Skip to main content

Franchise: Ελκυστική, αλλά και ανταγωνιστική η αγορά της Β. Ελλάδας

Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]

Μια ελκυστική αγορά, με ισχυρή παρουσία αλυσίδων από τον κλάδο εστίασης, αλλά και χαρακτηριστικά που ευνοούν τη δοκιμαστική λειτουργία νέων concepts, αποτελεί η αγορά franchise της Θεσσαλονίκης, με τη διεθνή έκθεση να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής εν δυνάμει επενδυτών, όπως αναφέρει στη «N» ο κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντινόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Franchise της Ελλάδος.

Εξάλλου, η εγγύτητα με τις βαλκανικές αγορές ευνοεί εμπορικές και επιχειρηματικές συναλλαγές ευρύτερα. Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντινόπουλο οι γεωγραφικές αποστάσεις μπορούν να αποτελέσουν πολύ σημαντική τροχοπέδη σε επιχειρηματικά σχέδια και πλάνα. Στον αντίποδα, εξηγεί, οι γεωγραφικές εγγύτητες ευνοούν συνέργειες και συνεργασίες για μια σειρά από σημαίνοντες λόγους, όπως οι συνθήκες πιο εύκολης εποπτείας, τα μικρότερα χάσματα σε καταναλωτικές συνήθειες, οι κλιματολογικές συνθήκες, ενώ ειδικότερα στη Βόρεια Ελλάδα οι βαλκανικές αγορές αποτελούν σημαντική δεξαμενή υποψήφιων επενδυτών. 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Βόρεια Ελλάδα αποτελεί μια αγορά στρατηγικής σημασίας για πολλά σήματα franchise. Τα περισσότερα έχουν έδρα στην πρωτεύουσα και προέρχονται από όλο το φάσμα της αγοράς. Η τοποθέτηση των σημάτων franchise στην πόλη της Θεσσαλονίκης, σε συνέχεια της εδραίωσης της παρουσίας τους στην περιοχή της Αττικής είναι επιβεβλημένη αν σκεφθεί κανείς ότι το μέγεθος του δικτύου είναι στοιχείο ανταγωνισμού για τα ισχυρά brands. Έτσι σε κεντρικές οδούς της συμπρωτεύουσας μπορεί να βρει κανείς τα περισσότερα σήματα που θα συναντήσει στην Αθήνα, από Goody’s Burger House, ΑΒ shop & go, Coffee Island, Γρηγόρη μέχρι BSB, Toi&Moi, alterego κ.ά. 

Επίσης, η βελτίωση του οικονομικού περιβάλλοντος ανατροφοδοτεί προσδοκίες περαιτέρω ανάπτυξης για υφιστάμενα concepts αλλά και για αλυσίδες με παρουσία στην Αττική και βλέψεις πανελλαδικής επέκτασης. Παρ’ όλα αυτά, οι επιπτώσεις της κρίσης, που ήταν σφοδρές, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιοχής, μας θυμίζουν ότι υπάρχει πάντα επενδυτικό ρίσκο. Ρωτήσαμε σχετικά με τους κινδύνους τον πρόεδρο του Συνδέσμου Franchise της Ελλάδας.

Όπως τόνισε «η απουσία ξεκάθαρου νομικού πλαισίου γύρω από τη δικαιόχρηση εγκυμονεί πάντα κινδύνους για τους υποψήφιους franchisees.

Για το λόγο αυτό, αποτελεί θεμέλιο λίθο για την ελαχιστοποίηση των ρίσκων η ενδελεχής έρευνα αγοράς franchisor και βέλτιστων πρακτικών από τους υποψήφιους επιχειρηματίες. Η Β. Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να αποτελέσει σημαντική πηγή franchisor με έκδηλο εμπορικό αποτύπωμα στο σύνολο της εγχώριας αγοράς».

Στελέχη της αγοράς αναφέρουν επίσης στη «N» ότι η δημιουργία θεσμικού πλαισίου δυνητικά θα μπορούσε να κινητοποιήσει κεφάλαια, ευνοώντας με έμμεσο τρόπο την επενδυτική κινητικότητα, ωστόσο πρωτίστως θα ευνοούσε την αξιοπιστία της αγοράς. Η έλλειψη θεσμικού πλαισίου για το franchise στην Ελλάδα έχει «ενοχοποιηθεί» για τις κακές πρακτικές, οι οποίες νοθεύουν τον υγιή ανταγωνισμό και έχουν αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις σε όλο το φάσμα των εμπλεκομένων, από τους επαγγελματίες μέχρι τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές.

Ο κ. Κωνσταντινόπουλος συμφωνεί με αυτή τη διαπίστωση και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Αποτελεί μια πικρή πραγματικότητα που αναγκάζει τους υποψήφιους δικαιοδόχους να πρέπει να είναι ιδιαιτέρως επιφυλακτικοί σε πρόσκαιρα ευκαιριακές επενδυτικές προτάσεις, αλλά και να αναζητήσουν αρωγή και καθοδήγηση από αξιόπιστους αρμόδιους φορείς όπως ο Ελληνικός
Σύνδεσμος Franchise. Η ιστορικά αποδεδειγμένη επιτυχής εμπορική πορεία μοντέλων δικαιόχρησης σε ικανοποιητικό βάθος χρόνου αποτελεί σημαντική πυξίδα για την επιλογή του κατάλληλου δικαιοπαρόχου, παράλληλα με τη διαφάνεια στην παροχή των απαραίτητων πληροφοριών στους ενδιαφερόμενους κατά την προ-συμβατική περίοδο». 

