Του Γιώργου Χατζηλίδη
[email protected]
Έργα υποδομής που δίνουν μεγάλη αναπτυξιακή ώθηση στη Βόρεια Ελλάδα βρίσκονται σε εξέλιξη και ολοκληρώνονται είτε σε άμεσο χρόνο είτε μεσοπρόθεσμα. Η ριζική αναβάθμιση του αεροδρομίου Μακεδονία, με την κατασκευή του νέου τερματικού σταθμού, η εμπορική λειτουργία του αγωγού TAP μέσα στο 2020, οι μεγάλες επενδύσεις στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, η ολοκλήρωση του πολύπαθου μετρό και το σχέδιο ανάπλασης της ΔΕΘ δίνουν μεγάλη δυναμική στη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα, ανοίγοντας νέες αναπτυξιακές προοπτικές, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης σε νέα εποχή
Επενδύσεις πάνω από 100 εκατ. ευρώ που θα αναδείξουν το «Μακεδονία» σε κόμβο όχι μόνο των Βαλκανίων, αλλά και ευρύτερα της νοτιοανατολικής Ευρώπης υλοποιεί στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης η Fraport. Η κατασκευή του νέου τερματικού σταθμού επιφάνειας 34.100τ.μ. ως επέκταση του υφιστάμενου (θα συνδέονται μεταξύ τους με αερογέφυρα) προχωρά με γρήγορους ρυθμούς, έχει ξεπεράσει σε βαθμό υλοποίησης το 30% και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2021. Με την ολοκλήρωσή των εργασιών το «Μακεδονία» θα φιλοξενεί 45% περισσότερα check in, 7 ιμάντες παραλαβής αποσκευών, 24 πύλες αναχωρήσεων, ενώ τα σημεία ελέγχου θα αυξηθούν κατά 115%. Προχωρούν επίσης η επέκταση της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων και η σύνδεση με το δημοτικό δίκτυο, οι κατασκευές του νέου πυροσβεστικού σταθμού και οι εργασίες στον διάδρομο προσαπογείωσης. Μετά την ολοκλήρωση του μεγάλου κατασκευαστικού έργου, ύψους 100 εκατ. ευρώ, η χωρητικότητα και η δυναμικότητα του αεροδρομίου Θεσσαλονίκης θα αυξηθεί σημαντικά, μετατρέποντάς το σε μια σύγχρονη πύλη εισόδου για την Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας. Όπως αναφέρει η Fraport, νέα αυτή υποδομή θα αποτελέσει ταυτόχρονα κεντρικό κόμβο για τις αερομεταφορές στην Ελλάδα και σημείο αναφοράς για τις υποδομές της χώρας.
Η ακτινογραφία της επένδυσης στο «Μακεδονία»
- Κατασκευή νέου αεροσταθμού επιφάνειας 34.100 τ.μ. ως επέκταση του υφιστάμενου και δημιουργία νέας πρόσβασης
- Ανακαίνιση του υπάρχοντος αεροσταθμού
- 45% αύξηση των σημείων check-in (από 30 σε 44)
- 115% αύξηση των σημείων ασφαλείας και ελέγχου (από 6 σε 14)
- Εγκατάσταση μοντέρνου συστήματος ελέγχου και διαχείρισης αποσκευών
- 50% αύξηση του συνολικού αριθμού πυλών αναχωρήσεων (από 16 σε 24)
- 75% αύξηση των ιμάντων παραλαβής αποσκευών (από 4 σε 7)
- Επέκταση της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων και σύνδεση με το δημοτικό δίκτυο
- Κατασκευή νέου πυροσβεστικού σταθμού
- Κατασκευή δύο νέων φυλακίων ελέγχου πρόσβασης στην περιοχή δραστηριοτήτων αεροσκαφών
- Ανακαίνιση του οδοστρώματος στους χώρους προσγείωσης-απογείωσης-στάθμευσης αεροσκαφών
- Αναδιαμόρφωση του χώρου στάθμευσης των αεροσκαφών
TAP: Ενεργειακός κόμβος η Βόρεια Ελλάδα
Μέσα στο 2020 αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία το ελληνικό τμήμα του Διαδριατικού Αγωγού (Trans Adriatic Pipeline – TAP), ένα πολύ σημαντικό έργο που αναδεικνύει τη Βόρεια Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου από την περιοχή τη Κασπίας στην Ευρώπη.
