Oι στόχοι του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη αποτελούν μία παγκόσμια δέσμευση για τους ανθρώπους, τον πλανήτη και την ευημερία, ως το 2030. Δεν θα περίμενε ενδεχομένως κανείς από έναν πολιτιστικό οργανισμό να μεριμνά για την επίτευξη αυτών των στόχων, όμως το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), από την εποχή του σχεδιασμού του ακόμα, ήταν προσανατολισμένο προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ από την περίοδο που τέθηκε σε λειτουργία αποδεικνύει έμπρακτα και καθημερινά τη δέσμευσή του. Μάλιστα, αποτελεί τον πρώτο πολιτιστικό οργανισμό αυτής της κλίμακας που εξέδωσε περιβαλλοντικό απολογισμό, ενώ επίσης έχει αναγνωριστεί με σχετικές διεθνείς διακρίσεις, μεταξύ των οποίων την πιστοποίηση LEED Platinum του US Green Building Council, και το βραβείο στην κατηγορία Ηλιακής Αρχιτεκτονικής & Αστικού Σχεδιασμού από την EUROSOLAR.
Οι δράσεις του ΚΠΙΣΝ ανά Βιώσιμο Αναπτυξιακό Στόχο του ΟΗΕ
1 Μηδενική Φτώχεια: Αναπόσπαστο μέρος της φιλοσοφίας του ΚΠΙΣΝ είναι η άρση των περιορισμών στην εκπαίδευση, η εξάλειψη κοινωνικών διακρίσεων και αποκλεισμών, παραγόντων που συνεισφέρουν στη φτώχεια. Για τον λόγο αυτό έχει αναπτύξει επιμορφωτικά προγράμματα για όλους, χωρίς οικονομικούς ή άλλους αποκλεισμούς, ή διακρίσεις απέναντι σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Επιπλέον, το ΚΠΙΣΝ συνεισφέρει μέσω της παροχής βιώσιμων θέσεων εργασίας.
2 Μηδενική Πείνα: Ο Λαχανόκηπος στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος όπως και τα ελαιόδεντρα, από τα οποία φέτος συλλέξαμε πρώτη φορά καρπούς, αποτελούν παραδείγματα βιολογικής, αειφόρου αστικής γεωργίας, ενώ παράλληλα φιλοξενούν σχετικές εκπαιδευτικές δράσεις για όλες τις ηλικίες.
3 Καλή Υγεία & Ευημερία: Καθημερινά το ΚΠΙΣΝ διοργανώνει και φιλοξενεί αθλητικές δράσεις για όλες τις ηλικίες, με έμφαση στα παιδιά, τους νέους και τα άτομα 65 ετών και άνω. Επιπλέον, έχει υπαίθρια όργανα γυμναστικής, χώρο αθλοπαιδιών, στίβο και ποδηλατόδρομους, με ελεύθερη χρήση από όλους, ενώ αξιοποιείται και το Κανάλι με μαθήματα ιστιοπλοΐας και καγιάκ.
4 Ποιοτική Εκπαίδευση: Το ΚΠΙΣΝ προάγει τη διά βίου μάθηση με εργαστήρια, διαλέξεις και εκπαιδευτικές δράσεις για όλες τις ηλικίες, χωρίς αποκλεισμούς ευάλωτων ομάδων και με ειδική μέριμνα για σχολεία και μαθητές.
5 Ισότητα των Φύλων: Η πλειονότητα των μόνιμων εργαζομένων στην ΚΠΙΣΝ ΑΕ είναι γυναίκες. Η ΚΠΙΣΝ ΑΕ είναι εργοδότης ίσων ευκαιριών, απαγορεύοντας τις διακρίσεις έναντι οποιουδήποτε εργαζομένου ή υποψήφιου για απασχόληση και διασφαλίζει δίκαιη αντιμετώπιση όλων των υποψηφίων βάσει των προσόντων τους και των προϋποθέσεων που προβλέπει ο νόμος.
6 Καθαρό Νερό & Αποχέτευση: Από τον σχεδιασμό και την κατασκευή του, το ΚΠΙΣΝ έχει μεριμνήσει να μην επιβαρύνει το δημόσιο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης με μία σειρά ενεργειών όπως γεωτρήσεις, την ώσμωση και χρήση θαλασσινού νερού, την αξιοποίηση και διαχείριση όμβριων υδάτων και το σύστημα ανακύκλωσης γκρι νερών.
7 Φθηνή και Καθαρή Ενέργεια: Το ΚΠΙΣΝ πρωτοπορεί στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσω του ενεργειακού του στεγάστρου. Το 2017, το φωτοβολταϊκό στέγαστρο κάλυψε τις ενεργειακές ανάγκες του ΚΠΙΣΝ σε ποσοστό 27,98%. Επιπλέον, το ΚΠΙΣΝ έχει αναπτύξει σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα με στόχο την ενθάρρυνση της βιώσιμης ενέργειας και την ορθολογική ενεργειακή κατανάλωση.
8 Αξιοπρεπής Εργασία & Οικονομική Ανάπτυξη: Χάρη στην πρωτοβουλία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την Επανεκκίνηση & Ενίσχυση των Νέων με στόχο τη δημιουργία καλύτερων προοπτικών εργασίας και νέων ευκαιριών ανάπτυξης δεξιοτήτων για τη νέα γενιά, παρέχεται σε νέες και νέους από 18 έως 35 ετών η ευκαιρία εξάμηνης έμμισθης πρακτικής άσκησης, και δημιουργούνται έτσι οι συνθήκες για την ύπαρξη ποιοτικών θέσεων απασχόλησης που τονώνουν την οικονομία ενώ παράλληλα καλλιεργείται η επόμενη γενιά εργαζομένων με δεξιότητες, γνώση και εμπειρία.
