Κοινωνικά αντανακλαστικά» απέδειξε ότι διαθέτει ο ναυτιλιακός κλάδος εν μέσω κρίσης, ανταποκρινόμενος στις προκλήσεις της εποχής. Ως μια παγκόσμια δύναμη -ελέγχοντας το 20% περίπου της παγκόσμιας χωρητικότητας και το 50% της Ε.Ε. με 4.800 πλοία- συνέχισε να επενδύει στους ισχυρούς δεσμούς με τη χώρα όπου δημιουργήθηκε επιστρέφοντας αξία στις τοπικές κοινωνίες. Είναι ενδεικτικό ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες συμβάλλουν καθοριστικά στην αλλαγή σελίδας της οικονομίας. Εξάλλου, η εισαγωγή ναυτιλιακού συναλλάγματος αυξάνεται και επανέρχεται σταδιακά στα προ των capital controls επίπεδα, ενώ μια σειρά από πρωτοβουλίες, από τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και την παροχή κινήτρων στη νέα γενιά μέχρι την ανάδειξη του πολιτισμού και της παράδοσης συνθέτουν ένα κοινωνικό προϊόν υψηλής αξίας για τον κλάδο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ναυτιλιακός κλάδος έχει ιδιαιτερότητες που καθιστούν την εφαρμογή της εταιρικής υπευθυνότητας μια πρόκληση.
Έχει να διαχειριστεί υποχρεώσεις συμμόρφωσης απέναντι σε διεθνείς κανόνες και ρυθμιστικά πλαίσια, ταυτόχρονα με την περιβαλλοντική απόδοση, την προστασία των πληρωμάτων εν πλω, την τήρηση υψηλών ηθικών επιχειρηματικών προτύπων, αλλά και την προώθηση μιας κουλτούρας υπευθυνότητας με γνώμονα την ευημερία που στοχεύει πάνω και πέρα από όλα τα παραπάνω.
Η πιστοποίηση με βάση πρότυπα και κώδικες (όπως ISO 14001, ΙSO 9001, ISM CODE, TMSA, ISPS CODE κ.α.) και οι καλές επιδόσεις παρά τις δυσκολίες εφαρμογής τους «χτίζουν» το ηθικό προφίλ της αγοράς, η οποία εν πολλοίς είναι αυτορρυθμιζόμενη.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την περιβαλλοντική ευθύνη του κλάδου φαίνεται να σημειώνεται πρόοδος σε παγκόσμια κλίμακα, με ενδεικτικά, μεταξύ άλλων, τα στοιχεία του οργανισμού ITOPF (International Tanker Owners Pollution Federation) για πετρελαιοκηλίδες από δεξαμενόπλοια, που δείχνουν μια σαφή μείωση της ρύπανσης. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μείωση των περιστατικών ως αποτέλεσμα και της υιοθέτησης κωδίκων και πρακτικών ασφαλείας και προστασίας.
Ο ITOPF αναφέρει ότι ο μέσος αριθμός των διαρροών μειώνεται και στις μεγάλες διαρροές, δηλαδή πάνω από 700 τόνους, ο ετήσιος μέσος όρος, ο οποίος ήταν περίπου 25 στη δεκαετία του 1970, μειώνεται δραματικά σε λιγότερο από 2 από το 2010. Το 2017 αναφέρθηκαν δύο περιστατικά δεξαμενόπλοιων που προκάλεσαν διαρροές άνω των 700 τόνων. Το πρώτο συνέβη στον Ινδικό Ωκεανό και το δεύτερο, ατυχώς, στο Αιγαίο. Επίσης καταγράφηκαν τέσσερις μεσαίου μεγέθους διαρροές (7-700 τόνοι) το 2017. Η εκτιμώμενη συνολική ποσότητα πετρελαίου που χάθηκε στο περιβάλλον μέσω συμβάντων δεξαμενόπλοιων το 2017 ήταν περίπου 7.000 τόνοι, η πλειοψηφία των οποίων μπορεί να αποδοθεί στα δύο μεγάλα περιστατικά που προαναφέρθηκαν. Παρ’ όλα αυτά το 99,99% του πετρελαίου που μεταφέρεται διά θαλάσσης φθάνει με ασφάλεια στον προορισμό του.
Η ΕΕΕ
Σημειώνεται ότι η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) στηρίζει πλήρως τις προσπάθειες που διασφαλίζουν την ασφάλεια στη θάλασσα και την προώθηση της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος και του ναυτιλιακού τομέα. Εξάλλου έχει ηγηθεί η ίδια μιας σειράς πρωτοβουλιών για την επίτευξη αυτών των στόχων με παγκόσμια αναγνώριση και εφαρμογή, υποστηρίζει την τήρηση των διεθνώς υιοθετημένων κανόνων και εγκεκριμένων προτύπων και διαδικασιών και αντιτάσσεται σε μονομερή και περιφερειακά μέτρα. Τούτο, καθόσον η ναυτιλία αποτελεί διεθνή δραστηριότητα, η οποία έχει ανάγκη από διεθνείς λύσεις και κανονισμούς. Η ναυτιλία προσφέρει μία αναντικατάστατη υπηρεσία στο παγκόσμιο εμπόριο και τον κόσμο και ως εκ τούτου, περιβαλλοντικές ανησυχίες, τις οποίες συμμερίζεται όλη η ανθρωπότητα, θα πρέπει να εξετάζονται υπό το πρίσμα των τεχνολογικών δυνατοτήτων και της βιωσιμότητας της ναυτιλίας. Οι κανονισμοί πρέπει να είναι λειτουργικοί και εκτελεστοί και όχι απλώς φιλόδοξοι, απαιτώντας εξοπλισμό ή προδιαγραφές που δεν είναι ακόμη διαθέσιμες, ή θέτοντας μη ρεαλιστικούς στόχους. Με βάση τις ανωτέρω αρχές, η ΕΕΕ παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συμμετέχει στη διαμόρφωση των επίσημων θέσεων της ναυτιλίας επί μίας σειράς σχετικών θεμάτων, όπως οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα πλοία, η μείωση της περιεκτικότητας σε θείο των ναυτιλιακών καυσίμων και η Διαχείριση Θαλάσσιου Έρματος.