Τρία χρόνια μετά την έναρξη των εργασιών τον Μάιο του 2016, έχει ήδη ολοκληρωθεί η τοποθέτηση και συγκόλληση των σωληναγωγών στα 550 χλμ. της συνολικής όδευσης στην Ελλάδα, ενώ ολοκληρώνεται σταδιακά και η διαδικασία αποκατάστασης της γης και επιστροφής στους ιδιοκτήτες και καλλιεργητές. Σταθερά προχωρά, επίσης, η κατασκευή του Σταθμού Συμπίεσης στους Κήπους του Έβρου. Με την ολοκλήρωση της μηχανικής κατασκευής, ο αγωγός μπαίνει τμηματικά σε φάση διατήρησης μέχρι την εισαγωγή υδρογονανθράκων και τη δοκιμαστική λειτουργία, προτού περάσει στο στάδιο της πλήρους εμπορικής λειτουργίας το 2020. Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη το δεύτερο market test του TAP, που δίνει τη δυνατότητα σε εταιρείες που θέλουν να μεταφέρουν φυσικό αέριο (shippers) να εκφράσουν ενδιαφέρον για πρόσβαση σε νέα, μακροπρόθεσμη μεταφορική δυναμικότητα, ενεργοποιώντας έτσι το ενδεχόμενο μελλοντικής επέκτασης της δυναμικότητας του αγωγού.
Η συνολική επένδυση του TAP στην Ελλάδα ανέρχεται σε 1,5 δισ. ευρώ περίπου, τα οποία έχουν δαπανηθεί σε συμβάσεις με εργολήπτριες εταιρείες ή σχήματα εταιρειών, καθώς και σε άλλες εταιρείες-προμηθευτές. Από τη φάση σχεδιασμού του έργου κι εξής, ο ΤΑΡ προμηθεύτηκε υπηρεσίες και αγαθά από 800 και πλέον επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται κατασκευαστικές, ξενοδοχειακές μονάδες, εταιρείες περιβαλλοντικής διαχείρισης, εστίασης, μεταφορών, καθαριότητας, κ.λπ. Παράλληλα, περισσότεροι από 3.500 άνθρωποι εργάστηκαν για την κατασκευή του αγωγού, μεγάλο μέρος των οποίων προέρχονταν από τις τοπικές κοινωνίες. Τέλος, ο ΤΑΡ ολοκληρώνει σταδιακά το εκτεταμένο πρόγραμμα Κοινωνικών και Περιβαλλοντικών Επενδύσεων που υλοποιεί στις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας από τις οποίες διέρχεται, συνολικού ύψους 32 εκατ. ευρώ.
Επενδύσεις 300 εκατ. ευρώ αλλάζουν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης
Φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα, ύψους 300 εκατ. ευρώ, που αναμένεται να εκτινάξει τη δυναμική του λιμανιού της Θεσσαλονίκης έχει προγραμματίσει η κοινοπραξία των ιδιωτών που έχει αναλάβει εδώ και σχεδόν 1,5 χρόνο τις τύχες του ΟΛΘ.
Συγκεκριμένα, η κοινοπραξία έχει υποσχεθεί σε βάθος εξαετίας πρόσθετες επενδύσεις 120 εκατ. ευρώ, πλέον των υποχρεωτικών ύψους 180 εκατ. ευρώ που προβλέπει η συμφωνία παραχώρησης με το ελληνικό δημόσιο. Άλλωστε, το λιμάνι έχει φθάσει αυτή τη στιγμή στο όριο της χωρητικότητάς του, γεγονός που καθιστά επιβεβλημένες πρόσθετες επενδύσεις για την ανάπτυξη των υποδομών του, όπως παρεμβάσεις για την αύξηση του βάθους κρηπιδώματος στα 16 μέτρα, που θα επιτρέψει τον ελλιμενισμό πολύ μεγαλύτερων πλοίων, αλλά και την ενοποίηση των Προβλητών 4 και 5.
