Του Νικόλαου Χρ. Κεραμάρη
Ο μύθος αναφέρει την αναγέννηση του Προμηθέα, παρά την καθημερινή ταλαιπωρία του από τα όρνεα όντας αλυσοδεμένος από τον Δία στις πλαγιές του Καυκάσου. Βέβαια στη μυθολογία μας ο Προμηθέας ήταν θεός, αν και απόβλητος από τον Όλυμπο επειδή έδωσε τη φωτιά, δηλαδή την πρώτη τεχνολογία, στους ανθρώπους. Οι ελληνικοί μύθοι είναι πάντα πολύ ανθρωποκεντρικοί και εκφράζουν τις μύχιες επιθυμίες των ανθρώπων. Ο άνθρωπος πάντοτε ένιωθε ακατανίκητη έλξη για την αιωνία νεότητα και την ικανότητα να παλέψει νικηφόρα κόντρα στο γήρας, τη φθορά και τον θάνατο. Οι θεοί του Ολύμπου ήσαν προβολές αυτών των επιθυμιών: αιώνια νέοι, αθάνατοι, αλλά και τόσο ανθρώπινοι στα πάθη τους, ουσιαστικά δεν ήσαν θεοί, αλλά υπεράνθρωποι και αθάνατοι «θνητοί».
Η ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου να αντιπαλέψει με τη φθορά και το γήρας δημιούργησε ένα νέο κλάδο της Ιατρικής, την Αναγεννητική Ιατρική, η οποία διαχέεται οριζόντια σε όλες τις ειδικότητες της Ιατρικής. Η Αναγεννητική Ιατρική ασχολείται με την αντιστροφή και επιβράδυνση της γήρανσης του οργανισμού μέσω της χρήσης βιολογικών εργαλείων όπως η χρήση αυξητικών παραγόντων (ορμονικών ουσιών που επάγουν την αύξηση και ανάπλαση του οργανισμού), αλλά και κυτταρικών πληθυσμών με ικανότητα αναγέννησης των ιστών. Οι κυτταρικοί πληθυσμοί αδρά ονομάζονται συχνά «βλαστοκύτταρα», αν και συχνά ο όρος αυτός έχει προκαλέσει σύγχυση, αφού καλύπτει μία μεγάλη ετερογένεια κυτταρικών πληθυσμών.
Η Ορθοπαιδική και το μυο-σκελετικό σύστημα δεν θα μπορούσαν να μην ακολουθήσουν αυτές τις νέες εξελίξεις, αφού άλλωστε τα εκφυλιστικά νοσήματα του μυο-σκελετικού συστήματος αποτελούν ένα από τα συχνότερα προβλήματα στις μέσες και μεγαλύτερες ηλικίες, ενώ ειδικά η οσφυαλγία αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη ιατρική αιτία απώλειας ανθρωποωρών (δηλαδή τόσο παραγωγικότητας όσο και ποιότητας ζωής) στο σύγχρονο Δυτικό κόσμο.
Πολλές από τις σύγχρονες επεμβάσεις μας αποσκοπούν στη διόρθωση της εκφύλισης των αρθρώσεων (π.χ. αρθροπλαστικές γόνατος, ισχίου), αλλά είναι σχετικά βαρείες επεμβάσεις που δε στερούνται, παρά τα μεγάλα και μακροχρόνια ποσοστά επιτυχίας, επιπλοκών. Στη σπονδυλική στήλη οι επιλογές είναι ακόμη λιγότερες, αφού οι διαθέσιμες χειρουργικές επεμβάσεις (δισκεκτομές/αποσυμπιέσεις, σπονδυλοδεσίες, αρθροπλαστικές/αντικαταστάσεις δίσκου) δεν έχουν καλά μακροχρόνια αποτελέσματα και μπορούν να επιταχύνουν την εκφύλιση σε γειτονικές περιοχές της σπονδυλικής στήλης. Η ανάγκη εφαρμογής της Αναγεννητικής Ιατρικής στην Ορθοπαιδική είναι λοιπόν επιτακτική.
Πλέον στη φαρέτρα του Ορθοπαιδικού Χειρουργού βρίσκονται νέες τεχνικές, οι οποίες δεν είναι χειρουργικές, άρα έχουν μικρές πιθανότητες μείζονων επιπλοκών, ενώ ταυτόχρονα δεν είναι ακρωτηριαστικές, αφού δεν αντικαθιστούν τους ιστούς του οργανισμού (π.χ. αρθρώσεις) με τεχνητές προθέσεις, αλλά διασώζουν τους ιστούς του οργανισμού. Η χρήση του PRP (πλάσμα πλούσια σε αιμοπετάλια), το οποίο προκύπτει από τη φυγοκέντρηση του αίματος του ίδιου του ασθενούς και απελευθερώνει σε άμεσο χρόνο τους αυξητικούς παράγοντες των αιμοπεταλίων μπορεί, στα κατάλληλα χέρια, να βοηθήσει σημαντικά τόσο στη βελτίωση του πόνου και της έλλειψης κινητικότητας, αλλά και να σταθεροποιήσει/αντιστρέψει τη διαδικασία γήρανσης/εκφύλισης.
Ακόμη πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα μπορεί να έχει η χρήση των «βλαστοκυττάρων», τα οποία, μόνα ή καλύτερα με τη συν-χορήγηση αυξητικών παραγόντων, μπορούν ακόμη και να αναγεννήσουν ευαίσθητους και πολύτιμους ιστούς του μυο-σκελετικού, όπως οι τένοντες, οι μηνίσκοι, στο προσεχές μέλλον οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι και ο αρθρικός χόνδρος των αρθρώσεων. Ιδίως στο χώρο της σπονδυλικής στήλης οι νεότερες εξελίξεις επαγγέλλονται μία επανάσταση στις θεραπευτικές μας στρατηγικές. Το άμεσο μέλλον μπορεί να κρύβει εξαιρετικά ενθαρρυντικές εκπλήξεις για την Αναγεννητική Ιατρική και την Ορθοπαιδική.
