Από την έντυπη έκδοση
Επιμέλεια: Σοφία Εμμανουήλ
[email protected]
Ένα ισχυρό κοινωνικό αντίκτυπο χτίζει χρόνο με το χρόνο ο θεσμός των υποτροφιών στη χώρα μας, σε μια περίοδο που η συμπίεση του εισοδήματος των πολιτών και η αδυναμία του οικογενειακού προϋπολογισμού να χρηματοδοτήσει μεταπτυχιακές σπουδές που ξεκλειδώνουν ποιοτικές θέσεις εργασίας, ωθεί όλο και περισσότερους νέους στο εξωτερικό.
Πολλές χώρες του εξωτερικού, παρά τις προκλήσεις που κάθε οικονομία αντιμετωπίζει στις μέρες μας, προσφέρουν χρηματοδοτικά εργαλεία σε συνδυασμό με ευκαιρίες για πρακτική άσκηση και επαγγελματικές προοπτικές, που στην Ελλάδα δεν υφίστανται, ως αποτέλεσμα των παρενεργειών της οκταετούς κρίσης αλλά και της αδυναμίας σύγκλισης του εκπαιδευτικού συστήματος, των εργοδοτών και της κοινωνίας σε έναν κοινό σκοπό για την γεφύρωση του χάσματος μεταξύ προφοράς και ζήτησης στην αγορά εργασίας.
Σε αυτό το περιβάλλον αναδεικνύεται η αξία του θεσμού των υποτροφιών αλλά και ο σημαντικός ρόλος της αγοράς. Παρακάτω θα αναλύσουμε αυτά τα δύο πεδία, για το μεν πρώτο με τη βοήθεια του Δημήτρη Ανδρέου, Ph.D., αντιπροέδρου Διοίκησης στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος (Pierce – Deree – Alba), το οποίο έχει συνδέσει τη λειτουργία του με το θεσμό των υποτροφιών από την ίδρυσή του το 1875, ενώ έχει αναπτύξει μια συνεργασία πρότυπο με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και για το δε δεύτερο με την ανάδειξη ενδεικτικών πρωτοβουλιών ελληνικών επιχειρήσεων.
Σημαντικές πρωτοβουλίες αναλαμβάνουν οι επιχειρήσεις σε όλο το φάσμα της Παιδείας στηρίζοντας τις προσπάθειες της νέας γενιάς για μάθηση και διάκριση. Οι δράσεις αυτές ανταποκρίνονται εν πολλοίς στον 4ο και στον 8ο από τους 17 Στόχους του ΟΗΕ.
100 θέσεις για υποτρόφους ΙΚΥ
Ενδεικτικές είναι οι πρωτοβουλίες της Εθνικής Τράπεζας η οποία υποδέχεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους τελειόφοιτους ελληνικών ΑΕΙ για να πραγματοποιήσουν πρακτική άσκηση διάρκειας 1,5 έως 4 μηνών τόσο στο δίκτυο των καταστημάτων της, όσο και σε μονάδες διοίκησης. Επίσης συνεχίζει την υλοποίηση του πρωτοποριακού και ευρύτατης αποδοχής πιλοτικού Προγράμματος Υποτροφιών ΙΚΥ-ΕΤΕ, που εγκαινιάστηκε στα τέλη του 2014 σε συνεργασία με το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών.
Το εν λόγω πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο στάδια και προβλέπει:
1. Χορήγηση υποτροφιών από το ΙΚΥ διάρκειας 18 έως 24 μηνών σε 100 αριστούχους πτυχιούχους (80 στην Αθήνα και 20 στη Θεσσαλονίκη) για μεταπτυχιακές σπουδές σε γνωστικά αντικείμενα συναφή με τις εργασίες της τράπεζας.
2. Πρακτική άσκηση στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας για απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας κατά το χρονικό διάστημα των σπουδών τους (α’ στάδιο) και στη συνέχεια, την πρόσληψη των υποτρόφων στην τράπεζα με σύμβαση ορισμένου χρόνου διετούς διάρκειας, με την προϋπόθεση επιτυχούς ολοκλήρωσης του μεταπτυχιακού τους και ικανοποιητικής απόδοσης στην πρακτική τους άσκηση (β’ στάδιο).
Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, στελέχη ανθρώπινου δυναμικού μεριμνούν για τη συστηματική υποστήριξη των υποτρόφων, την εναλλαγή των αντικειμένων απασχόλησής τους (rotation), την παρακολούθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων αίθουσας και εξ αποστάσεως (e-learning) και την αξιολόγηση της επίδοσής τους.
Στόχος του καινοτόμου αυτού προγράμματος είναι η αποτελεσματική διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και η ανάσχεση του φαινομένου της διαρροής των νέων επιστημόνων της Ελλάδας στο εξωτερικό (brain drain).
Αξίζει να σημειωθεί ότι για την υλοποίησή του απαιτήθηκε η διαμόρφωση και ψήφιση ειδικής νομοθετικής διάταξης σχετικά με την ασφάλιση των υποτρόφων κατά τη διάρκεια της πρακτικής τους άσκησης.
Επίσης, με στόχο την υποστήριξη της απασχολησιμότητας των νέων, την ενίσχυση της εταιρικής εικόνας της τράπεζας και τη διασύνδεσή της με υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικά ιδρύματα η τράπεζα υλοποιεί Προγράμματα Internship «i-work@nbg», τα οποία προβλέπουν την απασχόληση, για χρονικό διάστημα 6-12 μηνών τελειόφοιτων και απόφοιτων της τελευταίας διετίας επιλεγμένων προγραμμάτων σπουδών.
Τα «i-work@nbg» απευθύνονται σε τελειόφοιτους και απόφοιτους υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου που επιθυμούν να αποκτήσουν τεχνογνωσία και πρακτική εμπειρία στον τραπεζικό κλάδο και να αναπτύξουν επαγγελματικές δεξιότητες σημαντικές για τη μελλοντική τους εξέλιξη και σταδιοδρομία.
14 χρόνια «Η Μεγάλη Στιγμή για την Παιδεία»
Μια άλλη υποδειγματική πρωτοβουλία αναλαμβάνει ο όμιλος Eurobank στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «Η Μεγάλη Στιγμή για την Παιδεία».
Το Πρόγραμμα ξεκίνησε το 2003 και πραγματοποιείται με την υποστήριξη του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Στα 14 χρόνια υλοποίησής του έχουν βραβευθεί συνολικά 15.944 μαθητές και μαθήτριες, απ’ όλα τα Λύκεια της χώρας. Για τη σχολική περίοδο 2015-2016 βραβεύθηκαν 1.094 αριστούχοι.
Ο κύκλος των βραβεύσεων ολοκληρώθηκε και φέτος με την τελετή βράβευσης των αριστούχων του Νομού Αττικής, στις 19 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρουσία εκπροσώπων του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων, εκπροσώπων της Εκκλησίας, ακαδημαϊκών και θεσμικών φορέων, της διοίκησης της τράπεζας και των οικογενειών των βραβευόμενων.
Διακρίσεις 4,4 εκατ. ευρώ
Σημαντικές πρωτοβουλίες αναλαμβάνει επίσης ο όμιλος ΟΤΕ στηρίζοντας διαχρονικά το θεσμό των υποτροφιών.
Με αφορμή μάλιστα την προσπάθεια των τελευταίων ημερών από χιλιάδες μαθητές στις πανελλαδικές εξετάσεις η Cosmote θυμίζει ότι εδώ και 16 χρόνια με το Πρόγραμμα Υποτροφιών στηρίζει πρωτοετείς φοιτητές με οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες.
Μέχρι σήμερα 581 φοιτητές έλαβαν υποτροφίες και τιμητικές διακρίσεις ύψους 4,4 εκατ. ευρώ. Το 2016 δόθηκαν 50 υποτροφίες (συνολικού ύψους 770.000 ευρώ) των 15.000 ευρώ (μικτό ποσό) η κάθε μία και μία τιμητική υποτροφία Ζαχαρίας Πιπερίδης, των 20.000 ευρώ (μικτό ποσό) – η οποία απονεμήθηκε σε πρωτοετή φοιτητή, Πολυτεχνικής Σχολής της χώρας, του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, απ’ όπου εν προκειμένω, είχε αποφοιτήσει και ο ίδιος ο Ζαχαρίας Πιπερίδης, ο οποίος υπήρξε διακεκριμένο στέλεχος του Ομίλου ΟΤΕ.