Η διοίκηση της ΟΛΘ εκτιμά ότι στο τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους θα έχει εγκατασταθεί ο ανάδοχος για το έργο της επέκτασης του 6ου προβλήτα, που αποτελεί το κύριο έργο των υποχρεωτικών επενδύσεων και θα υπερδιπλασιάσει και τη δυναμικότητα του λιμανιού στην εξυπηρέτηση εμπορευματοκιβωτίων. Ωστόσο, γίνεται λόγος για δυσκολίες ωρίμανσης, αποδίδοντας ευθύνες στην πλευρά του ελληνικού Δημοσίου, για το οποίο εκφράζεται η άποψη ότι αποδείχτηκε ανέτοιμο για την υλοποίηση ενός τόσο μεγάλου εγχειρήματος.
Πάντως, υπάρχει η αισιοδοξία ότι η νέα οδική σύνδεση του λιμανιού θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ολοκλήρωση των επενδύσεων στον 6ο προβλήτα στα τέλη 2022, αρχές 2023 – μέχρι τότε και το κράτος καλείται να έχει υλοποιήσει και τις δικές του υποχρεώσεις και υποσχέσεις για την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής σύνδεσης του λιμανιού.
Όπως επισημαίνεται, στη στρατηγική για την περαιτέρω ανάπτυξη του λιμανιού της Θεσσαλονίκης θα πρωταγωνιστούν εφεξής η ανάπτυξη στρατηγικών συμμαχιών σε Βαλκάνια και Νοτιοανατολική Ευρώπη, μέσω επενδύσεων και συμμετοχών σε επενδύσεις όπως dry ports (εμπορευματικοί σταθμοί) με παράλληλη ανάπτυξη του ΣΕΜΠΟ και ανάδειξη του ΟΛΘ σε μεγάλο κέντρο συνδυασμένων μεταφορών, κέντρο καινοτομίας και τεχνολογικά προηγμένων λύσεων στην εφοδιαστική και τις μεταφορές, αλλά και τη διάχυση των οικονομικών οφελών στην τοπική κοινωνία και οικονομία.
Ανάπλαση ΔΕΘ
Μέχρι το καλοκαίρι του 2020 εκτιμάται ότι θα πρέπει να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα για την ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου και τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου στου υφιστάμενους χώρους της ΔΕΘ. Βάσει του σχεδιασμού, μετά την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος θα ακολουθήσει ο διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, ενώ μέχρι το 2021 θα πρέπει να οριστικοποιηθεί το χρηματοδοτικό σχήμα της επένδυσης, η οποία, βάσει του τελευταίου business plan της εταιρείας, είχε αποτιμηθεί μεταξύ 100-120 εκατ. ευρώ. Στόχος πάντως είναι από το 2022-2023 να ξεκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες, προκειμένου να είναι έτοιμο το νέο εκθεσιακό κέντρο το 2026 (100 χρόνια από την πρώτη ΔΕΘ).
Οι χρήσεις που θα προβλεφθούν, βάσει του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου, μπορεί να περιλαμβάνουν: εκθεσιακά κέντρα, συνεδριακό κέντρο, εμπορικά καταστήματα (εξαιρουμένων υπεραγορών), εμπορικών κέντρων και πολυκαταστημάτων, γραφεία, τράπεζες, τουρισμό / αναψυχή (ξενοδοχειακή εγκατάσταση), πολιτιστικά κτήρια, αθλητισμό, κοινόχρηστο πράσινο και χώρους στάθμευσης με συνολική δυναμική άνω των 2.000 θέσεων.
Σύμφωνα με τους μελετητές, ο χώρος πρασίνου θα αναπτυχθεί σε μια έκταση μεταξύ 60 έως 70 στρεμμάτων, αποτελώντας συνέχεια των ήδη υφιστάμενων χώρων υψηλού πρασίνου νοτιοδυτικά της ΔΕΘ (από τη Λεωφ. Στρατού και μέχρι την παραλία).
