Του Κωνσταντίνου Μυλωνά*
Διανύουμε μια εποχή στην οποία ο κόσμος της εργασίας μετασχηματίζεται ραγδαία και νέες προκλήσεις ανακύπτουν διαρκώς. Η πανδημία ανέδειξε μια άβολη αλήθεια: οι αλλαγές στα εργασιακά είναι τετελεσμένες και, για πολλές επιχειρήσεις και εργαζόμενους, οι γρήγορες εξελίξεις φέρνουν αβεβαιότητα και σύγχυση. Γράφονται πολλά, όμως η αλήθεια είναι ότι κανένας μεμονωμένος κλάδος, καμία χώρα ή εταιρεία δεν μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτές τις αλλαγές μόνος ή μόνη της.
Οι εργαζόμενοι τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει πως προτιμούν την ευελιξία, επιθυμούν να έχουν περισσότερη ελευθερία και να πάρουν τον έλεγχο της ζωής τους επιλέγοντας τις ώρες και τον τόπο εργασίας τους. Η τεχνολογία μάς δίνει πια τη δυνατότητα να εργαζόμαστε απομακρυσμένα το ίδιο ή και περισσότερο κάποιες φορές αποτελεσματικά. Να επικοινωνούμε το ίδιο εύκολα και γρήγορα με κάποιον στην ίδια πόλη ή ακόμα και σε διαφορετική ήπειρο.
Οι πρόσφατες εξελίξεις που έφερε η πανδημία του Covid-19 έδειξαν πόσο γοργά κινούμαστε από μια κοινωνία και οικονομία που βασίζεται σε μια άκαμπτη και υποχρεωτική δομή εργασίας, σε ένα πιο ανθρώπινο, έξυπνο μοντέλο που οδηγείται από πάθος και αυτο-κινητοποίηση. Οι περιορισμοί έχουν ελαχιστοποιηθεί και αυτό φάνηκε ήδη μέσα στις ειδικές συνθήκες του lockdown που επέβαλε η πανδημία, καθώς πολλές εταιρείες μπόρεσαν να παραμείνουν λειτουργικές 100% με τους εργαζομένους τους ενεργούς στα καθήκοντά τους μέσω teleworking.
Έχοντας πια την απόδειξη πως αυτός ο τρόπος εργασίας αποδίδει, πολλοί θα είναι οι οργανισμοί που θα επιδιώξουν να διατηρήσουν σε κάποιο ποσοστό τον τρόπο αυτό εργασίας για κάποιους εργαζομένους τους, αλλά και πολλοί θα είναι οι εργαζόμενοι που θα επιλέξουν την ελευθερία αυτού του τρόπου εργασίας.
Είναι όμως, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παγκοσμίως, η αγορά έτοιμη για την επικράτηση αυτών των νέων μοντέλων εργασίας;
Τα νέα μοντέλα εργασίας όταν παρέχονται μέσα σε ένα σωστό πλαίσιο και με σεβασμό στον εργαζόμενο μπορούν να ενισχύσουν την εξισορρόπηση της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής του και να αυξήσουν την παραγωγικότητά του. Αν όμως δεν δοθεί η απαραίτητη προσοχή στην πλαισίωση αυτών των μοντέλων εργασίας μπορεί να οδηγήσουν στο αντίθετο αποτέλεσμα, με διεύρυνση του ωραρίου εργασίας και πιθανό burnout των εργαζομένων.
Tο υπάρχον εργασιακό πλαίσιο έχει σχεδιαστεί με βάση απαρχαιωμένα πλέον δεδομένα και για έναν τρόπο εργασίας που αποτελεί πια παρελθόν. Είναι λοιπόν αναγκαίο πολιτεία και επιχειρηματικός κόσμος να εργαστούν πολύ άμεσα μαζί για να σχεδιαστεί η σωστή στρατηγική για την πλαισίωση των νέων μοντέλων εργασίας και να διαμορφωθεί ένα νέο «Κοινωνικό Συμβόλαιο», το οποίο θα διασφαλίζει τους εργαζομένους που επιλέγουν τα νέα μοντέλα εργασίας. Θα πρέπει να εξασφαλιστεί μέσω του αναγκαίου πλαισίου πως οι νέες μορφές απασχόλησης είναι ασφαλείς και βιώσιμες, ενώ ταυτόχρονα διαφυλάσσονται τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Η εμπιστοσύνη, η ευθύνη, η συνεργασία, οι στόχοι, η ελευθερία έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία από ποτέ στον κόσμο της εργασίας και τώρα είναι η στιγμή που θα προσδιοριστεί η προστιθέμενη αξία της δουλειάς του κάθε εργαζομένου. Από την άλλη, όσοι διαχειρίζονται εργαζόμενους σε καίριες θέσεις πρέπει να μάθουν να τους δίνουν χώρο και εμπιστοσύνη και να χρησιμοποιούν νέους τρόπους αξιολόγησης του προσωπικού που δεν θα βασίζονται στη φυσική τους παρουσία σε ένα γραφείο.