Θριάσιο και Δυτική Θεσσαλονίκη
Από την πλευρά του ο Όμιλος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ βράβευσε για 9η χρονιά τη νέα γενιά, η στήριξη της οποίας αποτελεί βασική προτεραιότητα για τον όμιλο, στο πλαίσιο των δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που υλοποιεί.
Φέτος, ο όμιλος επιβράβευσε περισσότερους από 250 αριστούχους φοιτητές για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση την ακαδημαϊκή χρονιά 2016-2017, με επαίνους συνοδευόμενους από χρηματικά έπαθλα.
Συνολικά μέχρι σήμερα έχουν βραβευθεί 2.721 φοιτητές μέσω της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, που έχει εξελιχθεί σε θεσμό και πλέον αποτελεί σημείο αναφοράς για τους νέους που κατοικούν στις περιοχές του Θριασίου (Ασπρόπυργος, Ελευσίνα, Μάνδρα, Μαγούλα, Ν. Πέραμος, Μέγαρα) και της Δυτικής Θεσσαλονίκης (Δήμοι Δέλτα και Ευόσμου-Κορδελιού).
Οι φετινές τελετές βράβευσης των αριστούχων οι οποίοι εισήχθησαν στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ της χώρας με εξαιρετικές επιδόσεις, πραγματοποιήθηκαν κατά το διήμερο 10 και 11 Απριλίου, σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, αντιστοίχως.
Η δέσμευση
Η διοίκηση της εταιρείας, που έδωσε το «παρών» στις εκδηλώσεις, επιβεβαίωσε τη βούλησή της για τη στήριξη των νέων, σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η επαγγελματική κατάρτιση και η εργασιακή εμπειρία.
Ο Όμιλος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ στηρίζει και επενδύει έμπρακτα στη νέα γενιά που αποτελεί το μέλλον της χώρας μας μέσα από μια σειρά δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, στις οποίες περιλαμβάνονται, επίσης, οι υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές σε καταξιωμένα Πανεπιστήμια του εξωτερικού, οι στρατηγικές συνεργασίες με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και το Πολυτεχνείο Κρήτης για υποτροφίες σε μεταπτυχιακά προγράμματα που συνδέουν τη βιομηχανία και την ακαδημαϊκή κοινότητα, η απασχόληση διακεκριμένων άριστων αποφοίτων και η συμμετοχή σε σεμινάρια για απόκτηση δεξιοτήτων σε συνεργασία με αναγνωρισμένους εκπαιδευτικούς φορείς.
Ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένα στο θεσμό των υποτροφιών είναι τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενώ πληθαίνουν οι πρωτοβουλίες σε όλο το φάσμα της αγοράς και πέρα από τον κλάδο της εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει για το περιβάλλον ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών χορηγεί για 15η χρονιά υποτροφίες σε 2 μεταπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Τμήμα Περιβάλλοντος), ενθαρρύνοντας και ενισχύοντας την ακαδημαϊκή έρευνα στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος.
Επίσης άλλες επιχειρήσεις αναπτύσσουν Ακαδημίες, όπως η Ακαδημία σίτου της Μέλισσα Κίκιζας, που όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, κατά την τελετή αποφοίτησης ανακοίνωσε ότι ένας από τους συμμετέχοντες παραγωγούς έλαβε πλήρη υποτροφία για να φοιτήσει στο ετήσιο πρόγραμμα «Σύγχρονες Γεωργικές Πρακτικές» στο Perrotis College της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής Θεσσαλονίκης.
Άλλη μια αξιοσημείωτη πρωτοβουλία σε έναν άλλο τομέα, αυτόν του αθλητισμού είναι οι Υποτροφίες Ολυμπιακής Προετοιμασίας.