9 Βιομηχανία, Καινοτομία & Υποδομές: Το ΚΠΙΣΝ αποτελεί μία σημαντική επένδυση στον πολιτισμό, την ενέργεια, την τεχνολογία αλλά και την ίδια την καινοτομία, ενσωματώνοντας νέες τεχνικές και πρακτικές που συνδράμουν στην επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων όπως η αύξηση των πόρων και της ενεργειακής απόδοσης.
10 Λιγότερες Ανισότητες: Η αρχή του ΚΠΙΣΝ να είναι προσβάσιμο από όλους, ανεξαρτήτως προέλευσης, οικονομικής ευχέρειας, αναπηρίας, προσανατολισμού και πεποιθήσεων, εκφράζεται με τη λειτουργία του ως ένας ανοικτός, δημόσιος χώρος, ο οποίος φιλοξένησε το 2017 πάνω από 3.500 ελεύθερες για το κοινό εκδηλώσεις και πάνω από 3 εκατομμύρια επισκέπτες, συμβάλλοντας, πιστεύουμε, στον στόχο για τη μείωση των ανισοτήτων. Επιπλέον, το ΚΠΙΣΝ φιλοξενεί προγράμματα που έχουν σχεδιαστεί προκειμένου να καλλιεργούν τη συνύπαρξη και τον σεβασμό της διαφορετικότητας, όπως εργαστήρια και αθλήματα για παιδιά με ή χωρίς αναπηρία, καθώς και μαθήματα και καλλιτεχνικές δράσεις στις οποίες συνυπάρχουν παιδιά από την Ελλάδα και παιδιά-πρόσφυγες, ενώ αποτέλεσε ένα από τα κτίρια της Αθήνας που φωτίστηκαν κατά τη διάρκεια του Athens Pride εκφράζοντας τη στήριξη του ΚΠΙΣΝ στον αγώνα για ίσα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
11 Βιώσιμες Πόλεις & Κοινότητες: Ως νέο αστικό τοπόσημο, το ΚΠΙΣΝ συμβάλλει στην τόνωση της τοπικής οικονομίας ως μητροπολιτικός και τουριστικός προορισμός, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας, και αποτελώντας μέρος της ευρύτερης ανάπλασης της Καλλιθέας και της ευρύτερης περιοχής. Επιπλέον, αποτελεί έναν τόπο ασφαλή για όλους: Το 2017 το επισκέφθηκαν 3 εκατομμύρια άτομα χωρίς να σημειωθούν αξιοσημείωτα συμβάντα.
12 Υπεύθυνη Κατανάλωση & Παραγωγή: Τα συστήματα διαχείρισης των ροών απορριμμάτων και ανακύκλωσης του ΚΠΙΣΝ αντιμετωπίζουν το ένα μέρος του κύκλου ζωής προϊόντων και κατανάλωσης. Επιπλέον το ΚΠΙΣΝ έχει συμπράξει με οργανισμούς που προάγουν την παραγωγή προϊόντων με ηθικές πρακτικές απασχόλησης και αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα. Στόχο για τα επόμενα χρόνια αποτελεί η μείωση της χρήσης μη ανακυκλωμένου και ανακυκλώσιμου χαρτιού στις εκδόσεις του ΚΠΙΣΝ, καθώς και η αύξηση της χρήση βιώσιμων υλικών. Τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η τσάντα που δωρίζεται στα Μέλη του ΚΠΙΣΝ και η οποία είναι κατασκευασμένη εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα από 100% ελληνικό βαμβάκι που προέρχεται από βιώσιμες πρακτικές, ενώ για την παραγωγή της το ΚΠΙΣΝ συνεργάστηκε με το Social Fashion Factory που εκπαιδεύει και επανεντάσσει αποκλεισμένα άτομα στο εργασιακό περιβάλλον και την κοινωνία μέσα από την παραγωγή περιβαλλοντικά βιώσιμων ειδών ένδυσης.
13 Δράση για το Κλίμα: Το ΚΠΙΣΝ είχε εξ αρχής στόχο την εξοικονόμηση περιβαλλοντικών πόρων και την αντιστροφή ενδείξεων της κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας. Η εκτεταμένη χρήση ΑΠΕ, ο βιοκλιματικός σχεδιασμός, οι μεγάλες εκτάσεις βιώσιμου αστικού πρασίνου, η υπηρεσία δωρεάν shuttle bus και το σύστημα ενοικίασης ποδηλάτων καθώς και όλες οι δράσεις για την ανάπτυξη ποδηλατικής κουλτούρας συμβάλλουν στον περιορισμό των εκπομπών αερίων.
14 Ζωή στο Νερό: Το θαλασσινό νερό που χρησιμοποιείται στο Κανάλι του ΚΠΙΣΝ ελέγχεται ώστε να επιστρέφει στη θάλασσα στην ίδια ή καλύτερη ποιότητα από αυτήν που είχε.
15 Ζωή στη Στεριά: Το Πάρκο «Σταύρος Νιάρχος» συμβάλλει στη βιοποικιλότητα, φιλοξενώντας 200 διαφορετικά ελληνικά και μεσογειακά είδη φυτών και δέντρων.
16 Ειρήνη, Δικαιοσύνη & Ισχυροί Θεσμοί: Τόσο η χωρίς αποκλεισμούς πρόσβαση στο ΚΠΙΣΝ και στις δράσεις του, όσο η διαφάνεια στη διοίκηση και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους του οργανισμού.
17 Συνεργασία για τους Στόχους: Το μοντέλο του ΚΠΙΣΝ αποτελεί ένα έμπρακτο παράδειγμα και πρότυπο συνεργασίας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ διαφορετικών φορέων και οργανισμών.