H εστίαση 

Η Θεσσαλονίκη αποτελεί μια σημαντική αγορά για τον κλάδο εστίασης, γεγονός που σχετίζεται με την τοπική παράδοση, την κουλτούρα και τις καταναλωτικές συνήθειες. Σχετικά με τα βασικά χαρακτηριστικά της τοπικής αγοράς που πρέπει να λάβει υπ’ όψιν ο franchisor, ο κ. Κωνσταντινόπουλος αναφέρει στη «N»: «Αναρίθμητες έχουν υπάρξει οι περιπτώσεις κατά τις οποίες έχει επαληθευτεί μέχρι κεραίας η διαπίστωση ότι όταν ένα franchise concept καταφέρει να βρει ανταπόκριση από το καταναλωτικό κοινό της συμπρωτεύουσας, αποτελεί ικανή συνθήκη για την καθολική αποδοχή του στο σύνολο της ελληνικής αγοράς. Αυτό καταδεικνύει περίτρανα τον ιδιαιτέρως υψηλό συντελεστή δυσκολίας και ιδιαιτεροτήτων της εν λόγω αγοράς, όπου ο πήχης είναι πραγματικά τοποθετημένος στο υψηλότερο σημείο. Τα υψηλά επίπεδα ανταγωνισμού έχουν συνδράμει καθοριστικά στη βελτιστοποίηση του επιπέδου των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, ενώ παράλληλα και η αισθητική που επικρατεί βρίσκεται σε κορυφαία επίπεδα».

Προσδοκίες εν όψει ΔΕΘ

Ας σημειωθεί ότι η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) καλλιεργεί προσδοκίες για συνεργασίες, καθώς προσελκύει πολιτικό, οικονομικό και επιχειρηματικό ενδιαφέρον, με πολλές επιχειρήσεις να δίνουν το «παρών», επενδύοντας σε εντυπωσιακά περίπτερα, όπου παρουσιάζουν προϊόντα και υπηρεσίες στην αιχμή των τεχνολογικών εξελίξεων.

Για τον πρόεδρο του Συνδέσμου Franchise της Ελλάδος πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στο κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό και επιχειρηματικό γίγνεσθαι της χώρας – και κατά συνέπεια αναπτύσσει διευρυμένες προσδοκίες για όλους τους συμμετέχοντες, ενώ δίνει μια ιδανική ευκαιρία για δικτύωση επαφών. «Το αποτύπωμα της έκθεσης και η προβολή της σε αμέτρητο αριθμό επισκεπτών αι και συμμετεχόντων δεν μπορεί παρά να αποτελεί μια τεράστια δεξαμενή εν δυνάμει ενδιαφερομένων», προσθέτει. 

Επιχειρηματικότητα μέσω franchising 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα πάγια αιτήματα της αγοράς franchise, τα οποία χρήζουν νομικής επεξεργασίας, επικαιροποίησε πρόσφατα στη νέα κυβέρνηση και ειδικότερα στον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη, ο δρ Σωτήρης Γιαννακάκης, μέλος του Δ.Σ. και υπεύθυνος διεθνών σχέσεων του ΣFE, καθώς και μέλος της Νομικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Franchise. Με σχετική επιστολή του ο κ. Γιαννακάκης καλεί τους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς να αναλάβουν δράση υιοθετώντας τη θέση του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και άλλων διεθνών φορέων και οργανισμών ότι το franchise είναι πολύτιμο εργαλείο για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, μιας και εκτός των άλλων εφαρμόζεται σε πάνω από 80 τομείς, από την ίδρυση ξενοδοχείων και πανεπιστημίων μέχρι fast food και coffee shops.

Ειδικότερα, μεταξύ των θεμάτων που παρουσιάζονται είναι τα εξής: Α) Νομοθετική ρύθμιση της δικαιόχρησης (franchising). Σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουμε καμία ρύθμιση. Χρειάζεται πλαίσιο σε επίπεδο registration (μητρώο δικαιοπαρόχων), σε επίπεδο disclosure (απαραίτητης προσυμβατικής πληροφόρησης από τον franchisor στον franchisee) και σε επίπεδο relationship (ρύθμιση συμβατικών σχέσεων). Β) Xρηματοδότηση του franchise. Αν και χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ ατομικές επιχειρήσεις, εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που αναπτύσσονται μέσω της δικαιόχρησης. Αυτό είναι ζήτημα που άπτεται και του αθέμιτου ανταγωνισμού. (Π.χ. ατομική επιχείρηση ΚΤΕΟ λαμβάνει χρηματοδότηση, ενώ αντίστοιχη επιχείρηση σε δίκτυο franchise δεν λαμβάνει).