Στον αθλητισμό
Εδώ ανέλαβε πρωτοβουλία το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη που ένωσε τις δυνάμεις του με την Ελληνική Πρωτοβουλία και το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, συνδράμοντας αθλητές από την Ελλάδα και την Κύπρο που προπονούνται για τους Ολυμπιακούς του 2020.
Με την κοινή επιθυμία να στηρίξουν την αριστεία, τον ολυμπισμό αλλά και τις ελπίδες ιδιαίτερα των νέων, οι τρεις φορείς για πρώτη φορά συμπράττουν με στόχο να ενισχύσουν ακόμα περισσότερους αθλητές από την Ελλάδα και την Κύπρο που ξεκινούν την επίπονη 4ετή προετοιμασία τους για τους Ολυμπιακούς του 2020 στο Τόκυο.
Μέσα από το Πρόγραμμα Υποτροφιών του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη που φέτος κλείνει 18 χρόνια προσφοράς στον ελληνικό αθλητισμό, βραβεύτηκαν για τις επιδόσεις τους το 2016, 41 αθλητές.
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα αθλητικών υποτροφιών του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη, αποτελεί θεσμό στον χώρο από το 1999. Από τα πρώτα χρόνια του προγράμματος μέχρι σήμερα, πάνω από 400 ετήσιες υποτροφίες έχουν εστιάσει σε αυτήν την πολλά υποσχόμενη νέα γενιά πρωταθλητών, ως απάντηση στη γενικότερη έλλειψη πόρων για τον πρωταθλητισμό, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να επιδοθούν απρόσκοπτα στην προσπάθειά τους για τη διάκριση, σε μια ανταγωνιστική, διεθνή σκηνή.
Δημήτρης Ανδρέου
Ph.D., αντιπρόεδρος Διοίκησης στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος (Pierce – Deree – Alba)
Το συνολικό ύψος της δωρεάς του ΙΣΝ, αλλά και της επένδυσης από την πλευρά του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος Πρόγραμμα Υποτροφιών Ίδρυμα Σταύρoς Νιάρχος θα ξεπεράσει το 1,6 εκατ. ευρώ μέχρι το 2018, αγγίζοντας τουλάχιστον 235 φοιτητές του Deree.
Ήδη από την έναρξή του, το 2014, το Πρόγραμμα Υποτροφιών Ίδρυμα Σταύρoς Νιάρχος στο Deree έχει προσφέρει συνολικά 145 υποτροφίες σε φοιτητές, ενώ για το ακαδημαϊκό έτος 2017-18 έχει προβλέψει 84, καλύπτοντας -σε συνεργασία με το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος- το μεγαλύτερο μέρος των διδάκτρων των υπότροφων φοιτητών.
Όπως εξηγεί στη «N» ο Δημήτρης Ανδρέου, Ph.D., αντιπρόεδρος Διοίκησης στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος (Pierce – Deree – Alba), ο θεσμός των υποτροφιών είναι αναπόσπαστο κομμάτι του Κολλεγίου από την ίδρυσή του το 1875 έως και σήμερα.
Για το ακαδημαϊκό έτος 2015-16, το Κολλέγιο πρόσφερε 5,34 εκατομμύρια ευρώ σε 2.419 φοιτητές και μαθητές μέσω υποτροφιών και προγραμμάτων οικονομικής στήριξης. Σε σχέση με το προηγούμενο έτος, η αύξηση είναι 14% από τα 4,68 εκατ. ευρώ σε 2.006 μαθητές και φοιτητές.
«Στόχος του προγράμματος δεν είναι να σπουδάζουν όλοι οι υπότροφοι δωρεάν, αλλά κάθε οικογένεια να ελαφρύνεται σύμφωνα με τις δυνατότητές της. Υπάρχουν βέβαια και πολλές περιπτώσεις αριστούχων φοιτητών οι οποίοι σπουδάζουν δωρεάν με θεσμοθετημένες υποτροφίες του Κολλεγίου.
Είναι άξιο αναφοράς το γεγονός πως το 85% των σπουδαστών που αιτήθηκαν κάποιου είδους οικονομικής στήριξης πέρυσι την έλαβαν. Τα χρήματα αυτά προέρχονται από ίδιους πόρους, καθώς και από γενναιόδωρες προσφορές δωρητών, τόσο φυσικών προσώπων όσο και ιδρυμάτων, επιχειρήσεων και οργανισμών» σημειώνει ο κ. Ανδρέου.
