτητών ακινήτων, που στη βραχυπρόθεσμη μίσθωση βρήκαν μια λύση για εκμετάλλευση του πολλές φορές απαξιωμένου ακινήτου τους από τη φορολογία και τον χρόνο.
ΣΥΜΠΑΡΕΣΥΡΕ θετικά και μια σειρά από επαγγέλματα. Μηχανικοί, αρχιτέκτονες, εργολάβοι, αλλά και εμπορικά καταστήματα, καθαριστήρια κ.ά. είδαν τους τζίρους τους, ειδικά μέσα στις περιόδους των μνημονίων, να αυξάνονται και να βρίσκουν μια σημαντική εναλλακτική πηγή εσόδων. Νέες τοπικές νεοφυείς επιχειρήσεις αναπτύσσονται γύρω από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, παρέχοντας καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις, ενώ έχει ξεκινήσει να δραστηριοποιείται και ένας σημαντικός αριθμός εταιρειών που προσφέρει υπηρεσίες διαχείρισης καταλυμάτων, βελτιώνοντας τη λειτουργία του νέου οικοσυστήματος που έχει αναδυθεί, προσφέροντας καλύτερη εξυπηρέτηση στους επισκέπτες που επιλέγουν καταλύματα βραχυπρόθεσμης μίσθωσης για τη διαμονή τους. Ενδεικτικά αναφέρω ότι για τον μήνα Αύγουστο, που είναι παραδοσιακά ο καλύτερος μήνας, και μόνο για τον νομό Ηρακλείου τα έσοδα από τις κρατήσεις ξεπέρασαν τα 20 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία, σπάζοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ.
ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει το προσωπικό που απασχολείται στον κλάδο μας, το οποίο με τη σειρά του στηρίζει το εισόδημα των οικογενειών του. Τα εισοδήματα αυτά ξοδεύονται και παραμένουν κατά κύριο λόγο στο νησί. Δημιουργείται έτσι μια κυκλική οικονομία που αποφέρει σημαντικά οφέλη για όλους. Παρ’ όλη την ανάπτυξη και την ισχυρή ζήτηση που υπάρχει για διαμονή σε όλο το νησί, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει το οικοσύστημα των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Κρήτη, δεν διαφέρουν πολύ από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παραδοσιακά ξενοδοχεία διαχρονικά. Ελλιπείς υποδομές σε αποχετευτικά δίκτυα σε πολλές περιοχές του νησιού, κεντρικοί και επαρχιακοί δρόμοι χωρίς συντήρηση, άναρχη δόμηση και απουσία προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Ακόμη στα αστικά κέντρα παρατηρούμε μια στροφή των ακινήτων μόνο προς τη βραχυπρόθεσμη μίσθωση, επιτείνοντας την προσπάθεια για αναζήτηση κατοικίας, χωρίς όμως αυτός να είναι ο κυριότερος και βασικότερος λόγος έλλειψης στέγης στις πόλεις της Κρήτης.
ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ προκλήσεις, με κυριότερη την προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος (όπου είναι και ο λόγος που υποδεχόμαστε εκατομμύρια επισκεπτών κάθε χρόνο) χρειάζονται μια μακροπρόθεσμη στρατηγική επίλυσης με τη συνεργασία όλων των τοπικών φορέων και όχι να παραμεριστούν στο όνομα πρόσκαιρων κερδών.
ΕΙΝΑΙ εμφανές ότι η αξιοποίηση των ακινήτων μέσω της βραχυπρόθεσμης μίσθωσης αναζωογόνησε τα αστικά κέντρα των μεγαλύτερων πόλεων του νησιού, ενώ συμπαρασύρει και την ανάπτυξη οικισμών στην ύπαιθρο, βελτιώνοντας το εισόδημα του τοπικού πληθυσμού. Η διαχείριση της ανάπτυξης αυτής είναι μια μοναδική ευκαιρία να τεθούν κανόνες βιωσιμότητας για τους τοπικούς πληθυσμούς, λαμβάνοντας όμως υπόψη και τις απαιτήσεις του σύγχρονου επισκέπτη του νησιού μας, με στόχο τη συνολικότερη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών που προσφέρονται από ιδιώτες, αλλά και επαγγελματίες της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων.
Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΑΣ έχει δρομολογήσει δράσεις προστασίας των πόλεων, των κατοίκων και των γειτονιών, αλλά και να τεθούν κανόνες βιωσιμότητας. Στόχος του STAMA Greece είναι να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη του τόπου μας με θετικό πρόσημο.
