Τoυ Χρήστου Ακρατόπουλου,
επικοινωνιολόγου, Founder 3sixty.com Social Media Agency
ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ δεκαετία ζήσαμε μία εντυπωσιακή αλλαγή στα Μέσα Επικοινωνίας που οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν για να επικοινωνήσουν με το κοινό τους. Μία αλλαγή που συνέβη πολύ πιο γρήγορα από τις δύο προηγούμενες, δηλαδή την εφεύρεση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Τα social media ήρθαν, κυριάρχησαν και τα άλλαξαν όλα σε λίγα μόλις χρόνια.
ΤΗΝ ΙΔΙΑ ώρα μέσα σε μόλις 3 χρόνια άλλαξε και η ψυχολογία, οι συνήθειες και κυρίως η φιλοσοφία των καταναλωτών σε όλη τη Δύση -για να μην πούμε σε όλο τον πλανήτη- με την πανδημία και την παγκόσμια οικονομική κρίση που ακολούθησε και την οποία βιώνουμε σήμερα. Άλλαξε η καθημερινή μας συμπεριφορά. Είναι δύο τεράστιες αλλαγές που ο συνδυασμός τους αναμορφώνει δεδομένα δεκαετιών στην Επικοινωνία και στο Marketing των επιχειρήσεων, επαναπροσδιορίζοντας ταυτόχρονα και όλη την επιχειρηματική φιλοσοφία.
ΣΕ ΟΛΕΣ τις αλλαγές υπάρχουν πάντα οι πρωτοπόροι που τις αντιλαμβάνονται άμεσα, αντιδρούν γρήγορα και επαναπροσδιορίζουν την αγορά. Αυτό συμβαίνει σήμερα, όπου σαφώς βλέπουμε μία τόσο διαφορετική προσέγγιση στην επικοινωνία. Η νέα αυτή ματιά έρχεται γρήγορα και στην Ελλάδα από το εξωτερικό.
ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ όμως; Μέχρι πριν από λίγα μόλις χρόνια ένα επιτυχημένο προϊόν βασιζόταν σε 3 πυλώνες. Να καλύψει μία ανάγκη του καταναλωτή, να την επικοινωνήσει σωστά και δημιουργικά και τελικά να ταυτίσει το κοινό-στόχο με το προϊόν. Σήμερα δεν αρκεί ένα προϊόν απλά να καθαρίζει καλά ή να σου φτιάχνει τη διάθεση ή να γίνεται μέρος της προσωπικότητάς μας. Σήμερα ένα προϊόν γίνεται μέρος της φιλοσοφίας μας, ακολουθεί τα κοινωνικά ρεύματα που ακολουθούμε και εμείς, μας αντιπροσωπεύει ιδεολογικά ή ακόμα και μας προτρέπει σε δράση. Έχει τη συμπεριφορά που έχουμε και εμείς. Είναι μαζί μας αντί να είναι εμείς. Η αλλαγή είναι τεράστια. Το είδαμε καθαρά την εποχή της πανδημίας. Το προϊόν αντιπροσωπεύει μία επιχείρηση η οποία κατάλαβε ότι οφείλει να είναι δίπλα στην κοινωνία. Είτε άμεσα με έμπρακτη συνεισφορά είτε έμμεσα με καθημερινή υποστήριξη της κοινωνίας σε μία τόσο δύσκολη και πρωτόγνωρη περίοδο. Για πολλές επιχειρήσεις ήταν η ευκαιρία να δείξουν ότι είναι εδώ για να βοηθήσουν και όχι απλά να πουλήσουν. Δωρεές στο Σύστημα Υγείας, νέες μορφές εξυπηρέτησης, άμεση ανταπόκριση, ακόμα και ένα υποστηρικτικό μήνυμα αλληλεγγύης ήταν κάποια στοιχεία από τη Νέα Επικοινωνία των επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα είδαμε ότι σημαντικότατο στοιχείο επικοινωνίας ήταν ίδια η συμπεριφορά τους απέναντι στους εργαζομένους τους, βάζοντας τη δική τους ασφάλεια σε πρώτη προτεραιότητα. Πόσες μα πόσες επιχειρήσεις δεν άλλαξαν άμεσα τον τρόπο λειτουργίας τους (π.χ., τηλεεργασία) για τον σκοπό αυτό;
ΟΣΕΣ επιχειρήσεις λοιπόν -και ευτυχώς στην Ελλάδα ήταν οι περισσότερες- προσαρμόστηκαν στη νέα κοινωνική πραγματικότητα υιοθέτησαν άμεσα και τη Νέα Επικοινωνία. «Μίλησαν» στον καταναλωτή γι’ αυτή την αλλαγή στην καθημερινότητά μας και ταυτίστηκαν μαζί του με όρους κοινωνικής ανάγκης και όχι με όρους ανάγκης ενός προϊόντος. Πέρα από την πανδημία, τα προϊόντα γίνονται όλο και πιο ευαίσθητα απέναντι στις νέες κοινωνικές συμπεριφορές. Παίρνουν θέση σε καίρια κοινωνικά ζητήματα, πολλές φορές οδηγούν κοινωνικά ρεύματα και προτρέπουν σε δράσεις. Ζητήματα όπως οι κοινωνικές ανισότητες, η πολυπολιτισμικότητα, η προσωπικότητα των γυναικών και τόσα άλλα είναι το κύριο συστατικό στις καμπάνιες μεγάλων brand. Ίσως για πρώτη φορά ιστορικά τα προϊόντα δεν ακολουθούν τις κοινωνικές συμπεριφορές, αλλά προτρέπουν και οδηγούν σε αυτές. Σε αυτό το νέο περιβάλλον, όπου κάθε προϊόν εμπνέεται από τον κάθε καταναλωτή ξεχωριστά όπως αυτός εκφράζεται στα social media, είναι πολύ σημαντικό να δούμε την αντίδραση των επιχειρήσεων τους επόμενους δύσκολους οικονομικά -σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις- μήνες. Μας περιμένει ένας δύσκολος χειμώνας. Θα αντιδράσουν οι επιχειρήσεις το ίδιο αποτελεσματικά και κυρίως το ίδιο πρωτοποριακά όπως στην πανδημία;
ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ κοινωνικής αλληλεγγύης η Ελλάδα έχει την εμπειρία μίας μεγάλης οικονομικής κρίσης τα προηγούμενα χρόνια που ταλαιπώρησε αφάνταστα πολίτες και επιχειρήσεις. Όμως τώρα σε μία παγκόσμια αρνητική οικονομική συγκυρία η κατάσταση είναι εξίσου, ίσως και πιο δύσκολη. Στο νέο Marketing της Κοινωνικής Συμπεριφοράς οι επιχειρήσεις οφείλουν να προσαρμοστούν και σε αυτή τη συγκυρία. Οφείλουν να είναι δίπλα στην κοινωνία, δίπλα στον πολίτη-καταναλωτή να ταυτιστούν με τις δικές του ανάγκες με ιδέες και δράσεις που θα αντιμετωπίζουν την κρίση. Δεν είναι μόνο θέμα τιμών, προσφορών και αλληλεγγύης. Είναι θέμα συνολικής συμπεριφοράς. Είναι θέμα φιλοσοφίας, επικοινωνίας, καθημερινής πρακτικής. Όσοι ακολουθήσουν αυτόν τον νέο δρόμο Marketing θα είναι στους πρωτοπόρους του αύριο.