Η συνεργασία Deree – ISN
Στο πλαίσιο της συνεργασίας με το ΙΣΝ το Deree αναλαμβάνει μια σειρά από δράσεις: άρτια ακαδημαϊκή καθοδήγηση και συμβουλευτική καριέρας, πρόσβαση σε ευκαιρίες πρακτικής άσκησης σε ηγετικούς πολυεθνικούς ομίλους εντός και εκτός Ελλάδος κ.ά., ενώ διοργανώνονται ειδικά σεμινάρια και ενημερωτικές εκδηλώσεις για τους υποτρόφους με στόχο την προετοιμασία τους για μια επιτυχημένη μελλοντική σταδιοδρομία.
Επιπλέον, κάθε υπότροφος του ΙΣΝ στο Deree, δικαιούται υποτροφία για σπουδές ενός τετραμήνου σε κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού.
«Όλα αυτά έχουν στόχο να δημιουργήσουν αυτό που θα χαρακτήριζα μια “κρίσιμη μάζα” εξαιρετικά καλά εκπαιδευμένων και προετοιμασμένων νέων, οι οποίοι θα βοηθήσουν όχι μόνο τους εαυτούς τους αλλά και την Ελλάδα να γυρίσει σελίδα», τονίζει ο κ. Ανδρέου.
Πρόσβαση στην αγορά εργασίας
Η κρίση, σύμφωνα με τον κ. Ανδρέου έχει δυσκολέψει την πρόσβαση των νέων -και όχι μόνο- στην αγορά εργασίας.
Ταυτόχρονα όμως έχει καταδείξει και την αναντιστοιχία των απαιτήσεων της αγοράς με τις δεξιότητες που διαθέτουν πολλοί από τους νέους μας.
«Πιστεύω πως το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να λειτουργεί προς όφελος της κοινωνίας αν δεν αφουγκράζεται τις ανάγκες της οικονομίας από την οποία όλοι μας κερδίζουμε τα προς το ζην και στην οποία βασίζεται η πρόοδος της κοινωνίας και η ανεξαρτησία της χώρας μας» σημειώνει φέρνοντας ως παράδειγμα το Deree, που καλλιεργεί αυτή τη διασύνδεση σπουδών και αγοράς ενσυνείδητα και σε βάθος.
Σε αυτό βοηθούν και οι 53.000 απόφοιτοί του, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων χαράζει μια επιτυχημένη πορεία σε κάθε είδους παραγωγική δραστηριότητα και οι οποίοι είναι πρόθυμοι να καθοδηγήσουν και να βοηθήσουν τους νεότερούς τους ώστε να ξεκινήσουν σωστά την καριέρα τους.
Στην πράξη
«Γενικά, στις μέρες μας ισχύει αυτό που ίσχυε πάντα – και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό: οι καλλιεργημένοι νέοι και νέες, οι οποίοι κατά τη διάρκεια των σπουδών τους αξιοποίησαν τις ευκαιρίες που τους δίνει το Κολλέγιο και έχουν συνειδητοποιήσει πως για να προχωρήσουν μπροστά πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να μην τα περιμένουν όλα έτοιμα, δεν υπάρχει περίπτωση να μην τα πάνε καλά στη μετέπειτα καριέρα τους.
Δεν είναι τυχαίο ότι 90% των φοιτητών μας που έκαναν πρακτική εξάσκηση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους έχουν βρει εργασία το πολύ εντός έξι μηνών από την αποφοίτησή τους – πολλοί μάλιστα πριν καν αποφοιτήσουν.
Όσο για την οικογένεια, στον βαθμό που αυτή ενθαρρύνει την ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλιών, τότε βοηθάει τους νέους να ενηλικιωθούν και να προοδεύσουν. Αντίθετα, όταν τα αποθαρρύνει, τους προκαλεί ζημιά – πολλές φορές ανεπανόρθωτη» καταλήγει ο κ. Ανδρέου.
