Του Σίμου Αναστασόπουλου,
προέδρου του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου
Η είσοδος στο φθινόπωρο σηματοδοτεί το τέλος της ανάπαυλας και της ανεμελιάς του καλοκαιριού και την επιστροφή στην καθημερινότητα. Επιστροφή στα θρανία για τους νεότερους και επιστροφή στην πραγματικότητα για τους περισσότερους. Μιας πραγματικότητας που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες μέσα στις οποίες καλείται να λειτουργήσει η ιδιωτική οικονομία, αυτή που παράγει πλούτο και θέσεις εργασίας.
Οι συνθήκες για την πορεία της οικονομίας θα καθοριστούν φέτος, και για τα επόμενα χρόνια, από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Μετά από 8 χρόνια ύφεσης η ελληνική οικονομία πέτυχε τη δημοσιονομική σταθερότητα που επιτρέπει την αισιοδοξία για προοπτικές ανάπτυξης. Επειδή όμως η δημοσιονομική σταθερότητα και τα πρωτογενή πλεονάσματα επετεύχθησαν σε καθεστώς ύφεσης και με την αύξηση της φορολογίας η κατάσταση της πραγματικής οικονομίας, όπως και των νοικοκυριών, είναι δύσκολη και τα όρια αντοχής δοκιμάζονται σκληρά.
Είναι πολύ θετική η κοινή πλέον αντίληψη ότι η ανάκαμψη της οικονομίας θα προέλθει από τις προσπάθειες του ιδιωτικού τομέα και αυτό εκφράζεται συστηματικά τελευταία από τον λόγο και τις επισκέψεις του πρωθυπουργού σε επιχειρηματικούς και παραγωγικούς χώρους. Είναι επίσης σημαντικό να συνειδητοποιηθεί ότι η ανάπτυξη και η ευημερία μπορούν να προέλθουν μόνο από την ιδιωτική οικονομία και ότι αυτό εξαρτάται από τη διαμόρφωση του κατάλληλου επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος.
Γι’ αυτό, η ομιλία του πρωθυπουργού και οι εξαγγελίες φέτος στη Θεσσαλονίκη έχουν ιδιαίτερη και καθοριστική σημασία. Αυτές θα διαμορφώσουν την αντίληψη των επιχειρηματιών και των επενδυτών για το αν θα αναλάβουν το ρίσκο μιας νέας επένδυσης στη χώρα. Δεν αναφέρομαι εδώ στις όποιες μεγάλες επενδύσεις έχουν ανακοινωθεί ή αυτές για τις οποίες έχει εκδηλωθεί επενδυτικό ενδιαφέρον. Αυτές θα προχωρήσουν, υπερβαίνουν το ρίσκο της χώρας και λειτουργούν θετικά για τη δημιουργία εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και πρόκληση ενδιαφέροντος και σε άλλους επενδυτές. Δεν αρκούν όμως για την επαναφορά στην ανάπτυξη.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου υποχώρησε το 2016 στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 20 ετών. Σε σταθερές τιμές διαμορφώθηκε λίγο πάνω από τα 20 δισ., όταν τα 2007 ήταν σχεδόν στα 60 δισ.! Για να επανέλθουμε στα προ κρίσης επίπεδα και να αναπληρωθεί το μεγάλο επενδυτικό κενό της περασμένης 8ετίας χρειαζόμαστε επιπλέον επενδύσεις 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, πέρα από τις τρέχουσες, στην επόμενη πενταετία.
Αυτό σημαίνει πολλές άμεσες επενδύσεις από ελληνικά και διεθνή κεφάλαια και οι αποφάσεις για αυτές εξαρτώνται άμεσα από τα μέτρα και τις πολιτικές που θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ.
Ο μετασχηματισμός της χώρας σε μια ανοικτή, εξωστρεφή και παραγωγική οικονομία θα στηριχθεί στη δυνατότητα άμεσης κινητοποίησης σημαντικών ιδιωτικών επενδύσεων, που θα προκύψουν μόνο με τη ριζική αλλαγή των ακολουθούμενων δημοσίων πολιτικών.
Η ανάκαμψη της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας θα προκύψει μόνο με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην πολιτεία και τις προοπτικές της οικονομίας και με την υλοποίηση των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα βελτιώσουν τη δημόσια διοίκηση και θα μειώσουν τη γραφειοκρατία, θα άρουν τα ρυθμιστικά εμπόδια και θα ανοίξουν τις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και που θα βελτιώσουν το φοροσυλλεκτικό μηχανισμό και θα διευρύνουν τη φορολογική βάση.
Στήριξη της επιχειρηματικότητας σημαίνει έμπρακτη αναγνώριση του ρόλου και της λειτουργίας της ελεύθερης οικονομίας. Της δημιουργίας πλούτου για όλους και κέρδους για τους επενδυτές/επιχειρηματίες. Πέρα από την εκπεφρασμένη βούληση για την προσέλκυση επενδυτών, χρειάζεται τώρα η ανακοίνωση συγκεκριμένων αναπτυξιακών μέτρων που θα πείθουν για την αλλαγή πορείας της χώρας. Οι επενδυτές, Έλληνες και ξένοι, θα έχουν την προσοχή τους στραμμένη στη ΔΕΘ και την ομιλία του πρωθυπουργού. Αναμένουν μέτρα που θα αποκαθιστούν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, θα διευκολύνουν την αδειοδότηση νέων παραγωγικών μονάδων, θα απλοποιούν το εργασιακό περιβάλλον, θα εξασφαλίζουν κράτος δικαίου και ασφάλεια προσώπων και αγαθών και θα μειώνουν τη φορολογία έστω και σε βάθος χρόνου. Αναμένουν μέτρα που θα κάνουν την επένδυση βιώσιμη και κερδοφόρα γιατί αυτό είναι το τελικό κριτήριο για κάθε επιχειρηματική απόφαση. Σίγουρα δεν αναμένουν προστατευτικά μέτρα που θα κάνουν το περιβάλλον πιο δυσκίνητο και περιοριστικό και θα ερμηνευτούν σαν πισωγύρισμα στο άνοιγμα της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών.
Οι σημερινές συνθήκες απαιτούν τη διατύπωση μιας συνεκτικής, προοδευτικής και ρεαλιστικής πολιτικής που θα πιστοποιεί τον ρυθμιστικό ρόλο του κράτους και όχι τη μεγέθυνση της παρεμβατικής λειτουργίας των Δημόσιων Υπηρεσιών που αποτρέπει τις επενδυτικές και επιχειρηματικές προσπάθειες και σε τελική ανάλυση στερεί από την ελληνική κοινωνία θέσεις εργασίας και δυνατότητες επιλογών.
Επισημαίνω ακόμη την ανάγκη διατήρησης ενός σταθερού πολιτικού κλίματος, την τήρηση των συμφωνηθέντων με τους δανειστές και εταίρους, την πιστή τήρηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και μια γρήγορη αυτή τη φορά και βεβαίως θετική 3η αξιολόγηση του προγράμματος.
Το στοίχημα της ανάπτυξης θα κριθεί στη στρατηγική προσέλκυση επενδύσεων και τόνωσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας και ο οδικός χάρτης θα στηριχθεί στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης όπως θα εκφραστούν στη ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό. Είναι το καταλληλότερο βήμα, χρονικά και πολιτικά, για να εκμεταλλευτούμε τη συγκυρία και να ανταποκριθούμε στην πρόκληση, να πετάξουμε τα βαρίδια και να βάλουμε τις βάσεις της ανάπτυξης και της μελλοντικής μας ευημερίας.