Το κοινωνικό έργο
Στη χώρα μας η ναυτιλία είναι παράδοση έχοντας δημιουργήσει τα αρχαιότερα επαγγέλματα, με τις ελληνικές ναυτιλιακές οικογένειες που διοικούν τις σημερινές επιχειρήσεις να προσφέρουν σημαντικό κοινωνικό έργο.
Πέρα από την οικονομική δύναμη και τη διεθνή επιρροή τους οι οικογένειες αυτές όπως Βαρδινογιάννης, Λάτσης, Λιβάνου, Αγγελικούσης, Νιάρχος, Αγγελόπουλος, Γουλανδρής, Λογοθέτης, Λαιμός, Χανδρής και πολλοί άλλοι είναι γνωστές και για τις δωρεές που πραγματοποιούν, στο πλαίσιο κοινωνικού και φιλανθρωπικού έργου, ενώ υπάρχει και το συλλογικό έργο του ναυτιλιακού κλάδου, όπως αποτυπώνεται στα προγράμματα και τις δράσεις της ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ.
Η ελληνική ναυτιλία έχει αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της σε κάθε σημαντική περίοδο της χώρας μας και είναι κοινή η πεποίθηση και η επιθυμία, τόσο των παλαιότερων όσο και των νεότερων μελών της, να συνεχίσει να προσθέτει το δικό της θετικό πρόσημο στον τόπo.
Σε αυτό το πνεύμα, η ναυτιλιακή κοινότητα, μέσω της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, υλοποίησε τα τελευταία χρόνια με εντατικό ρυθμό πρωτοβουλίες στήριξης μεγάλου αριθμού αδύναμων ομάδων του πληθυσμού που επηρεάστηκαν βαθύτατα από τις οικονομικές συγκυρίες στην πατρίδα μας, ενώ το 2016 προχώρησε στην ίδρυση της Εταιρείας Κοινωνικής Προσφοράς Ελληνικού Εφοπλισμού ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ.
Η ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ αποτελεί τον θεσμικό φορέα κοινωνικής προσφοράς της ναυτιλιακής κοινότητας με αντικείμενο την υλοποίηση κοινωφελών προγραμμάτων, δράσεων ενίσχυσης ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, έργων ανθρωπιστικού περιεχομένου και δωρεών ευρύτερου ενδιαφέροντος. Επισημαίνεται δε ότι λειτουργεί ανεξάρτητα και παράλληλα με τις πρωτοβουλίες κοινωνικής στόχευσης που υλοποιούν μέλη της ναυτιλίας στο πλαίσιο των ατομικών επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων.
Όπως έχει τονίσει ο κ. Θεόδωρος Βενιάμης, πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών και της ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ, «η πρωτοβουλία που αναλάβαμε για τη δημιουργία ενός μόνιμου οχήματος συλλογικής προσφοράς και υπεύθυνης παρουσίας και συνδρομής της ναυτιλίας στην ελληνική κοινωνία, εκφράζει το αμέριστο ενδιαφέρον και την αγάπη των ανθρώπων της θάλασσας για το καλό του τόπου μας και αναδεικνύει τη ναυτιλία ως τον μοναδικό επιχειρηματικό κλάδο που δραστηριοποιείται συλλογικά σε αυτή την κατεύθυνση».
Το έργο που υλοποιείται απευθύνεται σε συνεχώς μεγαλύτερο πλήθος ωφελούμενων καθώς και φορέων ή υπηρεσιών που χρήζουν ενίσχυσης με μοναδικό γνώμονα την απόφαση της ναυτιλιακής κοινότητας να υποστηρίξει με συνέπεια την πρόοδο και την ευημερία του κοινωνικού συνόλου μέσω δραστηριοτήτων που εστιάζουν στους τομείς Επισιτιστικής Βοήθειας, Εκπαίδευσης, Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας, καθώς επίσης και έργων δημοσίου ενδιαφέροντος.
Η ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ διοικείται από διοικητικό συμβούλιο, 7 μέλη του οποίου είναι ex officio τα μέλη του εκάστοτε προεδρείου της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών και μέλη της μπορούν να εγγραφούν φυσικά ή νομικά πρόσωπα από τη ναυτιλιακή κοινότητα και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο κατόπιν έγκρισης του διοικητικού συμβουλίου αυτής, ενώ προς επίτευξη των σκοπών της αντλεί πόρους από δωρεές μελών της και τρίτων που επιθυμούν να συμβάλουν στο κοινωνικό έργο της ελληνικής ναυτιλίας.
